31 јануари 2025 

Скопје - По повиците на социјалните мрежи, денеска се очекува граѓаните да не пазаруваат во маркетите поради високите цени на прехранбените производи. Иницијативата која прво се случи во Хрватска, а вакви акции се најавени и во Србија, Босна и Херцеговина, Црна Гора и Словенија, доби поддршка од пошироката јавност, како и од партиите од власта и од опозицијата, додека надлежните институции најавија ригорозни контроли во маркетите и трговските објекти и итна реакција на терен.

Премиерот Христијан Мицкоски деновиве неколкупати искажа разбирање за бојкотот и најави засилени контроли и казни за трговците кои го изигруваат законот и мерки за заштита на животниот стандард. 

Скопје - Претседателот на Социјалдемократскиот сојуз на Македонија, Венко Филипче, од денеска е во дводневна работна посета на Загреб, соопшти партиската прес-служба.

Филипче ќе има средба со претседателот на Социјалдемократската партија на Хрватска (СДП) Синиша Хајдаш Дончиќ.

Посетата на Филипче, како што наведуваат од СДСМ, „е нов импулс во односите меѓу двете сестрински партии и чекор кон унапредување на меѓусебната соработка“.

Скопје - Минатата недела во земјава беше променливо облачно со сончеви периоди и со пораст на дневната температура. Но, иако ова релативно топло време за овој период од годината може да предизвика предвремен активен развој на растенијата, сепак, се уште не преставува опасност од предвремено потерување и почеток на вегетацијата, велат агрометеоролозите.

Ваквите временски услови, според нив, се уште се во границите на издржливост во услови на презимување.

-Периодите на затоплување се честа и неповолна појава за земјоделските култури во зимски услови. Генерално можат да бидат со пократки или подолги временски периоди. Денеска и утре времето ќе биде стабилно, а во недела попладне, во текот на ноќта кон понеделник и во понеделник претпладне се очекуваат врнежи од дожд, а на планините од снег. Во понеделник ќе дува умерен до засилен северен ветер, кој ќе предизвика опаѓање на температурата. Врнежите од дожд ќе придонесат за зголемување на влагата во почвата, со што се обезбедува добра залиха на влага за успешно навлегување на посевите во период на пролетен развој, истакнуваат агрометеоролозите од УХМР.

Скопје - Министерството за образование и наука ги информира студентите дека рокот за пријавување за правото на субвенциониран студентски оброк за академската 2024/2025 година трае од 1 до 5 февруари 2025 година.

Студентите кои ги исполнуваат условите, а не аплицирале досега, може да поднесат апликација електронски преку порталот: https://e-uslugi.mon.gov.mk.
 
Во објавата на МОН се наведени условите и критериумите за остварување на правото на субвенциониран студентски оброк, а за поддршка при аплицирањето, студентите може да се обратат на мејл-адресата subvencioniran.obrok@mon.gov.mk.

Скопје - Стопанската комора на Северна Македонија денеска организира „Ден на извозот“, настан кој отсега секоја година традиционално ќе се одбележува за поголема афирмација на домашните извозни компании.

„Ден на извозот“ ќе започне со работна седница на Националниот совет за извоз и со промоција на Клубот на извозници и на Институтот за извоз како специјализирани тела кои го сочинуваат новиот концепт за извоз на Комората.

Скопје - Годинашната меѓународна награда „Гоцева мисла“, во пресрет на 4 февруари, роденденот на Гоце Делчев, им се доделува на Јон Деаконеску од Романија, Зоран Пејковски од Македонија и Никола Шимиќ Тонин од Хрватска.
 
Наградата им се доделува за севкупниот ангажман и придонес на планот на афирмацијата и презентацијата на македонската литература и култура во странство.

Наградата ја доделува Фондацијата за културна и научна афирмација и презентација „Македонија презент”, во чест на роденденот на Гоце Делчев и неговата знаменита мисла „Јас го разбирам светот како поле за културен натпревар меѓу народите”.

Атина – Грчките пратеници претпладнево одново ќе гласаат за претседател на државата, откако во саботата, при првото гласање, ниту еден од четворицата кандидати не го доби потребното двотретински мнозинство, нешто што се очекува да се случи и на денешното второ гласање, јави дописничката на МИА од Атина.

Првпат по над 30 години предложени се четворица кандидати, до неодамна претседателот на Парламентот Константинос Тасулас, како предлог од владејачката Нова демократија, поранешниот министер Тасос Јаницис предложен од ПАСОК, поранешната пратеничка и министерка од ПАСОК Лука Кацели предлог од СИРИЗА и писателот Костас Кирјаку.

Рим - Италијанската управа за заштита на податоци (ГПДП) денеска покрена истрага против кинескиот стартап за вештачка интелигенција DeepSeek, забранувајќи и да ги обработува податоците на италијанските корисници.

Регулаторот рече дека ја донел оваа одлука бидејќи добил „целосно несоодветни“ одговори од компанијата на нејзините прашања за употребата на лични податоци.

Берлин - Германските пратеници денеска се соочуваат со уште едно многу спорно гласање, неколку дена по предлогот со кој се бараат реформи на законите за миграција усвоени во парламентот со поддршка од екстремно десничарската Алтернатива за Германија (АфД), што предизвика национален метеж неколку недели пред изборите.

Бундестагот, долниот дом на германскиот парламент, треба да гласа за нацрт-законот што го воведе конзервативната алијанса ЦДУ/ЦСУ, наведува ДПА.

Тел Авив - Израелската армија утринава соопшти дека во текот на ноќта нападнала неколку локации на исламистичкото движење Хезболах во источен Либан и покрај прекинот на огнот што е во сила од крајот на ноември минатата година, пренесоа француските медиуми.

„Оваа ноќ, израелските воздухопловни сили погодија повеќе цели на терористите на Хезболах во долината Бекаа, што претставуваа закана“, соопшти армијата во пораката на социјалните мрежи, нагласувајќи дека „останува посветена“ на примирјето меѓу Израел и либанското движење.

Дамаск - Новоименуваниот сириски претседател, Ахмед ал Шара, вчера изјави дека ќе формира инклузивна преодна влада која ќе ги претставува различните заедници, ќе гради институции и ќе управува со земјата додека не се одржат слободни и фер избори.

Ал-Шара и се обрати на нацијата во својот прв говор откако во средата беше именуван за привремен претседател на земјата од вооружените фракции кои го соборија поранешниот сириски претседател Башар ал Асад во молскавичната офанзива на почетокот на декември.

Рамала – Двајца Палестинци се убиени во Џенин, во северниот дел на Западниот Брег, во размена на оган со израелските сили, соопштија палестински извори, пренесе ДПА.

Во меѓувреме, израелската армија соопшти дека еден војник бил убиен, а друг тешко повреден за време на операција во градот. „Тајмс оф Израел“ јави дека војникот бил убиен во размена на оган со палестински вооружени лица. Нејасно е дали извештаите се однесуваат на истиот инцидент.

Палестинското Министерство за здравство во Рамала соопшти дека израелските власти биле информирани за смртта на двајцата Палестинци во Џенин. Не е објавено ништо за нивниот идентитет.

Москва - Пожар избувна во нафтена рафинерија во регионот Волгоград во Русија, откако паднаа остатоците од украинските дронови соборени од руските сили за воздушна одбрана, кои во меѓувреме се изгаснати, соопшти шефот на регионот Андреј Бочаров.

Според него, во пожарот е повреден еден работник во рафинеријата кој е хоспитализиран, пренесуваат руските медиуми.

Бочаров изјави дека руската воздушна одбрана синоќа уништила осум украински дронови во регионот на Волгоград.

Лондон - Помалку од тројца од десет Британци мислат дека Брегзит е добра работа и повеќето сакаат земјата да се врати во Европската унија, покажа новото истражување на јавното мислење, пет години откако Обединетото Кралство официјално ја напушти ЕУ.

На референдумот во 2016 година, 52 отсто од Британците гласаа за Брегзит.

По долгогодишни тешки преговори, Обединетото Кралство стана првата земја што ја напушти Европската унија на 31 јануари 2020 година.

Копенхаген – Речиси половина од Данците сега сметаат дека САД се значителна закана за нивната земја и огромно мнозинство се против тоа Гренланд да стане дел од САД, покажа нова анкета.

Истражување на ЈуГов (YouGov), споделено исклучиво со „Гардијан‘, доаѓа по неколкунеделни тензии меѓу Данска, Гренланд и САД поради изјавите на американскиот претседател Доналд Трамп дека планира да ја преземе контролата врз автономната територија, која е дел од данското кралство.

Арктичкиот остров, кој има 57.000 жители, порано беше управуван како колонија од Данска, која продолжува да ја контролира надворешната и безбедносна политика. Интересот на Трамп за Гренланд доаѓа во време кога се поголем замав зема движењето за независност на островот.

Вашингтон - Роберт Кенеди Помладиот, кој беше номиниран од американскиот претседател Доналд Трамп да го води Министерството за здравство и човечки услуги, денеска на сослушување пред Комитетот за здравство на Сенатот негираше дека е противник на вакцините и повтори дека ќе ја поддржи политиката на Трамп за забрана абортус.

За време на испрашувањето, Кенеди одби да одговори на прашањето дали верува дека вакцините предизвикуваат аутизам кај децата и дека не знае дали вакцината против коронавирус спасила милиони животи. Тој рече дека не е точно дека е противник на вакцините, бидејќи неговите деца се вакцинирани.

Вашингтон - Кинеската амбасада во САД соопшти дека двајца кинески државјани се меѓу жртвите во сударот меѓу патничкиот авион и хеликоптер во Вашингтон, во близина на националниот аеродром Роналд Реган.

Кинеската амбасада соопшти дека длабоко жали за сите жртви и изразува искрено сочувство до нивните семејства, пренесе Ксинхуа.

Амбасадата побара од американската страна да ги утврди сите детали за инцидентот што се случи во средавечер и формално да ја извести кинеската страна, како и да им пружи помош на семејствата на жртвите во справувањето со последиците.

Вашингтон – Американскиот државен секретар Марко Рубио изјави дека „нема сомнеж“ оти Кина ќе го затвори Панамскиот канал во случај на конфликт со САД и дека Вашингтон затоа има намера да го реши ова прашање, кое го гледа како закана за националната безбедност.

Рубио, само неколку дена пред да ја посети Централна Америка на своето прво патување во странство по преземањето на функцијата, истакна дека САД се загрижени за кинеското влијание врз Панамскиот канал, кој е стратешки воден пат.

Трамп во својот инаугуративен говор на 20 јануари ја обвини Панама дека го предала управувањето со каналот на Кина, тврдење што панамската влада категорично го негираше. Трамп тогаш вети дека САД ќе ја вратат контролата врз Панамскиот канал, но не прецизираше кога и како.

Вашингтон - Американскиот апелационен суд денеска пресуди дека децениската забрана на владата на Соединетите држави за продажба на оружје на лица под 21 година е неуставна, повикувајќи се на неодамнешните одлуки на Врховниот суд на САД со кои се прошируваат правата за оружје.

Во жалбата на пресудата на Петтиот окружен апелационен суд за Соединетите држави, со седиште во Њу Орлеанс, федералниот апелационен суд за прв пат пресуди дека забраната го нарушува правото на чување и носење оружје, вградено во вториот амандман на Уставот на САД.

Вашингтон - Американски судија привремено ги спречи службениците на федералниот затвор да префрлат трансродова жена во машка установа и да ѝ забрани пристап до нега што ја почитува нејзината состојба во согласност со извршната наредба издадена од претседателот Доналд Трамп.

Привремената забрана беше дадена од американскиот окружен судија Џорџ О'Тул во неделата во Бостон врз основа на тужба на затвореник, оспорувајќи ја наредбата што Трамп ја потпиша на неговиот прв ден од враќањето на функцијата на 20 јануари, насочена кон она што тој го нарече „екстремизам на родовата идеологија“.

Вашингтон - „Ќе сакаат, ќе сакаат!“, уверуваше синоќа американскиот претседател Доналд Трамп за тоа дека Јордан и Египет ќе ги примат раселените Палестинци, иако двете земји јавно одбија да го сторат тоа.

„Ние правиме многу за нив и тие ќе го сторат тоа“, му рече републиканскиот претседател на новинар во Белата куќа кој го праша како може да ги натера Аман и Каиро да го променат својот став, но на тоа не одговори.

Шефот на египетската држава Абдел Фатах ал-Сиси и јорданскиот крал Абдула Втори во средата категорично ја отфрлија идејата на Трамп да се префрлат Палестинците од Газа во нивните земји.

Токио - Јапонија го забележа својот најголем годишен пораст на бројот на странски работници во историјата, соопшти денеска владата, додека земјата се обидува да го реши недостигот на работна сила што се влошува поради стареењето на населението.

Во октомври 2024 година, на архипелагот работеле 2,3 милиона странци, што е зголемување за околу 254.000 лица во споредба со претходната година, соопшти јапонското Министерство за труд.

Ова е најголем пораст откако во 2008 година почнаа да се забележуваат податоци за ова.

Бројот на странски работници во Јапонија е три пати поголем од пред една деценија, откако во 2014 година во неа изнесуваше 788.000.