Bruksel, 10 dhjetor 2025 (MIA) – Aleatët nuk ndërhyjnë në punët e brendshme të njëri-tjetrit, kritikat drejtohen në adresën e gabuar dhe Evropa është e aftë të mbrojë demokracinë e vet, janë pjesë e reagimeve të udhëheqësve evropianë ndaj pikëpamjeve të Presidentit të SHBA-së Donald Tramp të shprehura në një intervistë me portalin "Politiko" me seli në Bruksel.

Trampi, ndër të tjera, theksoi në intervistë se Evropa është një "grup shtetesh në rënie", të udhëhequra nga "njerëz të dobët", se politika e migracionit e BE-së është "katastrofike", se kryetari i bashkisë së Londrës është "i paaftë" dhe se pushtimi rus i Ukrainës në vitin 2022 nuk do të kishte ndodhur nëse ai do të kishte qenë president i SHBA-së në atë kohë.

Kryetari i Këshillit Evropian, Antonio Kosta, në një konferencë të përbashkët për shtyp me kryeministrin irlandez Majkëll Martin në Dablin, kur iu kërkua të komentonte pikëpamjet e Trampit, deklaroi se aleatët nuk duhet të ndërhyjnë në politikën e brendshme të njëri-tjetrit.

“Ne jemi aleatë të SHBA-së dhe aleatët duhet të sillen si aleatë. Kjo nënkupton që ne nuk duhet të ndërhyjmë në jetën e brendshme politike të vendeve tona”, tha Kosta.

Ai theksoi gjithashtu se BE-ja respekton zgjedhjen e amerikanëve dhe për këtë arsye ata duhet të respektojnë edhe zgjedhjen demokratike të qytetarëve evropianë.

“Ne jemi mjaftueshëm të fortë për të përcaktuar vetë se çfarë do të thotë liria e shprehjes dhe liria politike”, shtoi Kosta.

Përfaqësuesja e Lartë e BE-së për Punët e Jashtme dhe Politikën e Sigurisë, Kaja Kallas, vlerësoi se akuzat e Trampit ishin "të drejtuara në adresën e gabuar".

Sipas saj, kritikat për "shpërbërjen" duhet të drejtohen ndaj Rusisë, ku "media e lirë, opozita politike dhe liria e shprehjes shpesh janë të kufizuara".

“BE-ja është thelbi i lirisë”, tha Kallas, duke theksuar se, pavarësisht kësaj, Evropa mbetet "aleati më i rëndësishëm i SHBA-së".

Një marrëveshje paqeje në Ukrainë që do të arrihej pa përfshirjen e Kievit dhe Evropës është e dënuar të dështojë, paralajmëroi sot Përfaqësuesja e Lartë e BE-së për Punët e Jashtme, Kaja Kallas.

Zëdhënësja kryesore e KE-së, Paula Pinjo, tha se Bashkimi Evropian është shumë i lumtur dhe mirënjohës që ka udhëheqës të shkëlqyer.

“Duke filluar me Kryetaren e Komisionit Evropian, Ursula fon der Lajen, për të cilën jemi vërtet krenarë dhe që mund të na udhëheqë në adresimin e sfidave me të cilat përballet bota. Gjithashtu kemi shumë udhëheqës të tjerë në krye të 27 shteteve anëtare që janë pjesë e këtij projekti evropian të paqes, të cilët po na udhëheqin në adresimin e të gjitha sfidave me të cilat përballemi dhe që po tregojnë se mund të jenë të bashkuar”, tha Pinjo.

Sipas saj, në këtë mënyrë, udhëheqësit e BE-së po i kapërcejnë me sukses të gjitha sfidat, duke filluar nga lufta në Ukrainë, përmes tregtisë, deri te kriza e fundit energjetike.

“Më lejoni të shfrytëzoj këtë rast për të përsëritur atë që besoj se është ndjenja e shumë miliona qytetarëve të BE-së se jemi krenarë për udhëheqësit tanë, shtoi Pinjo.

Kryebashkiaku i Londrës, Sadik Kan, duke komentuar kritikat e Trampit ndaj tij, tha se amerikanët po vijnë të jetojnë në Londër sepse vlerat liberale të qytetit të tij janë "antiteza e Amerikës së Trampit". “Natyrisht, jam në mendimet e presidentit”, tha Kan.

Kancelari gjerman Fridrih Merc komentoi drejtpërdrejt deklaratat e Trampit, por iu referua pjesëve të Strategjisë së re të Sigurisë Kombëtare të administratës amerikane, e cila bëri vlerësime të ngjashme për BE-në, se kontinenti evropian është drejt "rrugës së zhdukjes së civilizimit" dhe se Unioni përbën një "kërcënim për demokracinë" dhe bën thirrje për "rezistencë nga kombet evropiane ndaj trajektores aktuale të Evropës", për të cilën është premtuar edhe ndihma amerikane "për të korrigjuar" atë trajektore.

“Disa nga këto janë të kuptueshme, disa janë logjike, por disa janë gjithashtu të papranueshme për ne nga një perspektivë evropiane. Nuk e shoh nevojën që amerikanët të duan të shpëtojnë demokracinë në Evropë tani. Nëse duhet të shpëtohet, ne do ta bënim vetë”, tha Merc.

Ai shtoi se nuk ishte i befasuar nga toni i përgjithshëm i Strategjisë dhe se kjo vetëm konfirmon vlerësimin e tij se BE-ja duhet të bëhet shumë më e pavarur nga Uashingtoni në aspektin e sigurisë dhe mbrojtjes.

“Në bisedat e mia me amerikanët, u them atyre: "Amerika është e para" është në rregull, por "Amerika vetëm" nuk mund të jetë në interesin tuaj. Gjithashtu, keni nevojë për partnerë në botë. Një nga këta partnerë mund të jetë Evropa, tha Merc.

Kancelari gjerman Friedrih Merc i shkatërroi edhe një herë shpresat e Ukrainës për një hyrje të shpejtë në Bashkimin Evropian, duke paralajmëruar se procesi mund të zgjasë me vite, raportoi DPA.

Trampi në intervistë deklaroi se nëse asgjë nuk ndryshon në Evropë, shumë vende evropiane "nuk do të jenë më të qëndrueshme",

“Politika e tyre e migracionit është një katastrofë”, tha Tramp, duke shtuar se migrantët po vijnë në Evropë "nga e gjithë bota" dhe ata "mbajnë një ideologji të ndryshme", gjë që i bën vendet evropiane "të dobëta".

Sipas tij, vendet evropiane po i "shkatërrojnë" udhëheqësit e tyre. “Ata janë njerëz të mirë, por janë të dobët”, tha presidenti amerikan.

Trump beson se Evropa do të ishte më mirë nëse do të ndiqte shembullin e politikës amerikane të migracionit.

“Në Evropë, ata duan të jenë politikisht korrektë dhe të mos i kthejnë ata (migrantët). Nuk mendoj se ata dinë se çfarë të bëjnë. Evropa është shkatërruar. Rrënjët e mia janë në Evropë dhe nuk më pëlqen

ta shoh këtë të ndodhë. Evropa është një vend i shkëlqyer, por ata thjesht i pranojnë të gjithë”, tha Tramp.

Ai gjithashtu sulmoi kryetarin e bashkisë së Londrës, Sadik Kan.

“Shikoni Londrën. Ka një kryetar bashkie me emrin Kan. Ai është një kryetar bashkie i keq dhe i paaftë. Ai ka një ideologji të ndryshme nga ajo që duhej të kishte pasur dhe u zgjodh vetëm nga të ardhurit në Londër”, tha Tramp.

I pyetur nëse Evropa dhe Shtetet e Bashkuara "mund të mbeten aleatë", Trampi u përgjigj: "Varet".

Në intervistë, presidenti i SHBA-së u përgjigjet gjithashtu pyetjeve që lidhen me Ukrainën, duke thënë se pushtimi nuk do të kishte ndodhur kurrë nëse ai do të ishte president i Shteteve të Bashkuara të Amerikës në vitin 2022.

Sipas tij, Ukraina "duhet të bashkëpunojë" me planin e tij të paqes, i cili, siç pretendon ai, përfshin bërjen e lëshimeve territoriale ndaj Rusisë. Trampi e justifikon këtë qëndrim duke vlerësuar se Rusia "tani për tani ka avantazh në luftë", por se Ukraina ka humbur "shumë territor strategjik".

Trampi thotë gjithashtu se presidenti ukrainas Volodimir Zelenski duhet të bjerë dakord të mbajë zgjedhje presidenciale në Ukrainë.

“Mendoj se është e rëndësishme të mbahen zgjedhje. Ata po e përdorin luftën si justifikim për të mos mbajtur zgjedhje. Ndoshta Zelenski do të fitonte. Nuk e di kush do të fitonte. Por ata nuk kanë pasur zgjedhje për një kohë të gjatë. E dini, ata flasin për demokraci, por në një pikë të caktuar, nuk është më demokraci e vërtetë”, tha Trampi.

Kur bëhet fjalë për pjesëmarrjen evropiane në bisedimet e paqes për Ukrainën, Tampi thotë se Evropa thjesht po flet dhe nuk po kontribuon asgjë. “Ata nuk dinë se çfarë po bëjnë”, thotë Trampi.

Lidhur me vlerësimet në Strategjinë e Sigurisë Kombëtare të SHBA-së se SHBA-ja duhet ta ndihmojnë Evropën të kthehet në "trajektoren e duhur", Trampi shpreh një qëndrim më pajtues në intervistë, ndërsa konfirmon mbështetjen e tij për udhëheqësit evropianë si kryeministri hungarez Viktor Orban.

“NATO-ja më quan "baba", kështu që kam të drejtë vote. Por unë dua të udhëheq SHBA-në, jo Evropën”, shton Trampi.

Kur bëhet fjalë për NATO-n, Trampi thekson edhe një herë se nuk ka plane për të tërhequr SHBA-në nga Aleanca, por përsërit kërkesën e tij që evropianët "të marrin më shumë përgjegjësi për mbrojtjen e tyre". 

Foto: Arkivi i MIA-as