Софија, 3 февруари 2025 – Шведските власти го ослободија бугарскиот брод „Вежен“ под малтешко знаме, кој беше осомничен дека на 26 јануари го оштетил подводниот оптички кабел меѓу Латвија и Шведска, објави Ројтерс.

Ова е веста, која денеска ја избра МИА од сервисот на Бугарската телеграфска агенција (БТА), согласно Договорот за размена на информации и професионална соработка, кој предвидува секој ден националните информативни агенции на Северна Македонија и Бугарија да разменуваат по една вест, која ќе ја објават на својот интернет сајт без промени со изрично посочување и цитирање на партнерот како извор.

„Истрагата јасно покажува дека не се работи за саботажа“, соопшти шведското обвинителство.

„Утврдено е дека комбинацијата на временски услови и недостатоци во опремата на екипажот и морнарските вештини придонеле за прекин на кабелот“, се вели во соопштението.

Можеме да известиме дека овој случај има позитивна завршница. Ова пред новинарите го изјави министерот за надворешни работи Георг Георгиев во врска со бродот „Вежен“.

Со ова се става крај на она што, според мене, е злонамерна гласина која ја обвинува бугарската екипа за некаков вид злонамерна намера. Не е поведено обвинение и не се зборува за злоба. Им благодарам на Министерството за надворешни работи, на нашиот амбасадор, на нашите колеги во Стокхолм, на Министерството за транспорт и врски, на шведската страна која соработува во овој случај, на обвинителството, на нивното Министерство за надворешни работи, што стигнаа до точка каде што бугарската брод да отплови од Шведска, додаде тој. Колку што разбрав, бродот продолжува по воспоставената рута, додаде министерот Георгиев.

Како што јави БТА, пред неколку дена шведското обвинителство соопшти дека повело прелиминарна истрага „под сомнение за саботажа“ под отежнувачки околности и нареди задржување на брод во Балтичкото Море, осомничен за оштетување на подводен кабел со оптички влакна што го поврзува Латвија и шведскиот остров Готланд. Шведската крајбрежна стража потврди за весникот „Експрес“ дека е на самото место во близина на бродот, кој весникот го идентификува како бродот „Веџен“ под малтешко знаме, закотвен во близина на пристаништето Карлскруна.

Вицепремиерот Гроздан Караѓов нагласи дека бродот е регистриран под малтешко знаме и покрај тоа што е во сопственост на бугарско правно лице. Според него, Бугарија нема јурисдикција да спроведе истрага за брод кој пловел под странско знаме и предизвикал штета на друга земја. Капетанот Антон Атанасов е бугарски државјанин, како и седум офицери. Чамецот и останатите осум морнари се од Мјанмар, истакна Караѓов. Тој извести дека бродот на 24 јануари испловил од пристаниште во Руската Федерација за Уругвај и Аргентина со товар сулфур на големо.

Вицепремиерот информираше дека времето се влошило и бродот наишол на невреме во темниот дел од денот. Утрото на 26 јануари, капетанот наредил да се провери состојбата на пловилото за можна штета. Бродот преку радио му пријавил на капетанот дека левото сидро не е во позиција и заедно со дел од синџирот се влечело од дното на бродот, истакна Караѓов. Во 8:30 наутро, капетанот наредил бродот да застане и почнал да го влече сидрото на бродот. Во меѓувреме било констатирано дека е оштетен чепот на левото сидро. Сидрото е успешно отстрането и бродот продолжува по својот пат, додаде министерот.

Можно е бродот „Вежен“ да го оштетил кабелот во Балтичко Море, но јас исклучувам саботажа, изјави извршниот директор на бродската компанија на Бугарската поморска флота, кап. Александар Калчев. Повод за неговата изјава беа информациите на шведското обвинителство дека повело прелиминарна истрага, под сомнение за „саботажа“ и нареди задржување на брод во Балтичко Море осомничен за оштетување на подводниот кабел со оптички влакна што ги поврзува Летонија и шведскиот остров Готланд.

Ова е уште еден таков неуспех во последните месеци, потсетува ДПА. Голем број подводни кабли очигледно беа цел, што предизвика преглед на ранливоста на оваа критична инфраструктура.

Подводните цевки и кабли им помагаат на економиите за напојување, ги загреваат домовите и поврзуваат милијарди луѓе. Повеќе од 1,3 милиони километри оптички кабли – повеќе од доволно за да стигнат до Месечината и назад – ги опфаќаат светските океани и мориња, според организацијата TeleGeography, која ги следи и мапира виталните комуникациски мрежи. Каблите обично се со дебелина од градинарско црево. Меѓутоа, деведесет и седум отсто од светските комуникации, вклучувајќи трилиони долари финансиски трансакции, поминуваат низ нив секој ден.

Медиумската информативна агенција овие текстови ги објавува во оригинална форма, согласно Договорот за размена на информации и професионална соработка меѓу двете национални новински агенции МИА и БТА.