Shkup, 25 nëntor 2025 (MIA) – Këshilli Gjyqësor prezantoi sot Projektprogramin e ri për luftën kundër korrupsionit dhe Planin e Veprimit për Parandalimin e Korrupsionit për periudhën 2026–2029, një dokument i cili, sipas Kryetarit të Këshillit Aleksandar Kambovski, përfaqëson një hap të rëndësishëm si për sistemin gjyqësor ashtu edhe për integrimin evropian të vendit.

Kambovski theksoi se gjyqësori ka një rol të dyfishtë, përkatësisht të gjykojë rastet e korrupsionit, por edhe të parandalojë shfaqjen e korrupsionit brenda sistemit të vet. Dokumenti, citon ai, synon pikërisht adresimin e korrupsionit jashtë, por edhe brenda sistemit gjyqësor.

“Sot është një ditë e madhe për Këshillin Gjyqësor. Ne arritëm të përgatisim një Projekt-program për Luftën kundër Korrupsionit dhe një Plan Veprimi për Parandalimin e Korrupsionit, për periudhën nga viti 2026 deri në vitin 2029. Kjo është shumë e rëndësishme për ne, duke pasur parasysh vetë temën që mbulon, që është korrupsioni, i cili, siç e dini, është aktualisht mjaft aktual në vendin tonë dhe, për fat të keq, i pranishëm në të gjitha cepat e shoqërisë. Një nga detyrat e gjyqësorit është të gjykojë ato fenomene korruptive përmes rasteve që përpilohen në gjykata. Por, gjithashtu, një detyrë po aq e rëndësishme është që gjykatat të merren me dukurinë e mundshme të veprimeve korruptive brenda vetë sistemit”, tha Kambovski.

Plani pritet të miratohet javën e ardhshme në një seancë të Këshillit, shpjegoi Kambovski, duke vënë në dukje se ai adreson pikërisht këto çështje që lidhen me luftën kundër korrupsionit, me hapa, masa dhe afate kohore të sakta kur ato duhet të ndërmerren.

Ai theksoi se programi është i rëndësishëm jo vetëm për gjyqësorin në vend, por edhe si pjesë e agjendës më të gjerë të reformave që lidhen me integrimin evropian. Sipas tij, gjatë përpiliit janë marrë në konsideratë mangësitë e planit të mëparshëm .

“Ky Program nuk është i rëndësishëm vetëm për vetë gjyqësorin e vendit tonë, një aspekt i rëndësishëm është se është pjesë e agjendës së reformave përgjatë së cilës vendi ynë po ecën drejt anëtarësimit të plotë përfundimtar në Bashkimin Evropian… Nuk mund të themi se jemi plotësisht të kënaqur me zbatimin e strategjisë së mëparshme, por jemi të kënaqur që gjërat kanë filluar të lëvizin. Këtë herë, duke mësuar nga gabimet, presim një realizim shumë më të lartë”, shtoi Kryetari i Këshillit.

Lidhur me rolin e etikës në punën e gjyqtarëve, Kambovski theksoi se integriteti, paanshmëria dhe sjellja etike janë thelbësore për çdo gjyqtar. Në kontekstin e monitorimit të rasteve të sjelljes joprofesionale, ai vuri në dukje se deri më tani është regjistruar vetëm një numër i vogël i ngjarjeve të tilla, por, megjithatë, ai theksoi se programi po prezanton mekanizma të rinj në përputhje me standardet evropiane, të cilat synojnë zbulimin më efikas të ngjarjeve të tilla.

Duke iu referuar besimit në gjyqësor, ai paralajmëroi se ai nuk mund të rikthehet duke miratuar një dokument, as duke përmbushur një qëllim të Programit. Sipas Kambovskit, për të rikthyer besimin në gjyqësor tek qytetarët, nevojitet kohë dhe vazhdimësi në punë.

“Besimi në gjyqësor nuk mund të rikthehet duke miratuar një dokument, as duke përmbushur një qëllim të këtij programi. Nevojitet vazhdimësi dhe kohë, por shpresoj vërtet se do të arrijmë të ecim përpara dhe të shkojmë nga kjo pikë ku jemi tani. Nuk do të jetë ideale, por do të jetë më mire”, tha Kambovski.

Lidhur me pretendimet se personi i dënuar me 10 vjet burg për aksidentin në Llaskarcë nuk është i disponueshëm për organet e zbatimit të ligjit, Kambovski tha se nuk ka njohuri për rastin dhe se nuk do të donte të komentonte pa informacion të saktë. Nëse përcaktohet ndonjë lëshim, tha ai, Këshilli Gjyqësor do të veprojë në përputhje me juridiksionin që ka.

I pyetur për të komentuar deklaratat e kryeministrit Hristijan Mickoski në lidhje me situatën në gjyqësor, Kambovski tha se "në deklaratat e tij të fundit, kryeministri, për aq sa kam dëgjuar, ka treguar gatishmëri për të bërë ndryshime ligjore dhe për të propozuar amendamente në Parlament, ku do të fitojmë pavarësi financiare".

“Pavarësia financiare është hapi i parë. Reformat që na presin nuk kanë të bëjnë vetëm me pagat e gjyqtarëve, por përfshijnë një paketë të tërë ligjesh, nga Ligji për Këshillin Gjyqësor te Kodi Penal dhe Ligji për Akademinë e Gjyqtarëve dhe Prokurorëve Publikë. Pagat e gjyqtarëve janë një pjesë minimale e paketës së reformave që vendi ynë ka rënë dakord të zbatojë. Pra, në rrugën evropiane që po ndjekim, reformat evropiane që duhet të ndërmarrim përfshijnë një mori ligjesh. Asnjë nga këto ligje nuk flet për pagat e gjyqtarëve. Pra, nuk është se reforma ka të bëjë vetëm me pagat e gjyqtarëve”, tha Kambovski.

Kambovski theksoi se disa nga masat e reformës kërkojnë implikime minimale fiskale, por se disa nuk mund të zbatohen pa punësime të reja. Si shembull, ai përmendi faktin se Këshilli Gjyqësor nuk ka pasur një person për marrëdhënie me publikun për një kohë të gjatë, prandaj komunikimi me median kryhet ose nga anëtarët e Këshillit ose nga ai vetë.

“Një profesionist i marrëdhënieve me publikun është i nevojshëm. Asnjë gjyqtar apo avokat nuk mund ta bëjë këtë më mirë se një person që është i trajnuar në komunikim”, vlerësoi Kambovski.

Lidhur me nevojat për fonde buxhetore, Kambovski vlerësoi se së pari duhet të bëhet një pasqyrë e plotë e situatës, nga infrastruktura te burimet njerëzore.

“Nëse duam një gjyqësor funksional, duhet të ketë financa. Nga mirëmbajtja e ndërtesave të gjykatave, te pagat, kontributet dhe stafi profesional, e gjithë kjo kushton para. Nën minimumin e caktuar, zgjidhja e vetme do të ishte mbyllja e gjykatave”, paralajmëroi Kryetari i Këshillit Gjyqësor.

Kambovski shtoi se, sapo të stabilizohet sistemi, nevojat buxhetore mund të ulen, por se për momentin është e nevojshme të investohet në mënyrë që gjyqësori të funksionojë normalisht.

Foto: MIA