• среда, 15 мај 2024

Дали руската власт ќе тргне по патот на засилување на репресијата и провоцирање војна?

Дали руската власт ќе тргне по патот на засилување на репресијата и провоцирање војна?
24 септември 2021 Ал Џезира Балканс, Сараево Резултатите од изборите во Русија донесоа предвидлив епилог, а за да се постигне тоа, властите неуморно работеа на елиминирање на „несоодветните кандидати“ и демотивирање на гласачите кои бараат вистинско учество во политичкиот живот. Изборите за Долниот дом на рускиот Парламент, Државната дума, завршија без сензации и чуда, со слаб одѕив и бројни критики од независни набљудувачи и политички научници. Прокремљски ориентираната Единствена Русија останува најсилната партија со 49,83 проценти од гласовите, иако анкетите во последните години покажуваат постојан пад на нејзиниот рејтинг. Гласањето, првпат во историјата, траеше три дена, што властите го објаснија со ризиците во контекст на пандемијата. Меѓутоа, за многу набљудувачи, ова беше еден начин Кремљ да манипулира со излезноста и да овозможи мнозинска победа за нејзината непопуларна партија. Од самиот почеток, изборите беа придружени со обвинувања за бројни нерегуларности и малверзации. Познати политиколози, како Александар Кињев, зборуваат за „масовно фалсификување“ на резултатите, пред се во Москва преку онлајн гласање, за што се пријавиле голем број гласачи. Независната организација за правата на избирачите Голос (Глас) известува за прекршување на правата на набљудувачите, членовите на комисиите и кандидатите сите овие денови, понекогаш со употреба на сила или закани. Голос не верува во „сигурноста“ на презентираните резултати. Во исто време, Централната изборна комисија смета дека немало значителни прекршоци, иако во некои избирачки места резултатите од гласањето беа поништени.
  Покрај Државната дума, во Русија се избрани парламенти на 39 региони. Општински избори се одржаа во 11 региони. Шефовите се избрани во бројни региони, како што се Тува, Чеченија, Мордовија, Хабаровск, Белгород, Пенза, Твер, Тула и Улјановск. Чеченскиот претседател Рамзан Кадиров има речиси 100 проценти од гласовите. За овие избори беа пријавени 14 политички партии. Според објавените податоци, само петмина од нив успеале да влезат во Парламентот. Речиси сите играчи се добро познати на руската јавност. Покрај Единствена Русија, постојат три (условно кажано) опозициски партии - Комунистичката партија (18,94 проценти од гласовите), популистичката Либерално - демократска партија (7,51 проценти) и Единствена Русија (7,47 проценти). Единствена вест е дека новата политичка формација Нови луѓе (која некои политички научници веќе ја нарекоа „Новите луѓе на Путин“) првпат ќе влезе во Думата со 5,33 проценти од гласовите. Значи, првпат од 1999 година, ќе има повеќе од четири партии во Думата. Либерално - демократската партија постигна најнизок резултат од 2007 година. Единствена Русија го задржа уставното мнозинство. Набљудувачите го поврзуваат успехот на комунистите со протестното гласање. Во исто време, никој не верува во вистинско зајакнување на положбата на комунистите во рускиот политички систем контролиран од Кремљ. Интересно е што властите не дозволија никакво собирање на комунистите по изборите. На многу опозициски личности, првенствено со либерални ставови, не им беше дозволено да учествуваат на изборите. Излезноста беше 51,68 проценти од гласачите, нешто подобро отколку во 2016 година, кога беше 47,88 проценти. Правилата се донесуваат во Кремљ Резултатите од изборите во Русија тешко дека изненадија некого. Тоа е предвидлив епилог, а за да го постигнат, руските власти неуморно работеа на отстранување на „несоодветните кандидати“ и демотивирање на гласачите кои бараат вистинско учество во политичкиот живот. Во текот на 2020 и 2021 година, имаше значителни промени во законодавството, така што Кремљ може да одржува целосна контрола врз политичкиот систем. Вкупно девет милиони руски државјани, според построги закони, не можат да бидат избрани за државни и локални институции. Значаен дел од политичкиот спектар е избришан од гласачките ливчиња со помош на судството, кое често се користи како „ќотек“ против амбициозните политичари и генерално против несистемската опозиција. Меѓу истакнатите политичари кои беа спречени со судската одлука да учествуваат на овие избори е и Лав Шлосберг, еден од претставниците на либералната партија Јаблоко. Поради притисокот од властите, Илија Јашин, Дмитриј Гудков, Јулија Галијамина и многу други критичари на Кремљ, добро познати на руската јавност, се откажаа од политичката борба. Правилата на игра се донесуваат исклучиво во Кремљ, далеку од очите на јавноста. Дебата за „паметно гласање“ Оние кои не се вклопуваат во контролираниот систем и не го прифаќаат постојаното заострување на правилата, остануваат надвор од изборниот процес. Највпечатлив во овој контекст е случајот со Алексеј Навални, автор на бројни антикорупциски истраги. Не само што му е забрането да се кандидира, туку против него се водат неколку кривични постапки. По враќањето од Германија, каде што се лекуваше од последиците од труење со нервен агенс, Навални беше во затвор, додека неговата Антикорупциска фондација беше прогласена за екстремистичка организација. Активистите кои му пружиле финансиска или каква било друга помош, исто така, не можат да бидат избрани, бидејќи руските закони забрануваат секој што е поврзан со терористичка или екстремистичка организација да се кандидира за јавни функции. Стотици активисти на Навални беа нападнати, казнети или протерани од Русија во последните месеци. Навални ја продолжи политичката борба зад решетки, повикувајќи ги граѓаните да „гласаат паметно“. Суштината е да се гласа за најсилниот опозициски кандидат во секоја изборна единица со цел да се намалат шансите за Единствена Русија. Сепак, најсилните опозициски кандидати на изборите во Русија најчесто се претставници на Комунистичката партија, па затоа препораките на Навални предизвикуваат жестока дебата меѓу опозициските гласачи. Многумина од нив не сметаат дека е мудро да се гласа за комунистите, особено затоа што нивната партија соработува со Кремљ за бројни прашања и не се откажува од својата идеологија. Која е улогата на Државната дума? Во рускиот политички систем, партиите не ја одразуваат вистинската поделба на општеството според политичките и идеолошките гледишта. Покрај тоа, системот е дизајниран на таков начин што политичките партии немаат речиси никакво влијание врз формирањето извршни тела. Рускиот парламент има многу мала моќ, а партиите застапени во него не се главните актери во формирањето влада или борбата за претседателската функција. Нивната улога е првенствено да ги поддржат властите. Не е тешко да се забележи дека клучните одлуки иницирани од претседателската администрација се донесуваат во Думата со апсолутно мнозинство, без бурни полемики. Ова беше случај, на пример, во 2014 година за време на припојувањето на украинскиот полуостров Крим кон Русија или во 2018 година за време на гласањето за пензиската реформа, што значително ја зголеми старосната граница за заминување во пензија, и покрај големото незадоволство на граѓаните. За повеќето руски гласачи, строгото ограничување на политичката конкуренција и малите овластувања на Државната дума не се тајна, како и фактот дека неколку „опозициски“ партии редовно гласаат заедно со владејачката Единствена Русија. Системот е дизајниран на таков начин што повеќето гласачи се подготвени да ги прифатат правилата на игра. Оние кои мислат дека не можат да влијаат врз изборните резултати, не излегуваат на гласање, други избираат меѓу поголемите системски партии, кои имаат државно финансирање. Во Русија, луѓето обично не гласаат за партиите како такви, туку за социјални бенефиции и други форми на поддршка. Значи, оние кои веруваат во тие ветувања гласаат за Единствена Русија, оние кои не веруваат избираат добро контролирани опозициски партии. Малкумина очекуваат дека нивните интереси ќе бидат застапени во Државната дума, која често се смета дека „не е место за дискусии“ (ова е изрека на еден од поранешните претседатели на Думата, Борис Гризлов). Барања за промени без одговор Според политиколозите, во Русија расте желбата за промени, но руските власти со децении се залагаат за „стабилност“. Кремљ ги користи изборите исклучиво за да ја потврди легитимноста и легитимитетот на режимот на Путин. Секој масовен протест од Москва до Хабаровск е задушен. Во исто време, бројни руски аналитичари зборуваат за недовербата на граѓаните на изборите и нивниот замор од сегашните политички лидери. Падот на животниот стандард, особено по 2014 година, и тешката економска состојба го засилуваат незадоволството во општеството. Но, со помош на државните медиуми, Кремљ вешто го насочува ова незадоволство кон либералните критичари на Путин и „непријателскиот“ Запад. Со цел дополнително зајакнување на контролата врз медиумскиот простор во пресрет на изборите, руските власти ги прогласија малиот број независни медиуми за „странски агенти“. Новинарите во таквите медиуми се под ризик од кривично гонење и затвор до пет години. Единствено што им останува на незадоволните граѓани е да ги разменуваат своите мислења на социјалните мрежи. Поранешниот заменик - министер за надворешни работи Георги Кунадзе на својот Фејсбук профил напиша дека го смета рускиот Парламент за „марионета“ и не верува во можноста за промена преку избори. Историчарот и политички научник Василиј Жарков не исклучува дека властите ќе тргнат на патот на зајакнување на репресијата и провоцирање војна. паг/  

Можно е и ова да ти се допаѓа

Остани поврзан