Shkup, 1 janar 2025 (MIA) - Komisioni për Mbrojtjen e Konkurrencës (KMK) nga sot fillon me zbatimin në praktikë të dispozitave penale të Ligjit për ndalimin e praktikave të padrejta tregtare në zinxhirin e furnizimit me produkte bujqësore dhe ushqimore, me çka pritet të rregullohen marrëdhëniet ndërmjet prodhuesve, furnitorëve dhe tregtarëve.

Procedura kundërvajtëse para Komisionit inicohet sipas detyrës zyrtare ose me kërkesë të një personi fizik ose juridik dhe gjobat që mund të shqiptohen nga KMK janë të ndryshme dhe varen nga lloji i kundërvajtjes dhe madhësia e shkelësit (mikro, i vogël, tregtar i mesëm dhe i madh) dhe variojnë nga 50 deri në 20.000 euro për kundërvajtje më të rënda sipas ligjit, nëse konstatohet se personi juridik në cilësinë e blerësit ushtron fuqi të konsiderueshme negociuese mbi furnitorët e tij duke imponuar praktika të padrejta tregtare.

Me Ligjin për praktikat e padrejta tregtare në zinxhirin e furnizimit janë mbuluar 2,548 produkte bujqësore dhe ushqimore dhe gjatë periudhës së monitorimit janë përcaktuar 26 praktika të padrejta tregtare.

Ligji pritet të sjellë rregull në pjesën e marrëdhënieve të të gjitha palëve të përfshira në zinxhirin e furnizimit të produkteve bujqësore dhe ushqimore dhe mbi të gjitha të kufizojë kostot shtesë që janë vendosur deri më tani (për ruajtjen, reklamimin, marketingun dhe personelin), dhe duke kufizuar zbritjen e tyre në një maksimum prej 10 përqind.

“Kjo diferencë ndikoi drejtpërdrejt në çmimin përfundimtar të produkteve bujqësore dhe ushqimore dhe shpresojmë që me zbatimin konsekuent të Ligjit për një periudhë të caktuar do të kemi stabilizim të çmimeve të produkteve ushqimore dhe ulje graduale të tyre”, thonë për MIA-n nga Ministria e Ekonomisë dhe Punës.

Ky, siç theksojnë ata, është një ligj krejtësisht i ri që po miratohet për herë të parë, ndaj është normale që të ketë probleme gjatë zbatimit të tij dhe gjatë lidhjes së kontratave.

"Ne jemi vazhdimisht në komunikim me tregtarët, prodhuesit dhe distributorët, i dëgjojmë vërejtjet e tyre në terren që nga hyrja në fuqi e këtij ligji. Ka pasur kundërshtime të caktuara për zbatimin e këtij ligji dhe vështirësi të caktuara me të cilat ballafaqohen të dyja palët, ndaj vendosëm të lëmë një periudhë deri në fund të vitit 2024 për të parë se cilat do të jenë rezultatet dhe nëse ka nevojë do të shkojmë drejt një përmirësimi teknik të këtij ligji, theksojnë nga Ministria e Ekonomisë dhe Punës.

Ata theksojnë se konsultimet me të gjitha palët e përfshira janë në vazhdim dhe, siç thonë, në fillim të vitit 2025 do të dalin me një qëndrim konkret për zbatimin e këtij ligji, përkatësisht nëse dhe cilat pjesë do të pësojnë ndryshime.

Ligji për praktikat e padrejta tregtare në zinxhirin e furnizimit të produkteve bujqësore dhe ushqimore është miratuar më 13 mars të vitit të kaluar dhe ka hyrë në fuqi më 28 shtator, kur ishte afati i fundit që tregtarët të harmonizojnë kontratat e furnizimit me furnitorët dhe prodhuesit ku kostot e zbritjes dhe të tjera kostot e marketingut janë të kufizuara në 10 për qind.

Është e ligjshme sipas shembullit të Kroacisë, Sllovenisë, Bullgarisë dhe Suedisë dhe është miratuar sipas Direktivës së BE-së 2019/633 të Parlamentit Evropian dhe Këshillit të datës 17 prill 2019, mbi praktikat e padrejta tregtare në marrëdhëniet biznes-biznes. në zinxhirin e furnizimit të produkteve bujqësore dhe ushqimore.

Me të rregullohen rregullat dhe masat për parandalimin e imponimit të praktikave të padrejta tregtare që devijojnë nga sjellja e mirë tregtare, përcaktohen praktikat e padrejta tregtare në zinxhirin e furnizimit të produkteve bujqësore dhe ushqimore, imponimi i të cilave shfrytëzon fuqinë e konsiderueshme negociuese të blerësit në lidhje me furnitorët e tij, procedurat për përcaktimin e praktikave të padrejta tregtare, si dhe bashkëpunimin ndërmjet autoriteteve kompetente për zbatimin e mbikëqyrjes mbi zbatimin e praktikave të padrejta tregtare.

"Me Ligjin kufizohen kompensimet (për magazinimin, reklamën, marketingun dhe personelin) në një maksimum prej 10 për qind, që sipas praktikës së mëparshme (informacione nga prodhuesit dhe furnitorët) arrinin nga 20 deri në 35 për qind, gjë që rriti indirekt çmimet me pakicë të produkteve. E ngarkuar për zbatimin e dispozitave të Ligjit për praktika të padrejta tregtare është Komisioni për Mbrojtjen e Konkurrencës, i cili periudhën e kaluar ka formuar ekip dhe tashmë jemi duke punuar me ta, saktësojnë nga Ministria e Ekonomisë dhe Punës për MIA-n. ls/

Foto: Arkivi i MIA-s