29 септември 2024

France 24 

Предложената ревизија на руската нуклеарна политика од Владимир Путин сигнализира загрижувачка подготвеност да се користи конечното оружје против Украина, па дури и против членките на НАТО, но останува далеку од сигурно дека заканата ќе биде преточена во акција, велат аналитичари.

Предложеното проширување на руските нуклеарни правила доаѓа откако инвазијата на Москва на Украина се протега во третата година и Киев бара дозвола од западните сојузници да користи оружје со долг дострел за да напаѓа цели длабоко во Русија.

Со засилената реторика Путин се обидува да ги одврати западните земји од проширување на поддршката за Киев. Но, со повторените закани, тој исто така се става под притисок да дејствува во однос на употребата на нуклеарно оружје, не само против Украина, туку и нејзините поддржувачи на НАТО.

Максим Старчак, соработник во Центарот за меѓународна и одбранбена политика на Универзитетот Квинс во Канада, рече дека со ревизијата на доктрината, Путин сака да го намали прагот за употреба на нуклеарно оружје.

„Путин смета на воведување на дополнителен - нуклеарен - фактор во војната во Украина. Тој верува и се надева дека тоа ќе функционира“, рече Старчак.

Висок европски воен претставник, кој сакаше да остане анонимен, рече дека Путин има ограничен опсег на опции две и пол години од војната. Кога Русија ја нападна Украина во февруари 2022 година, „Путин отиде на сите страни. Затоа тој има мал капацитет за ескалација“, рече претставникот.

Тој наведе три опции со кои располага Путин: употреба на нуклеарна реторика, употреба на нуклеарно оружје и хибридна војна против Западот.

Од инвазијата Путин постојано се закануваше дека ќе користи нуклеарно оружје, што Западот го отфрли како ѕвечкање со оружје. Но, во средата тој отиде подалеку, најавувајќи промени во нуклеарната доктрина на земјата за време на телевизискиот состанок на Советот за безбедност на Кремљ.

Ажурираната доктрина ќе дозволи употреба на нуклеарно оружје против ненуклеарни држави кога тие се поддржани од нуклеарните сили - јасно упатување на Украина и нејзините западни поддржувачи.

Новите правила, исто така, ќе и дозволат на Русија да ослободи нуклеарен одговор во случај на „масовен“ воздушен напад, рече тој.

За Павел Лузин, визитинг научник на Факултетот за право и дипломатија Флечер на Универзитетот Тафтс, заканите на Путин се уште звучат празни.

„Русија избезумено бара начини да го натера светот повторно да се плаши од руското нуклеарно оружје“, рече тој.

Ханс Кристенсен, директор на Проектот за нуклеарни информации при Федерацијата на американските научници, рече: „Додека украинските одмазднички напади во Русија предизвикуваат сериозна штета, рускиот нуклеарен одговор може да доведе до многу поголема штета ако предизвика западен нуклеарен одговор“.

Европската унија во четвртокот го осуди последниот потег на Путин како „непромислен и неодговорен“, а американскиот државен секретар Антони Блинкен го нарече рускиот лидер „целосно неодговорен“.
Во Москва, Александар Храмчихин, руски воен аналитичар, рече дека не гледа „никакви фундаментални промени“ во доктрината, а нејзината формулација останува намерно нејасна.
Она што е важно, рече тој, е пораката што Кремљ ја испраќа откако Украина постојано ги премина „црвените линии“ на Москва, со нејзината прекугранична офанзива во западниот регион Курск и масовната употреба на беспилотни летала против цели длабоко во Русија.

Тој истакна дека Путин е под зголемен притисок од војската, политичарите и јавното мислење дома да користи нуклеарно оружје за да победи во војната во Украина.

„Сега постојано слушам прашања од обичните луѓе кои прашуваат зошто сè уште не користиме нуклеарно оружје“, рече Храмчихин.

Од почетокот на војната, руската пропаганда претерува, заканувајќи се со нуклеарна одмазда дури и против западните престолнини.

Сергеј Караганов, политиколог од висок профил, познат по своите јастребски ставови, го повика Путин да користи ограничени нуклеарни напади за да ја „спаси“ човечката цивилизација.

Триесет и четири отсто од Русите сметаат дека употребата на нуклеарно оружје против Украина е оправдана, според анкетата на Центарот Левада објавена во јули.

„Добро артикулираните директни воени закани против НАТО се најефективниот начин за комуникација“, вели Василиј Кашин, политиколог со седиште во Русија. „Но, во исто време мора да бидеме подготвени да дејствуваме на овие закани.

„Може да видиме ограничени напади врз објекти во Источна Европа“, рече Кашин. „Тоа може да доведе до нуклеарна ескалација. Продолжениот конфликт е опасна ситуација.