Корча, 19 декември 2024 (МИА) - Со учество на универзитетски професори и научници од Корча, Тирана и Северна Македонија, како и активисти од македонската заедница во Албанија и областа Гора, на Косово, во Корча, Албанија, се одржа научна конференција на тема „80 години образование на мајчин македонски јазик во Албанија“. 

На свеченото отворање учествуваа заменик министерот за надворешни работи и трговија, Зоран Димитровски, вршителот на должноста амбасадор на Република Северна Македомнија во Тирана,  Љуфтим Спахиу, директорката на КИЦ во Тирана Емилија Потеска - Попивода, градоначалникот на Пустец, Пали Колефски и други гости.

Обраќајќи се пред присутните, заменик министерот Димитровски, потенцираше дека негувањето на македонскиот јазик и зацврстувањето на неговата позиција на глобално ниво е програмски приоритет на новата македонска Влада.

-Од аспект на евроинтеграцијата на државата, тоа значи зајакнување на преведувачките и толкувачките капацитети за македонски јазик, со цел навремена и квалитетна подготовка на националната верзија на европското законодавство и обезбедување квалитетна поддршка во текот на пристапните приговори, рече Димитровски.

Според него, јазикот е „нашиот часовник на времето во кој и стојат и се движат сите физички и духовни записи, сите споделени мисли и спомени на што човекот ги брише, а јазикот го чува дури и од забот на времето".

Поздравен збор, меѓу другите  имаа и  претседателот на Советот на општина Корча, Ејрон Неџипи, ректорот на Универзитетот „Фан С. Ноли“, Ленци Економи, деканката на Образовниот и Филолошкиот факултет, Јонела Спахиу и други официјални лица.

Организатори на Конференцијата се Македонското друштво „Сонце“ од Корча, во соработка со Универзитетот „Фан С. Ноли“ од истиот град, како и „Мрежата за промоција на јазичната различност” од Брисел.

Претседателот на Друштвото „Сонце“ и професор на Универзитетот „Фан С. Ноли“, Васил Стерјовски, напомена дека целта на Конференцијата е да се одбележи значајниот јубилеј на македонското образование во Албанија, да се почитуваат и запаметат сите оние кои дале значаен придонес за развојот на образованието на мајчин јазик и да се истакне потребата за понатамошен развој на образовниот процес на Македонците во Албанија.

-Јазикот е душата на еден народ. Како што рекол германскиот филозоф Јохан Волфганг Гете „Кој не го знае својот јазик, не се познава себе си”. Затоа зачувувањето и развојот на македонскиот јазик во Албанија е вреден придонес за нашиот културен мозаик. Да го искористиме овој јубилеј за да размислиме за важноста на соработката и различостите. Како Македонци и Албанци, со векови живееме заедно, споделувајќи предизвици и триумфи. Нашата соработка е пример за хармонија и меѓусебно почитување, истакна Стерјовски. 

На Конференцијата, која е од големо значење за промоција и зачувување на македонскиот јазик и културен идентитет во Албанија, од Македонија учествуваа професор д-р Катерина Тодоровска, заедно со новинарот, активист меѓу Македонците во Албанија, Веле Митаноски. 

Тодоровска повтори, дека, во декември 1944 година, Македонците во областите на Мала Преспа, Голо Брдо и селото Врбник во Деволската област започнаа да го изучуваат македонскиот јазик во образовниот процес во Албанија, што било овозможено со меѓудржавен договор на тогашните југословенски, односно албански власти, веднаш по Втората светска војна.

-Во промоцијата и зачувувањето на македонскиот јазик кај етничките Македонци во Албанија, имало златни периоди во минатото, но, за жал, и обиди за асимилација и злоупотреба на нивните маки, со инфилтрација на бугарски емисари и службеници на официјална Софија, во најново време, посочи меѓу другото Митаноски.

Подвлече дека двете земји, до 1948 година, негувале блискост и соработка, како резултат на заедничката антифашистичка војна, во која, етничките Македонци во Албанија, зеле масовно учество. 

Во рамките на настанот,  поставена е изложба на фотографии и документи кои го отсликуваат образованието на македонски јазик во Албанија, како и книги на македонски јазик напишани од Македонци во Албанија. вт/дма/

Фото: МД „Сонце"