Shkup, 17 nëntor 2025 (MIA) - Presidentja Gordana Siljanovska Davkova në seancën e përbashkët të sotme të Këshillit Kombëtar për integrime evropiane dhe Komisionit për Çështje Evropiane, në të cilën u shqyrtua raporti i fundit i Komisionit Evropian për vendin, theksoi se për të 16-tën, ky raport si edhe raportet e mëparshme nuk flet vetëm për të vlerësuarin, por edhe për vlerësuesin. Sipas saj, nëse ka një vlerësim ose një garë për gatishmëri politike, atëherë ne do të jemi kampinë në zbatim, rezultatet po i shohim.

"Kjo nuk është kohë për reforma, për fat të keq, sepse koha i ngjan një kohe gjatë një lufte, ose para një lufte, dhe kjo nuk është kohë kur mund të bëhen reforma. Por për mua, si më parë ashtu edhe tani BE-ja është një filozofi politike unike e mbështetur nga të gjithë aktorët, publiku në Ballkan, BE-ja është një perspektivë, BE-ja është një motiv për reforma demokratike, Unioni stimulon reforma që çojnë në paqe dhe stabilitet të qëndrueshëm. Jam e sigurt se integrimi ynë në BE do t'i japë fund fenomenit të ballkanizimit, si një fenomen i kufijve që ndryshojnë vazhdimisht", tha ajo.

Ajo kujtoi deklaratën e ish-Komisionerit Evropian Olli Ren se ne nuk jemi problem për kapacitetin absorbues të Unionit. Ajo theksoi se BE-ja nuk është një lojtar i pafajshëm në gjithçka që ndodhi, por përkundrazi "nuk kishte një strategji të qartë, ishte vonë në Ballkan, SHBA-ja ndonjëherë ishite më e shpejtë, nuk ishin konsistente në shoqërimin paqësor dhe madje edhe sot preferojnë standarde të dyfishta".

"Raporti ka shumë të dhëna dhe kritika të mira, të cilat duhet të analizohen mirë dhe të veprohet mbi to, por gjithashtu ndonjëherë vlerësimet e Bashkimit Evropian në këto 16 raporte në formulim udhëhiqen gjithmonë nga ndonjë qëllim kyç, i cili është ajo që është më e rëndësishme për BE-në në këtë moment dhe me këtë e lidhin momentumin. E njëjta gjë vlen edhe për këtë raport. Pas 16 herësh, ky raport, si ato të mëparshmet, nuk flet vetëm për të vlerësuarin, por edhe për vlerësuesin. Nëse ka një vlerësim ose një garë për gatishmëri politike, atëherë do të jemi kampionë në zbatim, i shohim rezultatet", theksoi presidentja.

Ajo theksoi se BE-ja nganjëherë duket se është e fiksuar pas momenteve dhe datave të rëndësishme, dhe tani që dëgjojmë se ky është momenti kyç, duhet të hipim përsëri në tren.

Sipas saj, të gjitha vlerësimet nuk mund të abstraktohen nga një kërkesë themelore, që është kërkesa për ndryshime kushtetuese.

"Dhe kur e vlerësoj këtë moment, nuk mund të nisem vetëm nga ky vëzhgim se ky vit është më i rëndësishmi, por më shpesh raporti është për një periudhë trevjeçare. Në raportin thuhet se nuk ka përparim ose se ka përparim të kufizuar ose se nevojiten reforma. Së pari duhet të heqim dorë nga formulimi nëse ka apo jo vullnet politik. Vullneti politik është një proces, ai formohet në bazë të analizës, në bazë të një krahasimi të përparësive dhe të këqijave, dhe vullneti politik nuk mund të jetë vetëm diçka që shkon në vijat e asaj që është planifikuar," tha Siljanovska Davkova.

Presidentja duke e komentuar raportin, veçanërisht e theksoi kërkesën për ndryshime kushtetuese. 

Mund ta shihni raportin e Komisionit të Venedikut për ligjin për përdorimin e gjuhëve, se "zgjidhjet e këtij ligji janë mbi zgjidhjet evropiane". Unë po flas për çështjet e pakicave. Mendimi i Komisionit të Venedikut për Kushtetutën e Bullgarisë këtu kërkon që Bullgaria "të drejtat e personave që u përkasin pakicave kombëtare duhet të mbrohen në nivelin e Kushtetutës". Sa vende në Evropë kanë dispozita për mbrojtjen e të drejtave të pakicave. Shumë pak, madje edhe mbiemri "propozim francez" nuk e di nëse është i përshtatshëm sepse Franca ka një demokraci jashtëzakonisht të zhvilluar, por nuk e nënshkruan Konventën Kornizë për Mbrojtjen e të Drejtave të Pakicave, kështu që ky mbiemër është i varur", theksoi Siljanovska Davkova.

Presidentja vlerësoi se kjo nuk është në përputhje me vlerat dhe parimet themelore të BE-së, përkatësisht me nenin 4 nga Marrëveshja për BE-në dhe Marrëveshjen e Lisbonës, të cilët përcaktojnë se strukturat kushtetuese do të respektohen.

"Të mos humbasim energji për reforma që lidhen me këtë raport, por theksoj se shumicën e kohës humbëm energji për çështje të tjera. Ju thatë se gjyqësori ynë nuk është reformuar, kemi problem me korrupsionin dhe krimin. Por pse nuk theksohet se për herë të parë një pako e madhe ligjesh në fushën e gjyqësorit dhe prokurorisë publike i është paraqitur Komisionit të Venedikut. A është në harmonizim me Marrëveshjen kornizë amendamenti kushtetues i propozuar për të përfshirë bullgarët në Kushtetutë nën termin të tjerë, nuk e di nëse dikush e ka analizuar, sepse Marrëveshja kornizë është një marrëveshje për mbrojtjen e të drejtave të komuniteteve, të pakicave", theksoi Siljanovska Davkova.

Lidhur me vullnetin politik, ajo vlerësoi se LSDM shprehu aq shumë vullnet politik në lidhje me propozimet e BE-së, të cilat nuk çuan gjithmonë në reforma të vërteta, saqë në një farë mënyre ata paguan çmimin për atë vullnet politik.

"Le të hidhemi në reforma, por jo për shkak të vullnetit politik që lidhet me ndryshimet kushtetuese, por për shkak të sundimit të ligjit. Dhe përfundimi në raport se në këto vite nuk kemi mbledhur vullnetin për ta vendosur çështjen e ndryshimeve kushtetuese në rend të ditës nuk është i saktë. Ndryshimet kushtetuese erdhën në rend të ditës, para Komisionit Kushtetues, ato as nuk kaluan hapin e parë, nuk e kuptoj nga vjen përfundimi, përfundoi Siljanovska Davkova në seancën e përbashkët të KKIE-së dhe Komisionit për Çështje Evropiane, në të cilën u shqyrtuar Raporti i KE-së për vendin. ls/

Foto: MIA