Софија, 11 септември 2024 (МИА/БТА) - Професионалната асоцијација за роботика, автоматизација и иновации (PARAi) очекува оваа година да има пораст од 9,8 проценти на инсталираните индустриски роботи во Бугарија. Минатата година, членовите на Асоцијацијата инсталирале 85 роботи во земјата.

Ова е веста, која денеска ја избра МИА од сервисот на Бугарската телеграфска агенција (БТА), согласно Договорот за размена на информации и професионална соработка, кој предвидува секој ден националните информативни агенции на Северна Македонија и Бугарија да разменуваат по една вест, која ќе ја објават на својот интернет сајт без промени со изрично посочување и цитирање на партнерот како извор.

Овој пораст, според нашите набљудувања, во 2024 година се должи главно на четири сектори - хемиска индустрија, метали, електронска трговија - дистрибутивни центри и магацини, и производство на машини и електроника, изјави заменик-претседателот на Асоцијацијата, Јонко Чуклев, во интервју за БТА. Тој беше контактиран по повод претстојното издание на Robotics Strategy Forum (RSF2024), кое ќе се одржи кон крајот на септември во Софија.

Чуклев напомена дека националната статистика забележува пораст во хемиската индустрија од 27,5 проценти во мај и 33,8 проценти во јуни, во секторот метали - 19,1 процент во мај и 25,4 проценти во јуни, електронска трговија, особено дистрибутивни центри и магацини кои опслужуваат електронска трговија, како и производството на машини и електроника – сектор кој, според набљудувањата на Асоцијацијата, останува клучен за клиентите на компаниите за автоматизација.

Проектите во овие сектори
Во секторот „Хемиска индустрија“ се воведени автоматизирани линии за пакување и палетизирање со роботи, изјави заменик-претседателот на Асоцијацијата. Пример за автоматизирани линии за пакување е „Солвеј соди“, фабрика „Први мај“ во Ситово. Во секторот „Метали“, пример е „Стандард Профил“, каде работат 20 роботи, а инвестицијата изнесува 3 милиони лева. Помали примери се „Метални конструкции - Плевен“ АД, каде компанијата воведува два големи роботи за монтажа и заварување.

Во секторот „Машини и техника“, компанијата „Сентилион“ произведува електронски модули и системи за сектори како медицина, авио индустрија и други. Оваа година компанијата воведе автоматска SMT линија со модерни роботизирани системи и технологија за визуелна инспекција, што гарантира прецизност и точност при поставување на компонентите, објасни Чуклев.

Производителот на бојлери „Теси“ ги роботизира своите процеси за заварување, сечење и манипулирање со различни компоненти и алати. Во моментот, околу 30 индустриски роботи работат во производството на „Теси“.

Во секторот за електронска трговија повторно има многу проекти, рече Чуклев, и даде пример со новиот високо автоматизиран магацин на eBag, во кој се вложени околу 5 милиони лева. Друг пример е магацинот на Ozone.bg, каде нивото на автоматизација исто така е многу високо.

Ревидирани оценки за 2023 година

Нашите прогнози за порастот на инсталираните индустриски роботи за 2023 година се покажаа малку поконзервативни, а порастот е поблиску до 10 проценти, наместо предвидените 5 проценти, коментира заменик-претседателот на Асоцијацијата. Тој истакна дека предвидениот пораст од 5 проценти се базирал на инвестициите на бугарски компании како „Теси“ ДОО (нова фабрика за бојлери), „Милара“ (нова фабрика во Пловдив), како и проширувањата на компании како „Шнајдер Електрик“ и нивната „паметна“ фабрика во Пловдив.

Како што очекувавме, имавме забавување во неколку сегменти поради надворешни пазари, коментира Чуклев. Тој потсети дека сериозно забавување имаше во производството на автомобилски компоненти – според податоците на НСИ, намалувањето во производството на возила (освен автомобили) е 29,9 проценти за 2023 година, а во „Кожи, обувки и текстил“ - 26,9 проценти.

Движењето во овие сектори се одрази на нивните инвестиции, а со тоа и на бројот на инсталирани роботи, објасни Чуклев. Истовремено, посочи дека минатата година беше забележано големо „заменско побарување“ од други сектори - „Метали“, „Електронска трговија“ - со проекти за автоматизација во многу магацини и курирски компании, како и во „Електроника и машини“.

Трендот за 2023 и 2024 година е дека многу бугарски мали и средни претпријатија инвестираат во индустриски роботи, што создаде „заменско побарување“, сумира заменик-претседателот на Асоцијацијата.

Зголемена понуда на бугарски роботи

Друг тренд, кој Асоцијацијата се надева дека ќе се засили, е зголемената достапност на решенијата за автоматизација поради зголемената понуда на бугарски роботи. Досега, поголемиот дел од роботите и машините на бугарскиот пазар се увезени, но забележуваме микротренд на се повеќе бугарски компании кои нудат или развиваат свои роботи, коментира Чуклев.

Примери
Бугарската компанија „Киберис“ разви 6-осен робот SCARA за заварување. Друга бугарска фирма „Смарт Фарм Роботикс“ развива автономен робот за плевење. Оваа компанија беше учесник во нашиот инкубатор за роботика и беше поддржана од акцелераторската програма на Европскиот совет за иновации со инвестиција од 2,36 милиони евра, истакна Чуклев.

Бугарската компанија „Симоботикс“ создава прв бугарски автономен мобилен робот наречен Mito.

Според заменик-претседателот на Асоцијацијата, за да се развие понатаму трендот бугарски компании да нудат или развиваат свои роботи, потребно е фирмите да ги користат многу поактивно можностите што ги нудат програми како „Хоризонт Европа“, акцелераторската програма на Европскиот совет за иновации и други приватни инвестиции. Има и многу други мали чекори – хакатони за роботски решенија во бугарски градови, создавање пилот-проекти за тестирање на роботизирани решенија и други, но во овој момент ваквите проекти се повеќе плод на приватна иницијатива отколку на државна политика, коментира Чуклев.

Секторот во очекување на стратешки инвестиции
Заменик-претседателот на Асоцијацијата посочи дека и понатаму останува тенденцијата од последните години за недостаток на големи стратешки инвестиции во Бугарија (над 1 милијарда евра), кои би го поттикнале развојот на секторот. Ситуацијата со кадри исто така останува до голема мера непроменета, коментира експертот.

Единствениот поголем напредок е учеството на бугарскиот институт INSAIT во проект за развој на робот со вештачка интелигенција со „Тојота“ (Toyota). Ова е долгорочен проект и веројатно не можат да се очекуваат брзи резултати, но бугарското учество е многу важно, смета Чуклев.

Robotics Strategy Forum
Кон крајот на септември, Асоцијацијата организира ново издание на Robotics Strategy Forum, кое годинава ќе биде под мотото „Новите хоризонти на технологиите“. Форумот е наменет за големи компании и корпорации, како и за мали и средни претпријатија кои развиваат и нудат роботизирани решенија.

Медиумската информативна агенција овие текстови ги објавува во оригинална форма, согласно Договорот за размена на информации и професионална соработка меѓу двете национални новински агенции МИА и БТА.