Shkup-Portimao, 15 nëntor 2025, (MIA)

Darko JANEVSKI

Ideja për këtë udhëtim i lindi në ditët e para të karrierës së tij. Atëherë bëhej fjalë vetëm për shkëndijë — mendim që vjen e shkon. Tani është momenti kur ëndrra e tij u bë realitet. 

Bëhet fjalë për Erdal Lushon nga Struga i cili u nis në mision unik dhe të guximshëm – të lundronte Oqeanin Atlantik i vetëm me një varkë me vela që e ka përpunuar plotësisht me duart e tij.

Për 16 muaj ai ndërtoi varkën e tij me vela të quajtur "Piksel". Lusho është pjesëmarrësi i vetëm nga vendi ynë dhe një nga vetëm tetë garuesit në botë që janë kualifikuar për këtë garë tejoqeanike.

Sipas rregullave të rrepta, secili garues duhet të ndërtojë në mënyrë të pavarur varkën e tij me vela, pa ndonjë mbështetje industriale.

Gara fillon në Portugali, ndërsa destinacioni përfundimtar janë Karaibet – distancë prej rreth 7.200 kilometrash që duhet të kalohet për rreth 40 ditë, ekskluzivisht me ndihmën e erës dhe navigimit të saktë.

Nisja është planifikuar për 11 nëntor, por është shtyrë për shkak të kushteve të motit të keq.

"Pas mirëseardhjes së ngrohtë në Lisbonë, u drejtuam për në Sagresh, ku është pikënisja e garës. Për shkak të motit të keq, u strehuam në Portimao dhe do të qëndrojmë atje për disa ditë për përgatitje shtesë", ndau ai në llogarinë e tij në Instagram.

Pavarësisht disa sfidave teknike, Lusho siguron se ai dhe "Piksel" janë plotësisht të përgatitur për aventurën e madhe. 

Dy ditë më parë, ne ishim me fat që e kapëm atë ndërsa darkonte në një restorant në Portimao në Portugali, ku ai mbërriti më 10 nëntor dhe ku po priste kushte të favorshme të motit për t'u nisur për në Karaibe me varkën e tij me vela. Më shkruani më shpejt, sapo mbarova darkën, po pres që të më sjellin faturën, të paguaj dhe do të duhet të ngrihem, e pastaj nuk do të kem internet", na tha Lusho. 

I dërguam shpejt disa pyetje. Ashtu me të parën. Ha, mund të bënim reportazh, edhe pse jemi në Shkup, ndërsa ai në Portimao, por thjesht nuk kishte kohë. Ai tha se nuk do të mund të na përgjigjet në dy ditët e ardhshme, por më pas do të na shkruante. Dhe me të vërtetë, e mbajti fjalën. 

Lusho, kur lindi ideja për këtë udhëtim?

Ideja lindi që në ditët e para të karrierës sime. Siç përvetësova përvojë në lundrim dhe ndërtimin e anijeve, kjo ide gradualisht u shndërrua në projekt. Sot, më në fund po jetoj atë që dikur ishte vetëm ëndërr.

Ke frikë nga oqeani?

Nuk do të thoja se kam frikë. Unë mendoj se asnjë forcë natyrore nuk është e keqe dhe nuk synon t'ju dëmtojë — është thjesht natyra. Kam respekt të madh për të dhe përshtatem vazhdimisht.

Çfarë pret nga ditët në vazhdim?

Pres edhe ditë më të vështira dhe më të bukura. Shpresoj të jem i sigurt, të lundroj sa më shpejt të jetë e mundur dhe të shijoj diçka që kam pritur për kaq shumë kohë.

Cilat janë rreziqet më të mëdha në shteg?

Në fillim, rreziku më i madh janë orkët. Për katër vitet e fundit ata kanë qenë në zakonin e sulmit të anijeve me vela, gjë që ndonjëherë përfundon fatalisht për anijen. Kushtet e
motit — Kam më së shumti frikë nga bubullimat. Me erën dhe dallgën, mund të merrem disi.

Si flini gjatë regatës?

Fjetja është një nga gjërat më të vështira. Sa më pak të flesh, aq më shpejt lëviz. Zakonisht fle 3.5 deri në 4 orë gjatë ditës, e ndarë në intervale prej 20 deri në 40 minuta. Kur nuk ka erë, mund të fle më gjatë — 60 deri në 80 minuta.

Sa është ekstreme kjo regatë?

Shumë. Merret pjesë me pajisje minimale dhe ky është një nga formatet e pakta ku garoni edhe derisa flini. Anija me vela nuk ndalet kurrë. Deri më tani, vetëm 14 pjesëmarrës kanë arritur ta përfundojnë atë sipas rregullave, e në përgjithësi, me një varkë me vela prej 5 metrave, vetëm 49 persona kanë kaluar oqeanin mëvetësisht.

Kur pret të nisesh për në Karaibe?

Plani është të nisemi të dielën, por gjithçka varet nga moti. Deri më tani është e ndryshueshme, po e monitorojmë dhe po presim. Do të mund të më ndiqni atje ku ndodhem përmes linkut që të dërgova. 

Mirë, Lusho. Na shkruaj kur do të mbërrish në Karaibe.

Sigurisht. Por Ju lutem publikoni linkun përmes të cilit, ata që duan, do të mund të dhurojnë mjete.

Në rregull, Lusho. Përshëndetje dhe udhëtim të mbarë.

Faleminderit. Përshëndetje. 

Ky është linku për donacione për Lushon

Foto dhe video: Llogaria në Instagram e Erdal Lushos