11 јули 2023

Политико - Брисел

Доналд Трамп размислува да го намали споделувањето на разузнавачки информации со членките на НАТО, кои зависат од САД за видот на информации што и помогнаа на Украина да се одбрани од Русија, според странски официјални лица информирани за плановите.

Советниците на Трамп им кажале на сојузничките земји дека намаленото споделување на разузнавачки информации ќе биде дел од поширок план за намалување на поддршката и соработката на САД со алијансата од 32 земји, според тројца европски официјални лица и еден висок претставник на НАТО, кои побараа да не бидат именувани за да разговараат за внатрешните дискусии.

Официјалните лица рекоа дека дознале за предлогот за намалување на споделувањето на разузнавачки информации за време на дискусиите со советниците на Трамп за пошироките планови за намалување на ангажманот на САД со НАТО. Поранешниот претседател повеќепати ја доведуваше во прашање и се обидуваше да ја поткопа Алијансата за време на неговиот прв мандат.

Намалувањето на разузнавачките информации може да има сериозни безбедносни последици, особено за Украина која се обидува да ја одбие руската инвазија.

„Американското разузнавање помогна да се убедат многу земји од НАТО дека Путин беше решен да ја нападне Украина“, рече еден европски официјален претставник. „Некои земји не веруваа дека Русија има капацитети да изврши успешна воена кампања“.

Запрашан за коментар, портпаролот на кампањата на Трамп не одговори директно, наместо тоа се осврна на изјавата на TruthSocial дека поранешниот претседател „ќе го врати мирот и ќе ја обнови американската сила и одвраќање на светската сцена“.

Намалувањето на разузнавачките информации под можната идна администрација на Трамп беше тема на дискусија на овонеделниот самит на НАТО, според официјалните лица, како и висок претставник на САД. Сите тие беа обезбедени под услов на анонимност за слободно со Политико да ги споделат своите мислења за втората администрација на Трамп.

Намалувањето на споделувањето на разузнавачки информации од страна на САД може да ја намали способноста на Европа да издржи руска инвазија, доколку претседателот Владимир Путин реши да ги прошири воените операции на континентот надвор од Украина, рече високиот американски претставник. Претседателот Џо Бајден го зголеми обемот на разузнавачки информации што САД ги споделуваат, особено поврзани со Русија, со странските сојузници. Европските официјални лица рекоа дека не е јасно дали администрацијата на Трамп размислува за враќање на претходното ниво на споделување на разузнавачки информации или за понатамошно намалување.

Загриженоста за плановите на Трамп, ако биде повторно избран, доаѓа во време кога НАТО ги зголемува напорите за собирање докази за сомнителни акти на саботажа, вклучувајќи подметнување пожари, поврзани со Русија низ Европа.

„Русија во моментов извршува вистински акти на подметнување пожари и саботажа и планира убиства на сојузничка територија, сè со цел да се поткопа поддршката за Украина меѓу нашите домашни популации“, рече високиот претставник на НАТО. „САД го зголемија споделувањето на разузнавачки информации во рамките на НАТО за да помогнат во одговорот на овие кампањи за саботажа. И тоа има реален ефект“.

САД секогаш споделуваа одредени информации со своите сојузници за, на пример, да им помогнат да се подготват за потенцијален терористички напад или да помогнат алијансата да се зајакне против непосредна воена закана.

За време на првиот мандат на Трамп, неговите разузнавачки службеници ги следеа правилата, споделувајќи разузнавачки информации со своите најблиски безбедносни партнери, вклучувајќи ги и оние во алијансата Five Eyes. Тие не го надминаа она што беше потребно или вообичаено.

Администрацијата на Бајден ја одведе таа одговорност на ново ниво - смислувајќи стратегија за зајакнување на собирањето разузнавачки информации за Русија и широко споделување на тие разузнавачки информации со своите сојузници низ целиот свет. САД споделија чувствителни разузнавачки информации со сојузниците во телеграми, во дипломатски разговори низ светот, вклучително и во Африка, и на брифинзи меѓу врвните разузнавачки водачи и нивните колеги.

„Споделувањето на разузнавачки информации меѓу членките на НАТО и со Украина беше апсолутно суштинско за спротивставувањето на руската воена агресија против Украина, како и за откривање и спречување на други дестабилизирачки активности на Русија во Европа и пошироко“, рече Џон Бренан, поранешен директор на ЦИА. „Престанокот или значајното намалување на споделувањето на разузнавачки информации со сојузниците и партнерите од НАТО би имало непосреден, длабок и потенцијално долготраен негативен ефект врз безбедносните интереси на Западот“.

Зголеменото споделување на разузнавачки информации од страна на администрацијата на Бајден исто така беше дел од пошироката стратегија за обид за спротивставување на руското влијание и воена моќ во агли на светот каде САД традиционално доминираа, вклучувајќи земји во Африка.

Разузнавачките информации на САД брифирани на НАТО во изминатите три години им обезбедија на партнерите на Вашингтон витални информации за движењата на Русија на теренот во Украина, вклучувајќи ги нејзините воени маневри и тактички напредувања, рече американски официјален претставник. Исто така, ги истакна партнерствата на Москва со Иран и Северна Кореја и нејзината постојана употреба на кинеска воена технологија за да ги поддржи своите воени операции. Во говор на Georgia Tech во 2022 година, директорот на ЦИА Бил Бернс рече дека американското разузнавање е „витално“ за војната во Украина, додавајќи дека војната понудила вредни лекции за „како да се развие добро разузнавање ... и да се распоредува отворено и креативно за да се дискредитираат лажните наративи поради кои противниците често напредуваат“.

Иако европските земји исто така имаат воспоставено високоразузнавачки канцеларии, американското разузнавање често е поцврсто, рекоа официјалните лица, особено за одредени прашања поврзани со Русија. Без детално споделување на информации, официјалните лица се загрижени дека европските земји ќе станат уште полесна мета за Русија.

Сепак, постојат одредени информации за чие добивање САД се потпираат на нивните европски партнери - и ако Трамп ги спречи разузнавачките информации, тие, исто така, најверојатно ќе возвратат, рече еден неодамна пензиониран висок американски функционер.

„Речиси исто толку штетно како и прекинувањето на соработката со нашите европски сојузници е фактот дека тие веројатно ќе задржат разузнавачки информации од нас со оглед на прилично брзото и лабаво ракување на Трамп со класифицирани информации“, рече еден поранешен висок американски официјален претставник. „Има работи што нашите сојузници ги знаат, а ние не ги знаеме, а на кои се потпираме кога станува збор за одредени извори“.

Сојузниците на САД на конференцијата на НАТО исто така предупредија на таа опасност. Како што рече еден од европските официјални лица, „Споделувањето на разузнавачки информации често е двонасочна улица“. ссм/

фото: ЕПА архива