Приштина, 14 септември 2023 (МИА) -  Косовскиот премиер Албин Курти денеска го соопшти својот предлог-план за редоследот на имплементација на Основниот договор и додаде дека тоа е единствениот план што бил презентиран и предложен денеска во Брисел на средбата со посредниците на ЕУ и претседателот на Србија, Александар Вучиќ.

На социјалната мрежа Х, Курти презентираше комплетен предлог кој започнува со имплементација на член 7 од Бриселскиот договор, кој повлекува презентација на нацрт-статутот од менаџерскиот тим (пополнет од Косово).

Во вториот член од предлогот, Курти предлага „Високиот претставник на ЕУ го презентира договорот за нормализацијата меѓу Косово и Србија и анексот за имплементација со генералниот секретар на ОН и го информира Советот за безбедност на ОН и Генералното собрание на ОН дека и двете страните се согласија со принципите утврдени во Повелбата на ОН, дека територијалниот интегритет се почитува, а другата страна се третира како рамноправен член на меѓународната заедница, што ја заменува потребата да се користи фуснота и УНМИК на регионалните форуми“.

„Двете страни се однесуваат, се однесуваат и јавно изјавуваат дека меѓусебно ги развиваат меѓународните односи врз основа на принципите предвидени во Повелбата на ОН и ја третираат другата страна како рамноправна членка на меѓународната заедница“, се додава во текстот.

Курти предлага следната точка, односно конкретен чекор, да биде „признавање на соодветни документи и национални симболи. Внатрешна правна процедура за спроведување на признавање на соодветни документи и национални симболи, вклучувајќи пасоши, дипломи, таблички на возила и царински печати издадена во рамките на признатата надлежност“.

Следно, косовскиот премиер предлага да започне преговарачки процес за Статутот на Инструментот за самоуправа на косовските Срби и продолжува дека страните ќе се воздржат од каква било закана или употреба на сила или ќе се вклучат во каква било практика на употреба на сила против секој друго, во согласност со Повелбата на ОН.

„Страните се воздржуваат од мешање во внатрешните работи и меѓусебно ја признаваат јурисдикцијата над нивните територии. Договорот го формализираше откажувањето на Србија од сите територијални претензии на територијата и границите на Косово, а страните се согласуваат дека обележувањето на границите треба да се направи во рок од два години“.

Според него, следниот чекор би бил преземање суштински чекори во однос на членството и статусот на земјата кандидат на Косово во ЕУ, за членство во Советот на Европа, за потпишување на програмата Партнерство за мир со НАТО и за преостанатите признавања.

„Во официјалната комуникација со сите меѓународни организации, Србија нема да поставува пречки за членство на Косово во која било меѓународна организација, вклучително и гласање против, како и јавно, директно, индиректно или доверливо лобирање, вклучително и преку трети страни во оваа насока“.

„Шефот на ЕУ Борел ќе потпише писмо со сведочење со кое ќе потврди дека Косово и Србија немаат пречки за нивните процеси за прием во ЕУ. Земјите-членки на ЕУ ќе бидат информирани за таквите правно обврзувачки документи“, се додава во предлогот.

Следниот чекор е завршување на преговорите за Статутот на Инструментот за самоуправа за косовските Срби.

Косово и Србија спроведуваат „нормална и добрососедска соработка и се вклучуваат во редовна комуникација меѓу владите со цел да се постигнат пријателски билатерални односи“.

„Двете страни се согласуваат на соодветно меѓудржавно однесување и вокабуларот на јавните службеници треба да ги одразува словото и духот на Основниот договор, вклучително и амандманот кој се однесува на Косово и Србија и да престане да ги споменува Приштина и Белград или под кое било друго име“.

Двете страни „заземаат пријателски став и ги запираат сите нарушувачки или штетни напори на другата страна на сите полиња, вклучително и бојкот на меѓународни настани. Крај на употребата на асиметријата на билатерално и мултилатерално ниво - крај на употребата на фусноти"

Во меѓувреме ќе се обезбеди правна стабилност на Статутот и ќе се обезбеди усвојување на релевантни прописи и други документи кои ќе ги разгледува Уставниот суд на Косово.

„Ќе се укинат ги сите нелегални структури финансирани од Србија и кои работат на територијата на Косово. Услугите што претставуваат општинска одговорност ќе бидат префрлени на косовските општини во согласност со косовскиот закон, доколку е соодветно и легално. Општините потоа можат да почнат да соработуваат преку партнерство во заедничката одредба на оние служби кои ги сметаат за релевантни во согласност со правото на Косово и конвенциите на Советот на Европа“, се додава во предлогот.

Во согласност со член 10 од основниот договор од Брисел, редоследот на спроведување на релевантните обврски кои произлегуваат од претходните договори од Дијалогот останува валиден и обврзувачки.

Потоа се создаваат практични аранжмани за размена на постојани дипломатски претставништва и формирање претставништва.

Понатаму, се предлага да се формализира статусот на Српската православна црква на Косово и да се обезбеди силно ниво на заштита на предметите од српското верско и културно наследство, во согласност со постоечките европски модели.

Се предлага формирање посебни работни групи предводени од ЕУ и Акт изготвување рамки за преговори за билатерални договори од член 6 (б) од Договорот и склучување приоритетни договори за билатерална соработка за (а) отстранување на економските бариери, (б) обновување на железничкиот сообраќај меѓу Косово и Србија и (в) директна соработка помеѓу органите на прогонот и продолжување на склучувањето договори во сите други области предвидени со нив.

Следниот чекор е организирање на донаторска конференција, подготовка на заеднички проект од двете страни, по што, како што предлага Курти, усвојување на рамки и принципи и започнување на формален процес на дијалог кон правно обврзувачки сеопфатен договор за целосна нормализација на односите меѓу Косово и Србија. зш/