2 април 2024

Индекс.хр

Денес Будимир Лончар наполни 100 години. Роден е на 1 април 1924 година во Прек на островот Угљан. Кариерата, која и денес е тема на бројни дебати и написи во весници, ја остварува најмногу во дипломатијата, која започна по Втората светска војна.

Двапати ранет во партизаните

Лончар учествувал во војната откако се приклучил на Националното ослободително движење во 1942 година и бил ранет двапати - во 1943 година. во Угљан и во '45 г. на Дуги оток (Долг остров). Веднаш по војната бил активен во југословенските безбедносни и разузнавачки организации, што е најконтроверзниот дел од неговата биографија.

Во 1950 година станал југословенски конзул и советник во мисијата на Обединетите нации во Њујорк. Беше амбасадор во Индонезија, амбасадор во СР Германија, а во 1979 година беше назначен за амбасадор во Соединетите Американски Држави. Тој ги искористи своите познанства и политички врски за да лобира за прием на Хрватска во Советот за безбедност на Обединетите нации во 2008 година.

Последниот шеф на дипломатијата на СФРЈ

Лончар беше последниот министер за надворешни работи на СФР Југославија и специјален пратеник на генералниот секретар на Обединетите нации за Движењето на неврзаните. Тој се залагаше за приближување на Југославија до европската интеграција.

Беше советник за надворешна политика на двајца хрватски претседатели - Стипе Месиќ и Иво Јосиповиќ.

Хрватскиот историчар Твртко Јаковина напиша и објави во 2020 година книга за него со наслов „Будимир Лончар – од предок до врвот на светот“ за која лично Хенри Кисинџер напиша: „Во вистински момент стигнува оваа книга за импресивната дипломатска кариера на Лончар и периодот на промени во кои учествувал.

Горбачов за Лончар: ветеран на светската дипломатија

Книгата содржи фотографии од Лончар со светски лидери како Никита Хрушчов, Сукарно, Хуа Гуо Фенг, Јасер Арафат, Маргарет Тачер, Раџив Ганди, Садам Хусеин, папата Јован Павле Втори, Ханс Дитрих Геншер, Вацлав Хавел, Фидел Кастро, Ангела Меркел, Хенри Кисинџер, Михаил Горбачов, Џими Картер, Роналд Реган, Џорџ Х.В. Буш и Бил Клинтон.

„Денес, кога светот се соочува со нови, опасни предизвици и закани, Будимир Лончар не повикува да размислиме за нив и да се вратиме на мултилатералниот пристап кон светската политика. Многу од неговите размислувања за иднината на светот се идентични со моите“, рече тој за Лончар.

Беше и сведок и творец на историјата, а Михаил Горбачов го нарече ветеран на светската дипломатија. Тој е носител на високи почести од Аргентина, Грција, Индонезија, Италија, Колумбија, Мексико, Германија, Перу, Шведска и Венецуела.