Shkup, 21 nëntor 2025 (MIA) - Me uljen e koeficientëve për llogaritjen e pagave të prokurorëve publikë dhe anëtarëve të Këshillit të Prokurorëve Publikë, Gjykata konsideron se pavarësia dhe autonomia e garantuar kushtetuese e shërbimit të prokurorisë publike nuk kërcënohet. Prokurorët publikë marrin një pagë që korrespondon me statusin, rolin dhe dinjitetin e tyre dhe gjendja e tyre materiale dhe siguria nuk kërcënohen siç pretendohet në iniciativa, pasi ata janë ndër grupin e zyrtarëve publikë që marrin pagat më të larta në vend.

Me këtë shpjegim, Gjykata Kushtetuese në maj të vitit të kaluar hodhi poshtë iniciativat për vlerësimin e kushtetutshmërisë së Ligjit për ndryshimin e Ligjit për pagat e prokurorëve publikë dhe për pagat e anëtarëve të Këshillit të Prokurorëve Publikë të paraqitura nga Qeveria e Dimitar Kovaçevskit dhe të miratuara nga Parlamenti, iniciativa që u paraqitën nga Shoqata e Prokurorëve Publikë dhe Këshilli i Prokurorëve Publikë.

Gjykata konsideron se ulja e koeficientëve është kryer në bazë të ligjit, që do të thotë se pretendimet se po bëhet një ndërhyrje në pushtetin gjyqësor janë të pabazuara sepse Parlamenti është kompetent për të miratuar ligje.

“Me uljen konkrete të koeficientëve për llogaritjen e pagës, Gjykata konsideron se siguria materiale e prokurorëve publikë nuk është përkeqësuar ose e kërcënuar sepse ata vazhdojnë të përfshihen në grupin e zyrtarëve publikë që marrin pagat më të larta në vend. Ulja e koeficientit për llogaritjen e pagave të prokurorëve publikë është kryer në bazë të ligjit, në interes publik, me qëllim përballimin e pasojave të krizës ekonomike dhe financiare në vend. Në këtë mënyrë, arrihen kursime në Buxhetin e Republikës së Maqedonisë së Veriut, gjë që mundëson rritjen e pagave të administratës shtetërore dhe publike dhe pensioneve, të cilat rriten me një ritëm shumë më të ngadaltë krahasuar me pagat e personave të zgjedhur dhe të emëruar”, thuhet në shpjegimin e vendimit të Gjykatës Kushtetuese.

Bazuar në sa më sipër, Gjykata vlerëson se nuk mund të ngrihet çështja e përputhshmërisë së Ligjit të kontestuar për ndryshimet në Ligjin për pagat e prokurorëve publikë dhe Ligjit për ndryshimet në pagat e anëtarëve të Këshillit të Prokurorëve Publikë të Republikës së Maqedonisë së Veriut me parimin e sundimit të ligjit dhe ndarjes së pushteteve sipas nenit 8, paragrafi 1, alinea 3 dhe 4, si dhe me parimin e autonomisë dhe pavarësisë së prokurorisë publike sipas paragrafit 1 të nenit 106 të Kushtetutës. 

“Duke vazhduar të zbatohet dispozita ligjore sipas së cilës baza është paga mesatare mujore e paguar për punonjës në Republikë për vitin e kaluar, është e mundur që pagat e prokurorëve publikë të rriten vitin e ardhshëm, në mënyrë që masa të ketë karakter kohor dhe të mos i ngrijë pagat e prokurorëve publikë për një periudhë të pacaktuar. Siç e theksuam më sipër, edhe me koeficientët e reduktuar, pagat e prokurorëve publikë dhe anëtarëve të Këshillit të Prokurorëve Publikë janë ende të përshtatshme me statusin shoqëror dhe reputacionin e zyrës së prokurorisë publike, pasi ato janë në nivelin e pagave më të larta në sektorin publik, kështu që nuk mund të thuhet se personat e prekur nga dispozitat e kontestuara, prokurorët publikë dhe anëtarët e Këshillit të Prokurorëve Publikë, janë të ekspozuar ndaj një barre të tepërt për shkak të koeficientëve të reduktuar të pagave të tyre”, citohet në shpjegimin e vendimit të Gjykatës Kushtetuese.

Pretendimet në iniciativat për efekt prapaveprues të Ligjit, sipas Gjykatës, janë të pabazuara sepse dy ligjet e kontestuara janë miratuar dhe publikuar më 29 shkurt 2024 dhe zbatohen me pagesën e pagës për muajin shkurt 2024.

Me këto ndryshime ligjore, koeficientët për llogaritjen e pagës së prokurorëve publikë dhe anëtarëve të Këshillit të Prokurorëve Publikë u ulën me një mesatare prej 0.5. Me ligjin e kontestuar për ndryshimin e Ligjit për Pagat e Prokurorëve Publikë, koeficientët për përcaktimin e pagës së prokurorëve publikë janë ulur dhe tani ato arrijnë në 2.43 në 3.21, ndryshe nga më parë, para ndryshimit, kur ato arrinin në 2.8 në 3.7, që është një rënie prej 13%. Gjithashtu, me ligjin e kontestuar për pagat e anëtarëve të Këshillit të Prokurorëve Publikë, koeficientët për përcaktimin e pagës së anëtarëve të Këshillit janë ulur dhe tani ato arrijnë në: për Kryetarin e Këshillit është ulur në 3.47, ndryshe nga më parë, para ndryshimit, kur ato arrinin në 4.0, për Zëvendëskryetarin e Këshillit në 3.21 nga 3.7 dhe për anëtarët e Këshillit në 3.21 nga 3.7.

Më 29 shkurt 2024, Parlamenti miratoi ndryshime në gjashtë ligje që ulin koeficientët e pagave të personave të zgjedhur dhe të emëruar. Kjo do të thotë që ndalohet rritja e pagave të rreth 1,060 zyrtarëve, përfshirë kreun e shtetit, anëtarët e parlamentit, ministrat, gjyqtarët, prokurorët publikë, anëtarët e Këshillit Gjyqësor dhe Këshillin e Prokurorëve Publikë, në mënyrë që koeficientët me të cilët llogariten ato të ulen, por pa zbritur rritjen prej 78% të pagave që ata morën një vit më parë. Miratimi i ligjeve ishte rezultat i reagimeve publike ndaj rritjes së pagave të zyrtarëve që ndodhi pas miratimit të Vendimit të Gjykatës Kushtetuese të 21 marsit 2023, si rezultat i të cilit pagat e personave të zgjedhur dhe të emëruar praktikisht u "zhbllokuan", gjë që çoi në rritjen e pagave të të gjithë personave të zgjedhur dhe të emëruar, përfshirë gjyqtarët dhe prokurorët publikë, me 78% në vitin 2023.

Shoqata e Prokurorëve Publikë, përmes Kryetarit të saj Elvin Veli dhe Këshilli i Prokurorëve Publikë, përmes Presidentes së saj Dushica Dimitrieska, vitin e kaluar paraqitën iniciativa të ndara në Gjykatën Kushtetuese për të vlerësuar kushtetutshmërinë e ligjeve që ndryshojnë Ligjin për Pagat e Prokurorëve Publikë dhe Ligjin që ndryshon Ligjin për Pagat e Anëtarëve të Këshillit të Prokurorëve Publikë.

Parashtruesi i iniciativës thekson se ndryshimet në Ligjin për Pagat e Prokurorëve Publikë shkelën parimin e sigurisë dhe parashikueshmërisë ligjore dhe pritjet legjitime të përcaktuara me ligj.

Thuhet se me ligjet e kontestuara, ligjvënësi ka kryer një ndërhyrje antikushtetuese dhe të paligjshme në autonominë dhe pavarësinë e organeve gjyqësore, nëpërmjet një uljeje të palejueshme ligjërisht të pagave të prokurorëve publikë dhe anëtarëve të Këshillit të Prokurorëve Publikë si organe të pavarura shtetërore.

Ky është linku i plotë i Aktvendimit të Këshillit Kushtetues