Загреб, 12 мај 2023 (МИА) - Безбедносно-разузнавачката агенција на Хрватска (СОА) објави дека осумнаесет руски дипломати и шест членови на административно-техничкото раководство на руската амбасада во Загреб биле протерани од Хрватска во април 2022 година, бидејќи повеќето од нив биле ангажирани во нелегална разузнавачка работа.

Ова е прва официјална информација за причините за протерувањето на руските дипломати од Хрватска. Од МНР тогаш само кусо известија дека Хрватска на рускиот амбасадор во Хрватска му врачила нота за намалување на бројот на дипломатско и административно-техничко управување со амбасадата во Загреб.

Руското Министерство за надворешни работи тогаш тој чин го прогласи за непријателски и за манифестација на милитантна русофобија. Еден месец подоцна, Русија протера петмина вработени во хрватската амбасада во Москва.

Во најновиот извештај на СОА за минатата година под наслов „Надворешните разузнавачки и информативни активности се присутни, иако не секогаш се видливи“, се наведува дека активностите на странските разузнавачки служби се насочени кон собирање податоци за безбедносните, политичките и економските процеси во Хрватска, особено оние кои се поврзани со меѓусебните отворени прашања и хрватската политика кон земјите од Западен Балкан.

Во Извештајот се обвинуваат руските разузнавачки служби дека стојат зад повеќето откриени хакерски напади врз хрватските институции спонзорирани од државата во текот на минатата година.

Нападите се зголемија со почетокот на руската агресија врз Украина, а во текот на 2022 година беа откриени 19 такви напади - пет повеќе од една година порано. Примарни цели на нападот биле Министерството за надворешни работи и Министерството за одбрана.

Во Извештајот на неколку страници се зборува за глобалните последици од рускиот напад врз Украина, а само три реченици се посветени на падот на дронот Тупољев ТУ-141 во близина на Студентскиот дом Стјепан Радиќ во Загреб. Се тврди дека се уште се истражуваат околностите и намерите за испраќање на леталото, како и локацијата на лансирањето.

Во поглавјето што се однесува на активностите на екстремистите во Хрватска, СОА тврди дека „во хрватското општество, екстремизмот нема значајна основа по која било основа, како и јавна поддршка, а со тоа нема сила или потенцијал за дестабилизирање на националната безбедност.

„Екстремните групи во Хрватска, по која било идеолошка основа, имаат многу мал број следбеници. Сепак, не може да се исклучи можноста за поединечни инциденти и насилство од (само)радикализирани поединци“, се наведува во Извештајот.

Во овој контекст, се истакнува дека СОА во изминатиот период детектирала обиди на лица со екстремистички и милитантни ставови за паравоено организирање на нивните следбеници, со намера за спроведување на воена обука и набавка на оружје, а со крајна цел за соборување на демократскиот уставен поредок на Хрватска.

„Иако се работи за мал број следбеници без мобилизациски потенцијал и можност за добивање поширока јавна поддршка, нивните екстремистички ставови и намери, особено во случајот на лицата со ментални нарушувања, претставуваат безбедносен ризик“, наведуваат тие. ссм/