Bruksel, 14 nëntor 2023 (MIA) - Sot, në ditën e dytë të seancës së Këshillit për Punë të Jashtme të BE-së, nën kryesimin e Përfaqësuesit të Lartë për Punë të Jashtme dhe Siguri, Zhosep Borel, Ministrat e Mbrojtjes të vendeve anëtare të BE-së do të diskutojë çështje që lidhen me aspektet e sigurisë të bllokut.

Temë kryesore për diskutim në mbledhjen e Këshillit, siç raporton korrespondenti i MIA-s nga Brukseli, do të jetë mbështetja e Unionit për Ukrainën, ndërsa ministrat do të diskutojnë edhe për misionet dhe operacionet e Kapacitetit të Shpejtë të Dislokimit të BE-së (RDC) dhe sigurinë e përbashkët. dhe politikën e mbrojtjes dhe gjithashtu duhet të miratojë konkluzionet për Strategjinë Hapësinore për Sigurinë dhe Mbrojtjen e bllokut.

Takimi do të fillojë me një mëngjes jozyrtar të ministrave të mbrojtjes dhe përfaqësuesit të lartë të BE-së, Borell, me sekretarin e përgjithshëm të NATO-s, Jens Stoltenberg, për të diskutuar mbi qëndrueshmërinë e infrastrukturës kritike të bllokut nën hijen e incidenteve të sigurisë në Detin Baltik.

Në kuadër të takimit do të mbahet edhe një seancë e Bordit Drejtues të Agjencisë Evropiane të Mbrojtjes, në të cilën ministrat duhet të miratojnë Prioritetet e Zhvillimit të Kapaciteteve (CDP) për vitin 2023 dhe të diskutojnë zbatimin e tyre, që duhet të shërbejnë si bazë për të gjitha iniciativat dhe instrumentet e mbrojtjes të BE-së.

Dje, në ditën e parë të sesionit së Këshillit, u mbajt takimi i ministrave të punëve të jashtme të vendeve anëtare, pas së cilës pasoi takimi i tyre me krerët e diplomacisë së vendeve të Ballkanit Perëndimor. Vendi u përfaqësua në takimin ministror nga zëvendësministrja e Punëve të Jashtme, Fatmire Isaki.  

Qëllimi i takimit ministror BE-Ballkani Perëndimor ishte intensifikimi i mëtejshëm i angazhimit të Bashkimit me gjashtë vendet partnere nga rajoni - Maqedonia e Veriut, Shqipëria, Bosnja e Hercegovina, Kosova, Serbia dhe Mali i Zi, me theks në sfidat e përbashkëta të sigurisë, siç janë ndërhyrjet e huaja dhe manipulimi i informacionit, kërcënimet kibernetike dhe pasojat e agresionit rus kundër Ukrainës.

Temat kryesore për diskutim në takimin e ministrave evropianë ishin situata në Izrael, Rripi i Gazës dhe rajoni i Lindjes së Mesme, agresioni rus kundër Ukrainës, zhvillimet në marrëdhëniet midis Armenisë dhe Azerbajxhanit, si dhe dimensioni i jashtëm politik i sigurisë ekonomike.

Në pres konferencën pas takimit, Përfaqësuesi i Lartë, Zhosep Borel, informoi se u propozoi ministrave një kornizë për zgjidhjen e konfliktit izraelito-palestinez, i cili bazohet në tre "Jo" dhe tre "Po" - "Jo" për zhvendosjen e detyruar dhe dëbimin e palestinezëve nga Gaza , "Jo" për reduktimin e territorit të saj dhe riokupimin izraelit dhe "Jo" për kthimin e Hamasit dhe "Po" për një Autoritet të vetëm Palestinez që do të ketë mbështetje të fortë ndërkombëtare, "Po" për përfshirje më të fortë arabe në gjetjen e një zgjidhjeje gjithëpërfshirëse për palestinezët dhe kontributin e tyre politik në krijimin e shtetit palestinez dhe "Po" për përfshirjen më të madhe të KB-së në rajon dhe në ndërtimin e shtetit palestinez.

“Kjo humbje e madhe e jetës njerëzore, si izraelite ashtu edhe palestineze, është dështimi i komunitetit ndërkombëtar për të gjetur një zgjidhje për këtë situatë. Njerëzit duhet të kuptojnë se zgjidhja është në dy shtete. Nuk lidhet vetëm me rindërtimin e Gazës, ne e kemi bërë këtë disa herë, por edhe me ndërtimin e një shteti për palestinezët”, tha Borel. 

Në një deklaratë të përbashkët, ministrat kërkuan ndërprerje të menjëhershme të armiqësive midis Izraelit dhe Hamasit, hapjen e korridoreve humanitare për të ofruar ndihmën e nevojshme për popullatën e Gazës, dënuan përdorimin e civilëve si mburoja njerëzore dhe bënë thirrje për lirim të menjëhershëm dhe pa kushte të të gjithë pengjeve dhe lejimin e hyrjes të Kryqit të Kuq.

Borel theksoi se nevojitet një rol më i madh i BE-së në rajon për të ndërprerë vazhdimin e spirales së dhunës dhe për këtë qëllim ai do të vizitojë Izraelin, Palestinën, Bahreinin, Arabinë Saudite, Katarin dhe Jordaninë në ditët në vijim.

Lidhur me Ukrainën, Boreli vuri në dukje se vendi mbetet lart në agjendën e BE-së dhe fokusi nuk është larguar prej saj pavarësisht zhvillimeve në Lindjen e Mesme.

“Ne e dimë se (Presidenti rus Vladimir) Putin edhe një herë dëshiron të përdorë urinë dhe dimrin, të ftohtin dhe ushqimin si armë. Qëllimisht po sulmohet infrastruktura e energjisë dhe eksporti i Ukrainës, duke shkaktuar dëme jo vetëm në vend, por edhe në mbarë botën. Kjo është arsyeja pse ne duhet të vazhdojmë mbështetjen tonë për Ukrainën. Putini beson se demokracia është e dobët dhe se ne do të dorëzohemi, por ne duhet t’i tregojmë se kjo nuk do të ndodhë”, theksoi Borel.

Duke kujtuar se KE-ja dha një rekomandim për fillimin e negociatave për anëtarësimin e vendit në BE, Boreli njoftoi se në kuadër të angazhimit të BE-së për sigurinë, një delegacion i Bashkimit Evropian do të shkonte në Kiev për të diskutuar me autoritetet ukrainase propozimet e Unionit  për mekanizmin mbështetës të vendit, i cili do të prezantohet në një version përfundimtar në Samitin Evropian në dhjetor.

Ai shtoi se BE-ja po punon edhe për finalizimin e paketës së 12-të të masave kufizuese, e cila do t'i propozohet Këshillit së bashku me propozimin e KE-së për rregulloren për zbatimin e tyre, ndoshta që nesër. Ajo paketë sanksionesh, sipas tij, do të përfshijë shtimin e personave të rinj në listën e sanksionuar, kufizimin e mallrave të caktuara, si diamantet dhe uljen e hendekut mes çmimeve të naftës.

Në kuadër të marrëdhënieve midis Armenisë dhe Azerbajxhanit, në takim u diskutua për mbështetjen evropiane për Jerevanin dhe forcimin e sigurisë, qëndrueshmërisë dhe demokracisë në vend. Nga ky këndvështrim u diskutua për forcimin e misionit monitorues të BE-së në Armeni, liberalizimin e mundshëm të vizave për vendin dhe stabilizimin e shtetit.

“Mesazhi ynë për Azerbajxhanin është i qartë. Çdo shkelje e integritetit territorial të Armenisë është e papranueshme dhe do të ketë pasoja për marrëdhëniet tona”, tha Borel, duke shtuar se BE-ja do të vazhdojë përpjekjet e saj për të arritur një marrëveshje paqeje midis Jerevanit dhe Bakusë.

Ministrat patën një takim edhe me kryetarin e COP28, Sulltan Al Xhaber, ku konfirmuan vendosmërinë e BE-së për të mbajtur Konferencën e KB-së për Klimën të fokusuar në luftën ekzistenciale kundër ngrohjes globale dhe ndryshimeve klimatike me vendime dhe angazhime ambicioze. 

Foto: MIA arkiv