Bruksel, 21 dhjetor 2025 (MIA) – Sipas një studimi ndërkombëtar të kryer nga Qendra Klinike Universitare dhe Universiteti Katolik i Leuvenit në qytetin belg të Leuvenit, pacientet me kancer në gji trajtohen shumë shpesh me ilaçe të reja kundër kancerit, përfitimet e të cilave nuk janë plotësisht të provuara dhe nuk funksionojnë gjithmonë tek ato.

Studimi, i botuar në revistën shkencore "JAMA Oncoloxhi", është përgatitur nga studiues dhe ekspertë të kancerit të gjirit, të cilët theksojnë se kompanitë farmaceutike nuk kryejnë kërkime të mjaftueshme mbi përfitimet e ilaçit ose edhe nëse i kryejnë, nuk i ndajnë të dhënat e marra me publikun.

Ekspertët theksojnë se është e pamohueshme që ilaçet e reja kundër kancerit të gjirit mund të shpëtojnë jetë, por ato nuk funksionojnë në mënyrë të barabartë tek të gjithë pacientët dhe shumë shpesh janë efektive vetëm në grupe të ndryshme specifike pacientësh, më shpesh vetëm në pesë deri në dhjetë për qind të tyre.

Analiza thekson se pavarësisht kësaj njohurie, ilaçet e reja shpesh u jepen të gjitha pacientëve me kancer në gji, edhe pse ato janë efektive vetëm për lloje të caktuara të këtij kanceri. Kjo për shkak të mungesës së biomarkuesve të saktë që do t'u lejonin mjekëve të parashikojnë se cilët pacientë do të përfitonin nga trajtimi me një ilaç të caktuar dhe nëse ata mund të përjetojnë efekte anësore nga përdorimi i tij. Kreu i ekipit të hulumtimit, një specialist i kancerit të gjirit nga Qendra Klinike Universitare në Leuven, Hans Uilders, thotë se ndryshe nga stafi mjekësor që nuk ka të dhëna të mjaftueshme, kompanitë farmaceutike kanë një sasi të madhe të dhënash mbi efektivitetin e barnave përmes provave klinike, por që për arsye komerciale ato nuk e ndajnë këtë informacion mjaftueshëm.

Analiza thekson se industria farmaceutike ka pak interes për të hulumtuar në mënyrë aktive biomarkuesit, pasi në këtë mënyrë do të kishte më pak fitim. Gjithashtu shtohet se përdorimi i këtyre barnave për të gjitha llojet e kancerit i sjell dobi vetëm sektorit farmaceutik, sepse ato mund të shkaktojnë efekte anësore të shumta tek pacientët, ndërsa në të njëjtën kohë rrisin kostot e shëndetit publik.

Ekipi i profesor Uildirs hetoi se çfarë ndodh me analizat e mostrave të tumorit dhe të dhënat mbi gjendjen shëndetësore të pacientëve me kancer të gjirit që marrin pjesë në provat klinike të barnave të reja, duke arritur në përfundimin se asnjë hulumtim i biomarkuesve nuk rezultoi në përjashtimin e ndonjë pacienti nga trajtimi me këto barna.

Sipas Uildirs, për këtë arsye, studiuesit po u bëjnë thirrje kompanive farmaceutike të rrisin bashkëpunimin me profesionistët e kujdesit shëndetësor dhe të jenë më transparentë kur publikojnë rezultatet e testeve të kryera.

“Industria farmaceutike po kryen gjithnjë e më shumë kërkime në mënyrë të pavarur, pa bashkëpunim me komunitetin akademik. Kjo është arsyeja pse po kërkojmë akses më të mirë në të dhënat e tyre të provave klinike, në mënyrë që të mund të hetojmë vetë se cilët pacientë përfitojnë dhe cilët jo nga një ilaç i ri kundër kancerit.

Në këtë mënyrë, mund të shmangim efektet anësore të panevojshme dhe kostot e larta", thotë Uildirs.

Sipas tij, qëllimi i vetë studimit ishte të theksonte se interesat komerciale dhe fitimi nuk duhet të përcaktojnë se çfarë ndodh me të dhënat e marra nga provat klinike dhe analizat e vetë mostrave të tumorit.

Studimi gjithashtu kërkon që pacientëve të përfshirë në provat klinike t'u ofrohen të dhënat e testit në të ardhmen.

Sipas drejtueses së Laboratorit të Kërkimit të Kancerit të Gjirit në Universitetin e Leuvenit, Kristine Desmed, e cila vetë mori pjesë në ekipin që përgatiti studimin, shumë pacientë as nuk janë të vetëdijshëm se mjekët nuk kanë qasje në analizat e mostrave të tyre të tumorit ose në të dhënat nga provat klinike.

„Duhet të jetë më transparente dhe më efikase. Por ne gjithashtu duam që pacientët të vazhdojnë të marrin pjesë në provat klinike, sepse kjo rrit shanset e tyre për mbijetesë ose shërim“, thotë Desmed.

Në përgjigje të konstatimeve të studimit, shoqata belge e industrisë farmaceutike „Farma.be“ tha se industria ishte e hapur për dialog mbi këtë çështje, por se "nuk ishte kontaktuar nga studiuesit".

“Ne ende nuk kemi qenë në gjendje ta studiojmë studimin, gjë që e bën të vështirë dhënien e një përgjigjeje të detajuar. Për vite me radhë, ne jemi përpjekur për një dialog më të madh midis të gjithë palëve të interesuara brenda sistemit të kujdesit shëndetësor. Për këtë qëllim, ne kemi ndërmarrë nisma të shumta me mjekët, organizatat e pacientëve dhe politikëbërësit, përfshirë gjatë vitit 2025”, shtoi “Farma.be” në përgjigjen e saj. ls/

Foto: Arkivi i MIA-s