Shkup, 7 maj 2025 (MIA) - Qytetarët ende e mbështesin anëtarësimin e Maqedonisë në Bashkimin Evropian, ata mbeten të përkushtuar. Ne duam ta përfundojmë rrugën drejt BE-së, 20 vjet më vonë. Ne jemi të shkëlqyer në rakordimin e legjislacionit dhe të gjitha sondazhet tregojnë se është normale për ne të anëtarësohemi politikisht në BE, sepse gjeografikisht, historikisht dhe kulturorisht ne gjithmonë kemi qenë pjesë e BE-së. Megjithatë, kjo është vërtet një situatë e paqëndrueshme që flet jo vetëm për ne, por edhe për besueshmërinë dhe integritetin e BE-së në një nga fushat më të rëndësishme, fushën e zgjerimit, tha presidentja Gordana Siljanovska Davkova, duke iu përgjigjur pyetjeve të gazetarëve në konferencën e përbashkët për shtyp me homologun e saj kroat Zoran Milanoviq, i cili ndodhet në një vizitë zyrtare në vend.

“Është logjike nëse keni marrë pothuajse 20 raporte pozitive nga Parlamenti Evropian dhe Komisioni Evropian, se ato janë serioze dhe se ka pasur një arsye për rekomandimin, por Këshilli ka thënë "jo" për kaq shumë "po", jo për shkak të mospërmbushjes së kritereve të Kopenhagenit, por për shkak të çështjeve që në një farë mënyre nënkuptojnë dhe kërkojnë një rishikim të historisë, pavarësisht faktit se unë e di që shumë intelektualë nga ish-Jugosllavia kanë bërë thirrje për rrezikun e një rishikimi të histories”, tha Siljanovska Davkova.

Ai theksoi se ka gjëra që mund të negociohen sepse janë racionale dhe sepse janë të lidhura me sistemin e meritës, por, siç thotë ajo, ka gjëra për të cilat emocionet nuk mund të lihen mënjanë dhe atëherë janë iracionale.

“Prandaj, po, qytetarët ende e dinë se ajo që ishte një angazhim i sinqertë dhe i përcaktuar qartë në Samitin e Selanikut, 20 vjet më vonë, është e palogjikshme ta tërheqim mbrapsht. Po, qytetarët janë pro, por siç tha kryetarja e Kroacisë, ndonjëherë duhet të peshohen gjërat, për t'u përballur me pyetjen nëse lëshimet e bëra deri më tani kanë çuar në një hap përpara dhe nëse ky është fundi i lëshimeve për të cilat jemi bërë të njohur apo jo. Në fund të fundit, nuk ka asnjë nen apo dispozitë në Traktatin e Miqësisë dhe Fqinjësisë së Mirë që thotë se duhet të kërkojmë ndryshime kushtetuese”, theksoi presidentja.

Në konferencën për shtyp me Milanoviqin, Siljanovska Davkova foli edhe për Marrëveshjen e Prespës dhe problemet me Bullgarinë.

“Sot përsëri e theksova Marrëveshjen e Prespës, përkatësisht nenin 7, paragrafi 1, ku thuhet se emri Maqedoni për palën e dytë është pa emër, në drejtësi të gjithë e dinë se pa titull, apo emër nuk ka marrëveshje, por ja që ka edhe një marrëveshje të tillë, pra ajo tregon një territor, një popull me historinë, kulturën dhe gjuhën e vet. Çfarë po diskutojnë komisionet bullgaro-maqedonase? Rreth historisë, kulturës dhe madje edhe gjuhës. Në këtë kuptim, përmenda "pacta sunt servanda", nuk ka diçka të tillë në Marrëveshje. Pyetja tani është nëse mund ta trajtoni një protokoll ose procesverbal si burim drejtësie apo burim ligji në Kornizën Negociuese dhe nëse duhet ta zbatoni atë. Pra, nëse kështu është shkruar në Marrëveshjen e Prespës, atëherë çështja e historisë për kulturën dhe gjuhën është ad actu, që do të thotë se është një çështje e pazgjidhur. Dhe kur e them këtë, gjithmonë i referohem preambulës së Marrëveshjes së Lisbonës, Marrëveshjes për BE-në, Kartës së të Drejtave

Themelore të BE-së. Aty thuhet qartë se BE-ja do të respektojë identitetin kombëtar dhe kulturor. Unë supozoj se jo vetëm shtetet anëtare, por të gjitha shtetet, sepse kjo është logjike, kanë dinjitet dhe integritet. Pastaj edhe strukturat kushtetuese dhe politike. BE-ja nënshkroi Kartën e KB-së, e cila përfshin të drejtën e vetëvendosjes. Unë e shoh këtë përmes këtij prizmi," shpjegoi presidentja.

Lidhur me atë që pret nga vizitat e ardhshme të Presidentit të Këshillit Evropian, Antonio Kosta, dhe më vonë të Komisioneres Evropiane për Zgjerim Marta Kos në Shkup këtë muaj, dhe nëse këto vizita nënkuptojnë përparimin e procesit, Siljanovska Davkova tha se nuk mund ta parashikojë këtë.

“Dua t’i dëgjoj së pari, t’i dëgjoj të dy, sepse unë e kam paraqitur qëndrimin tim. Sigurisht që do të diskutojmë zgjidhje të mundshme për situatën në të cilën ndodhemi. Kjo është vërtet një situatë e paqëndrueshme që flet jo vetëm për ne, por edhe për kredibilitetin dhe integritetin e BE-së në një nga fushat më të rëndësishme, fushën e zgjerimit. Pra, le të vijnë, ndoshta pas bisedës do të kem mundësinë të shpreh qëndrimin tim bazuar në atë që dëgjova, bazuar në atë që u tregua, dhe sigurisht që ata mund t'ju tregojnë se çfarë diskutuam dhe si e shohin situatën për të cilën fola sot, theksoi presidentja.

Foto: MIA