Shkup, 6 prill 2024 (MIA) - Kandidati për president i Lëvizjes ZNAM (E Di), Maksim Dimitrievski, konsideron se vendi po kalon nëpër procese të këqija dhe ndryshimet thelbësore nuk ndodhin vetvetiu, por duhet të inkurajohen. Prandaj ai vendosi si subjekt i ri politik, me njerëzit që mendojn si ai, të hyjë në luftë që shteti të ketë një baba të kombit, një njeri që do të bashkojë popullin maqedonas dhe të gjithë qytetarët e Maqedonisë. Në një intervistë për MIA-n, ai thekson se është e lehtë të jesh indiferent dhe se dëshiron të kontribuojë në ndryshimet në shoqëri, sepse siç thotë ai, aktualisht është krijuar për t'i shërbyer elitave politike, të cilat kanë qeverisur 30 vjet.

“Mendoj se është shumë e lehtë të jesh indiferent dhe të vëzhgosh këto procese të këqija nëpër të cilat po kalon Maqedonia dhe thjesht vendosa të dal nga zona e komfortit dhe të përfshihem drejtpërdrejt në luftë. Ndryshimet thelbësore në vend nuk ndodhin vetvetiu, por duhet t'i inkurajoni. Bëmë sondazhe dhe analiza dhe hymë si subjekt i ri politik, bashkë me mua dhe me të gjithë bashkëmendimtarët e mi në këtë luftë për një shtet ku Maqedonia do të ketë atin e kombit. Para së gjithash, një njeri që do ta bashkojë kombin, do të bashkojë popullin maqedonas, do t'i bashkojë të gjithë qytetarët e Maqedonisë, do t'ua kthejë vetëbesimin dhe do t'u thotë qytetarëve se nuk janë vetëm, se ka një njeri që e merr mandatin nga votat e tyre, si një funksion i rëndësishëm në shtet pavarësisht se të gjitha elitat politike e margjinalizojnë atë. Megjithatë, presidenti i shtetit është babai i kombit dhe ai mund të rikthejë peshën e qytetarëve me veprimet e tij, sepse për momentin jetojmë në një shoqëri që është krijuar për t'i shërbyer elitave politike që e kanë qeverisur prej 30 vitesh”, thotë Dimitrievski në pyetjen se çfarë ka qenë vendimtare në vendimin për të qenë kandidat për kryetar të shtetit.

Lidhur me kompetencat e presidentit sipas Kushtetutës dhe ligjeve, ai njofton se nëse zgjidhet President do të angazhohet për bashkëpunim të drejtpërdrejtë me Ministrinë e Jashtme dhe do t'u japë përparësi diplomatëve në karrierë për përfaqësim dhe pozicionim më të suksesshëm të shtetit jashtë kufijve, në nivel ndërkombëtar. Në fushën e diplomacisë, shteti ka nevojë për diplomaci profesionale, thotë Dimitrievski, sepse sipas tij, politizimi i diplomacisë aktualisht e ka shkatërruar Ministrinë tonë të Punëve të Jashtme.

“Deri dje nuk kemi pasur diplomatë në vendet esenciale partnere të vendit tonë, prandaj besoj se duhet t'u jepet mundësia diplomatëve realë dhe me karrierë që të jenë në pozitë të përfaqësojnë Maqedoninë në mënyrë profesionale jashtë vendit. Gjithashtu, ministri i Punëve të Jashtme duhet të bashkëpunojë intensivisht me presidentin”, vlerëson Dimitrievski.

Ai mendon se duhet një auditim thelbësor në sferën e drejtësisë, që, siç thekson, nuk nënkupton veting, por filtrim në këtë fushë për të arritur pavarësinë dhe profesionalizmin në punën e organeve të drejtësisë.

“Shteti i së drejtës kalon përmes pushtetit së pavarur, që është gjyqësori dhe prokuroria dhe këtu ka një rol të rëndësishëm me përzgjedhjen, pra duke bërë propozime për gjyqtarë në Gjykatën Kushtetuese dhe gjithashtu edhe propozime për Këshillin Gjyqësor Republikan, i cili në fakt është organi kryesor që duhet të bëjë edhe auditimi thelbësor në gjyqësor me organe shtesë këshillimore, ku do të marrin pjesë njerëz të teorisë dhe praktikës gjyqësore. Për shkak se Maqedonia nuk ka nevojë për veting, por për një filtrim në gjyqësor për të arritur një gjyqësor profesional dhe të pavarur, i cili aktualisht është gjithashtu i politizuar dhe fatkeqësisht një numër i madh vendimesh gjyqësore janë të motivuara politikisht”, konsideron kandidati për president i lëvizjes ZNAM (E DI).

Këtë lloj orintimi jep ai edhe në luftën kundër krimit dhe korrupsionit, që, sipas tij, janë në rritje intensive. Sipas tij, të gjithë flasin për këto problem por askush nuk po i zgjidh. Ai beson se kur krimi dhe korrupsioni të shfarosen apo shkatërrohen, atëherë populli ynë do të inkurajohet që të fillojë të besojë në institucionet e sistemit.

Ndër angazhimet e tij në mbrojtje është rritja e buxhetit të Armatës në mënyrë që ajo të jetë e gatshme, siç thotë ai, të përballet me armiqtë e brendshëm dhe të jashtëm. Shteti, thotë ai, mbrohet me popullin, ndaj, nëse merr besimin e votuesve, në cilësinë e Komandantit të Përgjithshëm, do të avokoj për një detyrim ligjor që çdo qytetar, veçanërisht rinia, popullata mashkullore t’i nënshtrohen trajnimit paraushtarak.

“Ushtria duhet të jetë gjithmonë gati, po ashtu të jetë e pajisur mirë, duhet të rritet buxheti i ushtrisë. Ne jemi anëtare të NATO-s, kjo na garanton sigurinë nga jashtë, por duhet të garantojmë siguri edhe nga kërcënimet e brendshme dhe nga të gjitha interesat e tjera që nuk na mendojnë mirë dhe vijnë nga jashtë. Prandaj, do të propozoj një zgjidhje ligjore me të cilën do të futet çdo qytetar i Maqedonisë, veçanërisht rininë, popullatën mashkullore që t'i nënshtrohet një lloj trajnimi paraushtarak që të kemi të rinj të përgatitur ushtarakisht. Shteti mbrohet me popullin dhe me pajisje shtesë dhe me një politikë të zgjuar ndërkombëtare jashtë kufijve të shtetit dhe me krijimin e marrëdhënieve të mira partneriteti, fillimisht në rajon me të gjithë fqinjët tanë, si dhe me shtetet anëtare të NATO-s dhe Bashkimi Evropian”, thotë Dimitrievski.

Vijat e kuqe, për të cilat, sipas tij, nuk ka asnjë devijim kur bëhet fjalë për prioritetin strategjik – anëtarësimin në BE, janë të ruhet dinjiteti i popullit dhe konsolidimi përmes ndërtimit të unitetit kombëtar dhe konsensusit për interesa jetike kombëtare.

“Ne si maqedonas dhe si Maqedoni duhet të hyjmë në Bashkimin Evropian me kokën lart dhe jo të përulur. Kjo do të thotë se ne duam të jemi anëtarë të Bashkimit Evropian për shkak të vlerave të BE-së, që janë mbrojtja e interesave të të vegjëlve në raport me të mëdhenjtë. Është e palejueshme që shtetet anëtare të Bashkimit Evropian t'i zgjidhin problemet e tyre dypalëshe të vetë-imponuara për ne përmes procesit tonë të integrimit evropian, sepse ne kemi adresuar probleme të tilla. Dhe prandaj është i domosdoshëm konsolidimi i popullit maqedonas për t'u marrë shumë më seriozisht në kontekstin ndërkombëtar, sepse të ndarë kështu në baza politike, ne po ashtu lëmë hapësirë për faktin se jemi shumë më të dobët dhe nuk mund t'i zgjidhim ato probleme “, nënvizon Dimitrievski.

I pyetur nëse në rrethanat aktuale politike, posti i presidentit mund të jetë element koheziv në shoqëri dhe si do ta arrijë këtë kohezivitet, ai thekson të drejtën e Presidentit për të përdorur të drejtën e vetos për ligjet me të cilat qytetarët nuk bien dakord.

Po të kishte qenë president, nuk do të kishte firmosur kurrë ndryshimet në Kodin Penal, me të cilat, siç thotë ai, kësaj dhe të gjitha qeverive të mëparshme iu dha amnisti e përgjithshme.

Sa i përket përkushtimit të tij për ndërtimin e një bashkëjetese reale dhe jo siç thotë ai, një shoqërie bietnike, ai nënvizon se rruga për të arritur një shoqëri multietnike është shembulli që po ndërtojnë në Kumanovë. Por ata përballen edhe me pengesa të mëdha nga përfaqësuesit politikë të partive politike.

“Në kabinetin tim janë flamujt e të gjitha bashkësive etnike në Kumanovë, madje edhe të komunitetit bullgar, edhe pse nuk njihet, sepse është në kolonën "të tjerët" dhe të gjithë ata që jetojnë në Kumanovë janë shtetas të të klasit të parë dhe kanë të drejta dhe mundësi të barabarta. Komuna punon dhe ndërton për të gjithë në mënyrë të barabartë në të gjitha pjesët e qytetit, pavarësisht se cila bashkësi etnike jeton në cilën pjesë të qytetit, por përveç kësaj problemi më i madh është se fëmijët tanë janë të ndarë që në klasën e parë dhe nuk kuptohen më në rrugë kur takohen. Gjeneratat e reja, maqedonasit dhe shqiptarët flisnin në anglisht, gjë që është katastrofike, dhe nga ana tjetër, bëhet fjalë për një shoqëri multietnike, thotë ai.

Sipas tij, subjektet politike shqiptare në vazhdimësi po tentojnë të imponojnë tezë për një shtet multietnik dhe në fakt po krijojnë një fenomen që quhet shoqëri bietnike.

“Maqedonia nuk është shoqëri e maqedonasve dhe shqiptarëve dhe e të tjerëve, por shoqëri e të gjithë qytetarëve të saj duke përfshirë popullin maqedonas dhe të gjitha bashkësitë etnike shqiptarë, serbë, turq, romë, vllehë, boshnjakë, malazezë dhe të gjithë ata që janë në kolonën si “të tjerë” sepse janë qytetarë të barabartë me të tjerët. Besoj se të drejta të barabarta dhe mundësi të barabarta duhet t'u jepen të gjitha bashkësive etnike, e veçanërisht në sferën e pavarësisë kulturore të të gjitha atyre bashkësive etnike, sepse, për shembull, ne në komunën e Kumanovës në Këshill, përveç gjuhës maqedonase dhe shqipe, me vendim të Këshillit flasim edhe gjuhë të tjera, pra Anëtarët e Këshillit flasin edhe në gjuhët e tjera të bashkësive etnike, në këtë rast, edhe gjuhën rome edhe atë serbe, dhe me këtë arrihet një nivel më i lartë i barazisë”, nënvizon Dimitrievski.

I pyetur nëse akuza e ngritur ndaj tij për shkak të keqpërdorimit të pozitës dhe autoritetit zyrtar mund të ketë ndonjë ndikim në fushatën e tij për zgjedhjet presidenciale, Dimitrievski thotë se është lodhur nga akuza të tilla sepse kjo ka ndodhur edhe në zgjedhjet e mëparshme lokale edhe në mandatin e pare si kryetari i Komunës së Kumanovës. Ai beson se këto janë procese të inskenuara politikisht ku persona të caktuar me interesa personale, të cilët janë të afërt me elitën politike në pushtet apo me politikanë individualë, tentojnë të ushtrojnë forma të ndryshme presioni dhe “të shkaktojnë disa dëme në opinion, dhe të më frikësojnë"

Në fletëvotim emri i tij është nën numrin 7 dhe ajo që duhet t'i motivojë votuesit që ta rrethojnë këtë numër, sipas Dimitrievskit, janë parimet, integriteti dhe karakteri i tij.

“Mendoj se Maqedonia meriton të ketë një person që ka qëndrim, parime, integritet dhe karakter. Për më tepër, Maqedonia meriton të ketë një baba të vërtetë të kombit, i cili jo gjithmonë do të bëjë kompromise në dëm të popullit të tij dhe vendit të tij dhe ta përfaqësojë vendin ashtu siç është. Para së gjithash me urtësi, me vendime të mirëmenduara nga një këshill serioz, të cilin do ta quajmë “këshilli i pleqve” në konsultim me ta në një bashkëjetesë absolute me subjektet e tjera që janë në pushtet në atë moment duke respektuar gjithmonë opozitën dhe për më tepër duke marrë gjithmonë vendimet që janë ekskluzivisht në interesin kombëtar dhe shtetëror të Maqedonisë, të popullit maqedonas dhe të gjithë qytetarëve që jetojnë në këtë vend, e jo në interes të marrëveshjeve dhe ngatërresave politike të cilat fatkeqësisht vazhdimisht përdoren si metodë për gjetjen e zgjidhjeve të duhura”, tha Dimitrievski.

Është e palejueshme, shton ai, që presidenti i vendit për të njëjtën çështje të ketë disa përgjigje. Fillimisht të thotë se duhet refuzuar propozimi francez, pra të mos pranohet dhe pas shtatë ditësh më vonë të dalë dhe të thotë që unë kam qenë krijuesi i propozimit francez ose që kam marrë pjesë drejtpërdrejt në përgatitjen e tij.

“Karakteri juaj si president i një vendi pasqyron në thelb karakterin e vendit dhe të njerëzve që jetojnë në të. Besoj se ne maqedonasit në radhë të parë jemi njerëz krenarë dhe të pavarur, nuk kemi qenë kurrë të varur nga askush në histori. Jemi të urtë, jemi punëtorë, kemi dhe duhet ta mbajmë këtë vend që krijuan të parët tanë. Ky është pikërisht profili i një presidenti që do të ketë Maqedonia nëse më zgjedhin mua si baba të ardhshëm të kombit”, thotë ai.

Lidhur me propozimin francez dhe amendamentet kushtetuese, Dimitrievski konsideron se ato janë të mundshme në bazë të reciprocitetit dhe të zbatohen nga momenti i hyrjes në anëtarësimin e plotë në BE, me qëllim të mbrojtjes së vetes nga kërkesat e reja shtesë të Sofjes.

Ai beson se perspektiva e hyrjes në BE në vitin 2030 është një manipulim i opinionit, për shkak të nivelit ekzistues të korrupsionit dhe krimit dhe politizimit të institucioneve të sistemit, pa shtetin ligjor dhe të gjitha anomalitë që ka vendi dhe shoqëria, thotë ai, ne nuk do të jemi anëtarë edhe për një periudhë të gjatë kohore.

“Fillimisht duhet t'i përveshim mëngët, t'i zgjidhim problemet e brendshme, ta shndërrojmë Maqedoninë në shtet të pavarur ekonomikisht, të përdorim të gjitha resurset dhe kapacitetet tona kombëtare si në sferën e bujqësisë ashtu edhe në atë të resurseve natyrore, në vend që të grabitemi nga koncesionarët e ndryshëm. Nga e gjithë kjo dhe populli dhe shteti kanë një përfitim shtesë për të bërë fiskalizimin e shtetit në mënyrë të barabartë në të gjitha pjesët e tij, sepse për momentin keni fiskalizimin vetëm në disa pjesë, ndërsa në pjesët e tjera nuk e keni në terësi, mblidhni paratë, bëjeni Maqedoninë të qëndrueshme financiarisht, anuloni të gjitha marrëveshjet e dëmshme financiare sidomos për investime strategjike me gjithë ata koncesionarë si në rastin e Korridorit 8 dhe shume projekte të tjera të tilla dhe le të fillojmë punën dhe ta bëjmë atë të pavarur ekonomikisht. Vetëm atëherë në Bashkimin Evropian do të ishim të mirëseardhur që të bëhemi shtet anëtar sa më shpejt të jetë e mundur”, thotë ai.

Ai pret zgjedhje të ndershme dhe demokratike dhe hyrje në raundin e dytë të zgjedhjeve presidenciale.

“Fillimisht pres që zgjedhjet presidenciale të jenë të ndershme dhe demokratike. A do të ndodhë kjo duke pasur parasysh që kemi një ligj të famshëm që u jep një avantazh të madh në përfaqësimin mediatik të gjithë kandidatëve të tjerë për president, si dhe listat e kandidatëve për deputetë - ligji është bërë kështu, të gjitha fondet e financuara nga shteti përfundojnë me festat e mëdha, ne të vegjëlit jemi

me aftësi të kufizuara. Çfarë lloj fushate do të kemi? Unë do të bëj një fushatë pozitive dhe do të shohim se çfarë do të udhëheqin kandidatët e tjerë. Uroj që fillimisht të kemi zgjedhje të lumtura dhe demokratike. Besoj se unë si kandidat do të regjistrohem nga qytetarët dhe do të më përkrahen për të hyrë në raundin e dytë dhe për të fituar fitoren më të madhe në historinë e këtij vendi si president”, tha Dimitrievski.

Lidhur me atë se a do t'i drejtonte përkrahësit e tij dhe anëtarësinë që të mbështesin një kandidat tjetër nëse nuk hyn në raundin e dytë, Dimitrievski thotë se me bindje është demokrat, por as si person e as si politikan nuk ka të drejtë të tregtojë vota dhe se ai nuk do të hyjë në asnjë proces orientimi sepse është e drejtë e tyre kushtetuese dhe vendim i tyre.

Violeta Gerov

Foto: MIA

Video dhe montazhi: Andrej Brankoviq dhe Vladimir Rabasoviq