Shkup, 20 dhjetor 2023 (MIA) - Digjitalizimi në institucionet e arsimit të lartë ishte sot tema e debatit publik të organizuar nga Klubi për Çështje dhe Politika Rinore të Kuvendit, në bashkëpunim me Forumin për ndryshime arsimore Nisma #DigiU. Këtij debati i ka paraprirë Digi hakaton dyditor edukativ, në të cilin kanë marrë pjesë përfaqësues të asambleve universitare, profesorë dhe deputetë nga grupe të ndryshme parlamentare në Kuvend.

Kryetarja e Klubit për Çështje dhe Politika të Rinore, deputetja Monika Zajkova, thotë se në hakaton janë veçuar dy platforma E-shërbime dhe E-mësim, por edhe nga vetë procesi i punës janë vërejtur pengesa të shumta ligjore, për shkak të të cilit arsimi i lartë nuk është plotësisht i digjitalizuar. Pesë ligje nga kjo fushë pritet të mbërrijnë në Kuvend, por ajo që është kyçe, thotë ajo, është Ligji për punën e arkivave, i cili tashmë u krijon pengesë universiteteve që të digjitalizohen plotësisht dhe detyrohen të mbajnë një arkiv në letër, pastaj ligjet për transformimin digjital dhe për sigurinë kibernetike, sepse ato të dhëna duhet të mbrohen në bazat e të dhënave të universiteteve.

U ngrit edhe pyetja, nënvizon ajo, nëse është e mundur të kemi ndonjë softuer të unifikuar që do të përdoret nga universitetet ndërsa do të sigurohet nga shteti. “Në disa vende ekziston një praktikë ku vetë Ministria e Arsimit prezanton sistemin, përkatësisht platformën, lidh kontratën me një ofrues shërbimi dhe më pas e vë në dispozicion të universiteteve dhe ata e mirëmbajnë dhe e mbushin me informacione”, tha Zajkova.

Konkluzionet nga debati dhe hakatoni përmbajnë njëmbëdhjetë rekomandime, ndërsa ndër më të rëndësishmet është treguesi për Ministrinë e Financave për nevojën e sigurimit të mjeteve për përmirësimin dhe shtimin e një funksionaliteti të ri në sistemin digjital të universiteteve, me të cilin ai do të përmirësohet dhe do të mundësohet vetë t'i gjenerojë dokumentat e nevojshme në formë digjitale. Gjithashtu propozohet MASH të formojë një grup pune me përfaqësues të palëve të interesuara që do të përgatisë propozim për ndryshime ligjore të Ligjit për Arsimin e lartë për akreditimin e programeve të studimit për punën elektronike dhe përdorimi ekskluziv i indeksit elektronik dhe dorëzimin e tyre në Kuvend.

Ministri i Arsimit dhe Shkencës, Jeton Shaqiri foli për përpjekjet për dixhitalizim që po bën Qeveria, por gjithashtu theksoi se si shoqëri duhet të jemi në hap me nevojat dhe ndryshimet në botën digjitale në aspektin e gjithëpërfshirjes. Ai vuri në dukje propozim-ligjin për sigurinë kibernetike dhe infrastrukturën kritike, i cili parashikon krijimin e një agjencie për transformimin digjital dhe që së shpejti do të hyjë në procedurë parlamentare. Sipas tij, ky ligj do të jetë një “ombrellë” në nivel vendi për të monitoruar rrymën dhe digjitalizimin në nivel të shoqërisë sonë.

Ai paralajmëroi ndryshimin e Ligjit për punë arkivore, i cili është në procedurë. "Nuk do të arkivohet vetëm një dokument në letër, por gjithashtu aty parashikojmë që edhe një dokument elektronik mund të arkivohet dhe të përdoret si i tillë dhe mendoj se ky është një hap i madh në digjitalizimin e shoqërisë sonë", tha Shaqiri.

Prorektori për mësimdhënie në Universitetin “Goce Dellçev” në Shtip, prof. Dr. Mishko Jidrov shprehu kënaqësinë që universiteti i tij po përmendet si shembull pozitiv i digjitalizimit.

"Tek ne, nga regjistrimi deri në diplomim, të gjitha proceset bëhen onlajn", tha ai.

Nëse tashmë po mendojnë për lidhjen e universiteteve, do të ishte mirë, thotë ai, edhe ata të përfshihen në këtë proces.

Universiteti i Shtipit tashmë ka zhvilluar sistemin e vet, UKIM ka të vetin, i Tetovës ka... të mos e vendosim veten në një situatë që të vendoset një sistem i ri, të cilin duhet ta përshtatim nga e para", tha prorektori i Universitetit të Shtipit. 

Ai vuri në dukje edhe problemin me personelin, duke kërkuar që të mendohet për një zyrë të centralizuar që do t'i shërbejë edhe universiteteve. ls/

Foto: MIA