Xhaferi për MIA-n: Nëse Kodi Zgjedhor nuk miratohet para shpalljes së zgjedhjeve, do të miratohet nga Qeveria dhe do të kthehet në Kuvend
- Kryetari i Qeverisë teknike Talat Xhaferi në intervistë për MIA-n deklaroi se ai nuk ka qenë pengesë për zgjedhjen e anëtarit të ri të Komisionit Shtetëror të Zgjedhjeve (KSHZ), siç duan ta paraqesinë këtë partitë shqiptare në opozitë dhe i porositë ato që të bisedojnë me partitë që duhet të votojnë në Kuvend meqë është e nevojshme shumicë prej dy të tretave. Lidhur me Kodin zgjedhor me vërejtjet e OSBE/ODIHR-it, i cili ka ngecur në Kuvend, thotë se nëse nuk votohet para shpalljes së zgjedhjeve javën e ardhshme, Qeveria do të shqyrtojë draftin nga Ministria e Drejtësisë dhe pasi të kalojnë në seancë do ta dërgojë atë në dhomën ligjdhënëse.
- Post By Ajrije Rexhepi
- 20:34, 6 shkurt, 2024
Shkup, 6 shkurt 2024 (MIA) - Kryetari i Qeverisë teknike Talat Xhaferi në intervistë për MIA-n deklaroi se ai nuk ka qenë pengesë për zgjedhjen e anëtarit të ri të Komisionit Shtetëror të Zgjedhjeve (KSHZ), siç duan ta paraqesinë këtë partitë shqiptare në opozitë dhe i porositë ato që të bisedojnë me partitë që duhet të votojnë në Kuvend meqë është e nevojshme shumicë prej dy të tretave. Lidhur me Kodin zgjedhor me vërejtjet e OSBE/ODIHR-it, i cili ka ngecur në Kuvend, thotë se nëse nuk votohet para shpalljes së zgjedhjeve javën e ardhshme, Qeveria do të shqyrtojë draftin nga Ministria e Drejtësisë dhe pasi të kalojnë në seancë do ta dërgojë atë në dhomën ligjdhënëse.
"Opozita duhet të bëjë përpjekje për të siguruar komunikimin e duhur me partitë politike që vendosin, që kanë një zë në Kuvend, duke marrë parasysh se zgjedhja është me shumicë prej dy të tretave dhe të pushojnë së debatuari për procedurën, por duhet të sigurojnë që Kryetari i Kuvendit të mund të ketë parakushte që pika të hyjë në rendin e ditës sa më shpejt të jetë e mundur, sa më shpejt të jetë e mundur deputetët të prononcohen për njërin nga propozimet në mënyrë që të mund të fitohet", tha Xhaferi.
Në intervistë, ai nuk tha pse partitë parlamentare nuk mund të dakordohen për Kodin Zgjedhor, por theksoi se kishte marrë një pyetje edhe për Kodin Zgjedhor në takimin e djeshëm me ambasadorët e BE-së.
“E njëjta pyetje më është parashtruar sot edhe nga ambasadorët që ishin të pranishëm në mbledhjen e përbashkët dhe qëndrimi im është që deri në seancën e ardhshme, javën e ardhshme Qeveria duhet të presë, respektivisht para se të shpallen zgjedhjet, nëse nuk ka ndonjë propozim specifik për atë se çfarë është drafti, duke supozuar se është i harmonizuar, prandaj e kanë dërguar si draft që t'u shpërndahet deputetëve për ta lëshojnë në procedurë, atëherë Qeveria edhe një herë do ta shqyrtojë atë draft si material, do ta dërgojë në Kuvend në procedurë të duhur, dhe pastaj do të kryhen obligimet e Kuvendit për të miratuar Kodin zgjedhor”, tha Xhaferi.
Duke vlerësuar se ka minimalisht 70 ditë nga shpallja deri në zhvillimin e zgjedhjeve, ai vlerëson se është koha e mjaftueshme për të miratuar ligjin dhe për të vepruar në përputhje me dispozitat e ligjit.
"Në aspektin formal juridik dhe me distancën kohore, ka kohë të mjaftueshme që të mund të miratohet ligji. Pra, nuk do t'ia lëmë vetëm faktit se u mbetet deputetëve dhe të gjithë neve të thërrasim se duhet të veprojnë vetëm deputetët. Nëse nuk ndërmerret asnjë veprim atje, ne do të veprojmë nga këtu dhe do të fillojmë atë punë. Pra, kjo është ajo që ne si Qeveri mund të bëjmë", tha kryeministri teknik në intervistë për MIA-n.
Në vijim e publikojmë të plotë intervistën me kryeministrin teknik Xhaferi:
Z. Xhaferi, ju falënderoj shumë për mundësinë për të realizuar këtë intervistë me MIA-n. Ju filloni javën e dytë si një kryeministër teknik në Qeveri, qëllimi kryesor i të cilit është të organizojë zgjedhje të drejta, demokratike dhe të lira. A keni ndërmarrë veprime të caktuara në lidhje me zgjedhjet deri më tani dhe çfarë planifikoni të bëni më pas?
- Së pari dhe mbi të gjitha, unë filloj javën e dytë si Kryeministër i Qeverisë dhe, natyrisht, janë ndërmarrë aktivitete në drejtim të organizimit të Qeverisë në tërësi edhe si pjesë e Qeverisë edhe si administratë dhe mbështetje administrative për punën e Qeverisë. Sigurisht, tashmë janë mbajtur dy seanca, siç e dini, seanca e parë konstituive dhe seanca e parë e rregullt javore në të cilën përcaktohen parimet, rrethanat e mënyrës së punës dhe funksionimi i seancave të Qeverisë. Dy seanca të reja janë planifikuar tashmë për nesër. Seanca e parë e mbyllur që duhet të merret me të dhëna dhe informacione të klasifikuara të përshtatshme dhe seanca e dytë e rregullt në të cilën duhet të shqyrtohen projeksionet nga funksionimi i rregullt. Sigurisht që po bëhen përgatitje në lidhje me atë se çfarë është procesi zgjedhor. Formalisht, këto janë paragjykime në pritje të shpalljes së zgjedhjeve dhe sigurisht, po bëhen përgatitje në lidhje me përfshirjen e faktorëve dhe institucioneve ndërkombëtare që kanë kompetenca dhe interes në monitorimin e procesit zgjedhor. Në këtë kontekst, sot pata takimin përkatës me ambasadorët e shteteve anëtare të Bashkimit Evropian për të qenë në gjendje t'u prezantoj atyre se cilat janë aktivitetet, me çfarë dinamike dhe për çfarë qëllimesh në mënyrë që ata të kenë një pasqyrë dhe ide të qartë se çfarë na pret si Qeveri, cilat janë detyrimet tona dhe në mënyrë që ata të mund të ndjekin detyrimet dhe aktivitetet e tyre në aspektin e komunikimit me Qeverinë. Pra, është ky seti i punëve përgatitore. Kjo nuk do të thotë se ka mbaruar, është në vazhdim, domethënë me çdo ditë që afrohet koha për fillimin e të gjitha procedurave zyrtarisht dhe pas shpalljes së zgjedhjeve. Ndërkohë, pas shpalljes, do të marrim një orar nga Komisioni Shtetëror i Zgjedhjeve, ku do të lindë nevoja për aktivitete më specifike me dinamikë ditore, javore.
Kur do të takoheni me anëtarët e Komisionit Shtetëror të Zgjedhjeve?
- Epo, para së gjithash, mendoj se para se të shpallen zgjedhjet, duhet të ketë një kushtimisht thënë takim fillestar, edhe pse jemi të gjithë anëtarë, e njohim njëri-tjetrin nga periudha e mëparshme, dhe atje duhet të koordinojmë, harmonizojmë aktivitetet dhe kompetencat kush sipas cilës kompetencë dhe detyrimi duhet të veprojë, kur të bëjë, në mënyrë që të mund të vendosim një sistem komunikimi dhe koordinimi të kompetencave dhe detyrimeve që rrjedhin nga Kodi Zgjedhor dhe Ligji për Qeverinë. Duke marrë parasysh se Komisioni Shtetëror i Zgjedhjeve me ligj është organi i vetëm kompetent për zhvillimin e procesit zgjedhor, Qeveria sipas Ligjit për Qeverinë dhe Kodit Zgjedhor ka detyrimin përgatitor të përgatisë parakushtet që Komisioni Shtetëror i Zgjedhjeve të ushtrojë veprimtarinë e tij, kështu që është një punë e kombinuar, kompetencë dhe detyrim, dhe në atë kontekst duhet të kemi një takim koordinues dhe do ta kemi atë në kohën e duhur në mënyrë që të mund të përcaktojmë si afatet ashtu edhe detyrimet që rrjedhin nga ai aktivitet.
Komisioni Shtetëror i Zgjedhjeve është ende pa një anëtar, dhe gjithashtu Kuvendi nuk ka miratuar ndryshimet në Kodin Zgjedhor që lidhen me vërejtjet e OSBE-së dhe ODIHR-it. Nga ky pozicion tani si Kryeministër si dhe a mund të ndikoni për të plotësuar këtë vend në KSHZ dhe për të sjellë ato ndryshime në Kodin Zgjedhor për të marrë, natyrisht, jo vetëm vërejtje pozitive nga BE dhe OSBE/ODIHR, por edhe për të mos pasur probleme dhe dyshime për ndonjë parregullsi në zgjedhje?
- Shikoni, në lidhje me zgjedhjen e një anëtari të Komisionit Shtetëror të Zgjedhjeve, daljet publike të opozitës e bënë famë se unë isha pengesa formale. Në thelb, ju e dini në komunikimin që keni pasur, se procedurat janë të përshkruara në mënyrë përkatëse. Cili ka qenë aktiviteti im si Kryetar i Kuvendit, ju e dini që kam ndërmarrë të gjitha aktivitetet për përmbushjen e detyrimeve dhe afateve në lidhje me nevojën. Dorëheqja është kompetencë e Kuvendit dhe kjo nuk dëshiron të japë ndjenjën se tani po e zhvendos fajin, domethënë përgjegjësinë atje, kështu që tani nuk jemi të interesuar për të. Nuk është çështje ndikimi. Nuk duhet të ketë ndikim të askujt. Opozita duhet të bëjë përpjekje për të siguruar komunikimin e duhur me partitë politike që vendosin, që kanë një zë në Kuvend, duke marrë parasysh se zgjedhja është me shumicë prej dy të tretave dhe të pushojnë së debatuari për procedurën, por duhet të sigurojnë që Kryetari i Kuvendit të mund të ketë parakushte që pika të hyjë në rendin e ditës sa më shpejt të jetë e mundur, sa më shpejt të jetë e mundur deputetët të prononcohen për njërin nga propozimet në mënyrë që të mund të fitohet.
Cila është pengesë lidhur me Kodin zgjedhor?
– Lidhur me Kodin Zgjedhor, nëse ju kujtohet, më 4 dhjetor, u organizua mbledhja e liderëve në Kuvend dhe aty u konkludua se grupet parlamentare duhet të bien dakord. Nga Qeveria atëherë më është dorëzua draft-tekst gjatë kohës që isha në Kuvend. U është shpërndarë të gjitha grupeve parlamentare dhe tashmë është në pritje të grupeve parlamentare. E njëjta pyetje më është parashtruar sot edhe nga ambasadorët që ishin të pranishëm në mbledhjen e përbashkët dhe qëndrimi im është që deri në seancën e ardhshme, javën e ardhshme Qeveria duhet të presë, respektivisht para se të shpallen zgjedhjet, nëse nuk ka ndonjë propozim specifik për atë se çfarë është drafti, duke supozuar se është i harmonizuar, prandaj e kanë dërguar si draft që t'u shpërndahet deputetëve për ta lëshojnë në procedurë, atëherë Qeveria edhe një herë do ta shqyrtojë atë draft si material, do ta dërgojë në Kuvend në procedurë të duhur, dhe pastaj do të kryhen obligimet e Kuvendit për të miratuar Kodin zgjedhor. Duke vlerësuar se nga shpallja deri në zhvillimin e zgjedhjeve janë minimalisht 70 ditë, besoj se është koha e mjaftueshme për të miratuar ligjin dhe për të vepruar në përputhje me dispozitat e ligjit, në mënyrë që në aspektin formal juridik dhe me distancën kohore të ketë kohë të mjaftueshme që të mund të miratohet ligji. Pra, nuk do t'ia lëmë vetëm faktit se u mbetet deputetëve dhe të gjithë neve të thërrasim se duhet të veprojnë vetëm deputetët. Nëse nuk ndërmerret asnjë veprim atje, ne do të veprojmë nga këtu dhe do të fillojmë atë punë. Pra, kjo është ajo që ne si Qeveri mund të bëjmë.
Edhe pse koha është e shkurtër, për të thënë se kanë kaluar dhjetë ditë që kur jeni bërë kryeministër, cili është bashkëpunimi me ministrat nga VMRO-DPMNE, ministrin e Brendshëm Toshkovski, ministrin e Punës dhe Politikës Sociale?
- Sinqerisht, para seancës konstituive kam pasur takim me ministrin e Brendshëm. Ministri i Punës dhe Politikës Sociale nuk ishte i pranishëm as në seancë dhe as më parë. Shkëmbyem mendime se çfarë do të thotë të jesh anëtar i Qeverisë dhe detyrimet ndaj institucionit të Qeverisë dhe çfarë do të thotë të zbatosh vendime dhe ligje që dalin si kompetencë e ministrit të Brendshëm në këtë përbërje. Dhe me një dallim të qartë se cili është roli i një ministri si anëtar i Qeverisë dhe cila është e drejta e tij politike për të marrë pjesë në diskurse politike, aktivitete partiake, asnjë pjesëmarrje nuk kontestohet ose absolutisht, pra, veprimtaria e tij politike brenda subjektit në të cilin ai vjen. Në fund të fundit, prandaj edhe është kjo qeveri politike. Por, ramë dakord që procedura të ndiqet për atë që është procedurale. Sidoqoftë, sjelljet specifike të secilës seancë do të pasohen nga vendimet specifike të Kryeministrit të Qeverisë në drejtim të plotësimit të aktiviteteve dhe detyrimeve të atyre ministrive, duke qenë se Ligji për Qeverinë njeh të njëjtat kompetenca të ministrit dhe zëvendësministrit në një situatë ku ministri nuk është në gjendje të marrë pjesë në punën e Qeverisë, e zëvendëson zëvendëskryeministrin me të gjitha të drejtat dhe detyrat në përputhje me rrethanat dhe vendos për çështjet në fjalë, në mënyrë që në kuadrin ligjor dhe në kontekstin e asaj që është ngritja institucionale e funksioneve, të sigurojë funksionalitetin dhe praninë e të gjithë aktorëve që përbëjnë përbërjen e Qeverisë, dhe në atë kontekst unë e bëra të qartë të mos përsëris se Qeveria nuk ka pengesa për të funksionuar pavarësisht se cila do të ishte marrëdhënia politike dhe sjellja e individëve në përbërjen e Qeverisë.
Ju keni trashëguar çështje të caktuara si Kryeministër, ajo që vjen e para në këtë listë natyrisht janë pasaportat. Keni formuar një grup pune. Ndërkohë, ka dalë informacioni se zëvendësimi mund të bëhet me kompensim, pra me rimbursim fondesh dhe një sërë informacionesh të tjera, riorganizim shërbimesh etj. Si do të zgjidhet kjo çështje e zëvendësimit të pasaportës?
- Është fakt se kjo temë u hap në seancën e parë të rregullt në Qeveri dhe në diskutim kishte pikëpamje, këndvështrime, supozime, propozime se si do të ishte, cila do të ishte zgjidhja. Duke marrë parasysh shumëngjyrshmërinë e pikëpamjeve, ndjenjat për nevojën për të institucionalizuar dhe për të qenë në gjendje të shprehin ato pikëpamje në një vend për të bërë një analizë të të gjitha atyre pikëpamjeve që do të ishin të realizueshme, të cilat nuk do të ishin të realizueshme dhe më në fund të dalim me zgjidhje përfundimtare si vendim. Por, për fat të keq, siç mund të ketë qenë praktikë e vendosur më parë, konsideratat hipotetike kanë dalë me zgjidhje të mundshme, kështu që disa do të ishin të këtilla, dhe disa do të ishin tilla, kështu që me këtë rast mund t'u theksoj anëtarëve të Qeverisë që të mos praktikojnë përgjithësimin e gjërave me publikun që nuk janë zgjidhja përfundimtare e Qeverisë sepse ato krijojnë konfuzion për atë që mund të jetë zgjidhja përfundimtare.
Kjo vlen edhe për anëtarin tuaj të partisë z. Osmani?
- Nuk i shoh këtu si bashkëpartiakë, as nuk i shoh ndryshe. Unë i shoh ata si anëtarë të Qeverisë. Dhe gjërat që nuk kanë një zgjidhje përfundimtare nuk mund të jenë objekt i debatit publik.
A do të jetë kjo në seancë?
- Kështu që unë mendoj se nesër do të referohet në aspektin e pikëpamjeve dhe ajo që ne mendojmë se është e realizueshme do të ishte si një vendim përfundimtar për t'u zbatuar, dhe ajo që ne do të mendonim se nuk është e zbatueshme do të duhet të gjejmë një alternativë që do të ishte zgjidhja.
Lidhur me pasjen ose mospasjen e pasaportave, nuk jam dakord që kemi shtetas që nuk kanë pasaporta që janë jashtë, sepse askush nuk mund të gjendej jashtë pa pasaportë nëse ata nuk kalonin në mënyrë të paligjshme një vijë kufitare dhe pa dokumente për të shkuar diku në botë. Por, edhe në një situatë të tillë, unë nuk e kundërshtoj formulimin, por sqaroj statusin e çështjes dhe me kusht që të kemi një shtetas të këtij vendi pa asnjë dokument jashtë, dhe të deklaroj se ai dëshiron të vijë në shtet – shteti ka një detyrim kushtetues për të siguruar kthimin e tij në shtet. Dhe kjo do të thotë një qytetar i Republikës së Maqedonisë së Veriut pa asnjë dokument nëse arrin kufirin për hyrje në shtet – shteti është i detyruar të konfirmojë statusin e tij në aspektin e shtetësisë dhe nëse shtetësia konfirmohet, ai është i detyruar ta lëshojë atë pa asnjë dokument. Duke marrë parasysh se nuk është e mundur të udhëtohet nga jashtë pa asnjë dokument, shteti ka krijuar një rrjet misionesh diplomatike dhe konsullore që kanë kompetencën dhe detyrimin të lëshojnë raste të tilla me një dokument të përshtatshëm udhëtimi të njëanshëm në mënyrë që njerëzit të mund të shkojnë në institucionet e shtetit brenda shtetit dhe këtu për të siguruar urgjencën e lëshimit. Lidhur me nevojat brenda, banorët që janë në vend, për të pasur nevoja për të udhëtuar, mendoj se është e saktë të thuhet se të gjithë ata që kanë nevojë për të udhëtuar kanë planifikuar të udhëtojnë përveç në raste emergjente që janë urgjente, të paparashikuara dhe duhet të vendosen sot në mënyrë që nesër ata që planifikojnë në kohë të largohen para organeve të shtetit. Dhe nxora një statistikë të frekuencës ditore të kërkesave në nivel shteti. Përafërsisht 10 mijë persona në ditë kanë kërkesa në lidhje me të gjitha dokumentet – letërnjoftimet, pasaportat, patent shoferi, libreza të komunikacionit, në nivelin e shtetit dhe për këtë arsye nuk është pengesë nëse diku në një zonë rishprehet numri i aplikantëve, duhet të ngrihet institucioni organizativ për të mbajtur evidencë dhe rend në kuptimin që qytetarët të mos presin radhë në një pikë, dhe pika tjetër duhet të jetë bosh gjatë gjithë ditës. Të udhëzojë qytetarët në pikën fqinje të aplikimit, respketivisht të parashtrojë dhe ekzekutojë. Epo, mirë, nuk ështëe thënë të jetë qyteti më i afërt. Shkupi, për shembull, ka gjashtë pikë. Nëse Kisella Voda është kaq fluks, dhe në Butel ose Gazi Baba që është ngjitur ose Qendër, personi që kryen procedurën në pikën e kontrollit duhet të udhëzojë qytetarët.
Mirë, tani kemi hyrë në detaje në lidhje me riorganizimin.
- Është organizative. Pra, është e pamundur nuk ka zgjidhje. Zgjidhje ka dhe do të ketë, dhe ne do të dalim me zgjidhje konkrete. Shpresoj që nesër të kemi zgjidhje më specifike për të gjitha këto çështje.
Nga seanca e nesërme, opinioni gjithashtu pret që Qeveria të shkojë edhe një herë në Kuvend me Propozim ligjin për masat restriktive. Cilat ishin ato vërejtje administrative që duhej të përfshihen në ligj?
- Mirë, së pari administrativisht dhe përsa i përket përfaqësuesve, nëse ata do të jenë të njëjtë, nuk do të jenë të njëjtë. Lidhur me dilemat që ata i hapën në opinion pa e parë tekstin, sinqerisht nuk arrita ta shoh tekstin atje sepse pas kompetencës atje, nuk kisha asnjë detyrim ta shihja tekstin si pjesë materiale. Sa i përket statusit këtu, mendova se ishte më e përshtatshme të tërhiqesha, veçanërisht pasi kishte, pasi kisha informacion se brenda përbërjes së Qeverisë kishte mosmarrëveshje mbi tekstin.
Vërtetë, ky informacion u bë publik nga Ministria e Drejtësisë.
- Dhe tani është krijuar klima që po bëhet diçka. Tani nëse shohim aspektin ligjor mund të ketë probleme, ka situata që nuk përkojnë me sistemin juridik. Pikëpamja ime është politike, si një zgjidhje politike në kuptimin e krijimit të parakushteve për përvijimin e parakushteve për luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar. Dhe nëse duhet të jetë një vlerë e shtuar për përpjekjet e shtetit për t'u marrë me atë fenomen në atë kontekst është një vendim politik në kuptimin e krijimit të mundësive të reja, mundësive shtesë për të zbatuar aspektet juridike, cila është lufta konkrete dhe në atë kontekst mendoj se është e nevojshme të shikohet ligji, jo vetëm në mënyrë rigoroze nga pikëpamja ligjore, por edhe nga konteksti politik për ta parë punën më gjerësisht në mënyrë që të ketë pranueshmëri në aspektin e qëllimit që është vendosur para ligjit. Pjesën juridike, pjesën profesionale, nuk do të doja ta kundërshtoja, sigurisht që profesioni ka të drejtë t'i shohë dhe për këtë arsye është profesioni juridik, por përveç aspektit ligjor, shteti ka detyrime politike dhe mundësi dhe nevoja që qytetarët të dalin me masa shtesë në lidhje me luftën kundër korrupsionit.
Kam informacione se Lloga, ministri i Drejtësisë, do të udhëtojë në Turqi dhe se vizita e tij lidhet me ekstradimin e Palevskit. A jeni ju, si Kryeministër, në gjendje të ndani informacionin se çfarë do të bisedojë në Turqi ministri Lloga?
- Mirë, në çdo rast, kjo është kompetencë e Ministrisë përkatëse dhe nuk ka asnjë pengesë dhe dilemë dhe fshehtësi në lidhje me detyrimet që duhet të zbatohen. Ministri informoi se ka nevojë për të udhëtuar jashtë vendit, konkretisht në Ankara. Mendoj se disa nga pyetjet pse të mos jenë sepse kjo është një temë që na shqetëson të gjithëve dhe na shqetëson të gjithëve në mënyrë që të marrim një epilog përkatës për sa i përket procedurave, procedurave ndërkombëtare. Pra, nuk ka asgjë të fshehtë në kuptimin e asaj që, përveç procedurave që...
A prisni që këto bisedime të përshpejtojnë ekstradimin e Palevskit në Maqedoni?
- Pra, tani nuk dua të paragjykoj se cila, çfarë do të jetë përmbajtja e bisedimeve atje. Por, në çdo rast, është e nevojshme të komunikohet drejtpërdrejt dhe personalisht atje për të parë se cilat do të ishin veprimet, procedurat, çfarë duhet të bëhet më tej përfundimisht. Për këtë arsye ky komunikim personal krijohet në kuadër të bashkëpunimit ndërkombëtar me institucionet përkatëse vëllazërore me të cilat bashkëpunon dhe me të cilat kemi marrëveshje dypalëshe komunikimi.
Këtë fundjavë kishim, publikisht, një ndarje në Aleancën e Shqiptarëve, sot ato fërkime vazhdojnë, ka disa situata të reja, situata të padëshiruara të them të reja. A është koalicioni qeveritar i qëndrueshëm duke qenë se Aleanca e Shqiptarëve merr pjesë me tre ministra në qeveri dhe duke qenë se këta tre ministra janë në anë të ndryshme në atë çarje në Aleancën e Shqiptarëve?
- Unë jam kryetar i Qeverisë që kam dalë para Kuvendit me propozim për përbërjen e Qeverisë dhe Program për punën e Qeverisë dhe kompetencat e mia janë të monitoroj punën e Qeverisë. Për të konkluduar nëse të gjithë anëtarët e Qeverisë janë brenda kornizës dhe në drejtim të përmbushjes së asaj që është përcaktimi programor për të cilin kjo përbërje mori mbështetjen e duhur nga Kuvendi, sigurisht që nuk kontestoj në të drejtën e pjesëmarrësve të rishqyrtojnë pikëpamjet e tyre në lidhje me pjesëmarrjen në Qeveri, në mënyrë që çdo anëtar i Qeverisë të jetë i lirë të deklarojë statusin e tij më tej në Qeveri, në mënyrë që e imja të monitorojë dhe në ndërkohë të ngjashme me sjelljen dhe deklaratën dhe të veprojë brenda kompetencave të mia, dhe kompetenca ime në situata të tilla siç është përfundimtare është të vij para Kuvendit me propozime të tjera dhe kompetenca kushtetuese që janë të miat, por në çdo rast pas konsultimeve të duhura për çështjen monitoroj situatën, jam i detyruar të monitoroj situatën, nuk komentoj situatat.
A do të kërkoni zëvendësimin e ministrave? Ministri Mexhiti menjëherë deklaroi se ishte në anën e z. Taravari tha se do të shkonte në zgjedhje me opozitën, kështu që nuk do të shkonte me LSDM-në dhe BDI-në. Gjithashtu, z. Sela, i cili është në anën tjetër, tha se Aleanca për Shqiptarët do të shkojë vetëm në zgjedhje. Praktikisht këta ministra nuk e mbështesin LSDM-në dhe BDI-në, domethënë këtë koalicion. Do të kërkosh zëvendësimin e tyre?
- Në parim, e dini, e kam thënë shumë kohë më parë, nuk jam politikan i Fejsbukut. Duke marrë parasysh faktin se nuk jam kryeministër që udhëhiqet nga deklaratat në Fejsbuk ose nuk e di se ku në aktivitetet e partisë. Unë jam kryeministri në këtë Qeveri që propozova përbërjen e kësaj qeverie. Dhe do të jetë e përshtatshme që anëtarët e Qeverisë të deklarohen zyrtarisht në një situatë kur ata kanë pikëpamje të kundërta, të deklarohen në një linjë institucionale – ata kanë një ndjenjë të përkatësisë në këtë përbërje ose jo. Nuk mund të udhëhiqem nga ajo që na ndodh në televizion dhe konferenca të partisë. Pra, unë kam vendosur komunikim, kam kompetencë dhe komunikim personal me ministrat, me deputetët jam udhëzuar në mënyrë të barabartë që ata të kenë mundësinë e komunikimit personal dhe të komunikojnë kështu, në mënyrë që unë të udhëhiqem nga veprimi dhe procedura institucionale dhe duke marrë parasysh se do të vendos se cili do të jetë rezultati i të gjitha këtyre gjërave që qytetarët dëgjojnë në televizion dhe në Fejsbuk.
Partitë politike, përfshirë BDI-në, e nisën fushatën shumë herët këtë vit. Fushata dhe fushata juaj personale dhe e BDI-së filloi në mënyrë ofansive në ditën e zgjedhjes suaj, nëse mund të shprehem me një fjalor të tillë ushtarak. A e jeni futur me vetëdije z. Xhaferi ju dhe BDI-në në këtë lloj fushate që nga dita e zgjedhjes suaj me rrezikun e shkaktimit të zemërimit midis maqedonasve dhe anëtarëve të bashkësive të tjera etnike në vend duke dashur të fitoni sa më shumë vota të jetë e mundur për BDI-në dhe të mbani ato të anëtarëve dhe mbështetësve tuaj?
- Së pari dhe mbi të gjitha, deri në ditën e zgjedhjeve dhe votimit, unë jam Kryeministër, as kam nisur dhe as kam bërë fushatë. E kemi gjetur veten aty ku e kam vendin të jem në Kuvend. Aty u dorëzua propozimi. Pas përfundimit të zgjedhjes, rrjedhja e ndjenjave të njerëzve është liria e shprehjes.
Të kanë ndjekur që nga momenti i daljes nga shtëpia deri në udhëtim për në Kuvend me kamera. Kishte gazetarë në Kuvend që nuk ishin nga Maqedonia, të ulur në seksionin diplomatik. Ju pyes për një pjesë që shkaktoi jo vetëm revoltë te maqedonasit, por edhe te shqiptarët?
- Projektimi i organizimit politik është kompetencë e partisë që ka menduar se duhet të paraqitet si subjekt. Nuk kisha dijeni dhe as nuk mund ta pengoja. Dhe në fund të fundit, pse do ta parandaloja nëse është një projeksion që të gjithë...
A mendoni se do të sjellë shumë vota në BDI duke ju promovuar në këtë mënyrë?
- Është shprehje e ndjenjave, se si njerëzit e perceptojnë një person. Së dyti, për sa i përket gazetarëve, nuk ka asgjë që i ndalon mediat – qofshin vendore apo të huaja - të jenë të pranishme në një ngjarje përkatëse. Por, kjo është arsyeja pse është përcaktuar procedurë përkatëse. Për mediat vendore, akreditimi vjetor është sipas procedurës në Kuvend ose akrediton kryetarin e Kuvendit. Në fakt, ju jeni një, edhe pse jeni institucion shtetëror i formuar nga Kuvendi, por pas një procedure ju merrni akreditim sepse sot jeni ju, nesër gazetari mund të ketë ndryshuar dhe do të jetë një tjetër për të ditur, në mënyrë që të ketë evidencë se kush vjen dhe kush shkon. Lidhur me mediat e huaja, ata që duan dhe mendojnë se duhet të ndjekin punën e institucioneve në vend në baza vjetore bëjnë aplikimet e tyre përmes Ministrisë së Punëve të Jashtme dhe vendosin për institucionet e tjera në baza vjetore. Në nivel ditor, siç ishte rasti, akreditimi i përditshëm i gazetarëve të huaj e bën institucionin ku zhvillohet ngjarja.
Mirë, a do ta bënit ndryshe, nga këndvështrimi i sotëm duke marrë parasysh të gjitha reagimet e fundit?
- Në aspektin organizativ, po ju them, nuk ishte kompetenca ime si Kryeministër, ishte punë organizative partiake, ata kërkuan lejen e duhur nga Kuvendi, kështu që nuk është punë që ndonjëri prej nesh erdhi dhe sulmoi Qeverinë. Kjo është punë e partive politike. Në aspektin e fushatës, një mandat i tërë katërvjeçar është një fushatë në vetvete dhe me sjelljen në Kuvend, me sjelljen në Qeveri, me sjelljen në institucione të tjera. Kjo tashmë është e papërcaktuar. Nuk mund të përcaktosh se çfarë, kush, kur do të fillonte fushatë. Kjo tashmë është reflektim i asaj që subjektet që marrin pjesë në jetën politike e konsiderojnë sipas statutit.
Kur LSDM-ja dhe BDI-ja nëse do të performojnë me lista të përbashkëta në zgjedhje?
Do të keni mundësi pas daljes së Dimitar Kovaçevskit, Kryetar i LSDM-së, ish-kryeministër, t'i bëni pyetjen e duhur Ali Ahmetit si Kryetar i BDI-së, i cili, sipas autorizimit të organeve të partisë, është i autorizuar të bisedojë lidhur me çështjen në fjalë. Unë as nuk kam kompetencë dhe as nuk ndiej nevojën për të supozuar se çfarë do të ndodhë.
Supozoj se do të më jepni të njëjtën përgjigje në pyetjen nëse BDI do të mbështesë një kandidat presidencial të LSDM-së?
Përgjigja është e njëjtë. Nuk duhet të supozoni. Pra, juridiksioni është i tyre. Unë jam kryeministër, unë e drejtoj këtë, e si kryeministër, për dallim nga kryetari i Kuvendit, do të kem mundësinë si anëtar i partisë të flas dhe të vendos dhe të marr pjesë në vendimmarrje.
A do të jetë greva në FSSH, shkurtimi i mjeteve nga pagat e të punësuarve, në rendin e ditës së seancës së nesërme dhe a do ta diskutojë qeveria edhe këtë çështje?
Në lidhje me këtë çështje, nuk po pres që Qeveria e nesërme të vjen, tashmë kam pasur një takim koordinues me institucionet për të parë se nga vijnë arsyet për këtë. Dhe natyrisht, institucionet marrin kritika adekuate se pse kanë ardhur në një situatë përmes një pozicioni publik, përmes protestave dhe grevave, për të ardhur në një të drejtë që është fituar nga vendime të caktuara, dhe ndoshta kjo është një dorëheqje nga mënyra e menaxhimit të institucioneve përkatëse që janë kompetente në çështjet në fjalë. Është e qartë se për sa i përket studentëve që paralajmëruan, sjellja burokratike e një institucioni ka kontribuar në përshtypjen e pagesës së vonuar të asaj që është përcaktim ligjor. Çfarë do të thotë se dikush nuk e ka kryer punën e tij në kohë dhe ne do të duhet të përcaktojmë dhe të theksojmë në mënyrë adekuate njerëzore për herë të parë se një mënyrë e tillë e funksionimit nuk lejohet dhe unë nuk do ta toleroj atë, me metodat e duhura të kontrollit dhe mbikëqyrjes mbi punën e anëtarëve të Qeverisë dhe institucioneve që janë të detyruara ndaj Qeverisë. Për sa i përket FSSHM-së, është pasojë e Ligjit, respektivisht vendimit që do të duhet të rishqyrtohet më tej vendimin në cilën pjesë është kontestues dhe pse duhet të ishte si rezultat i vendimit për metodologjinë për përcaktimin e pikave për sigurim të pagave, për të përcaktuar saktësisht se ku është burimi i kësaj dhe atje tashmë të pengohet aspekti institucional i burimeve të një shpërthimi të tillë të pakënaqësisë, që do të thotë të jemi të qartë. Pra, e drejta e grevës është e padiskutueshme dhe një e drejtë e siguruar për të gjithë, por është detyrim i institucioneve për të zbatuar detyrimet e tyre në mënyrë që të mos vjen deri te kjo pasojë që të drejtat të realizohen përmes grevës. Do të thotë se është e ligjshme ngritja e një sistemi të mundësisë së vendosur të së drejtës dhe të ndiqet sistemit për ushtrimin e detyrimeve për realizimin e të drejtës së secilit.
Çfarë tjetër mund të presim nga seanca e nesërme e Qeverisë?
Varet nga vendimet për pikat në diskutim dhe nga vendimet përfundimtare në lidhje me zbatimin. Pra, në parim, “nuk kërcej para se të them op”, dhe nuk mbështetem në veprimet që do të bëj nesër, por raportoj për punën e përfunduar, për atë që ka përfunduar dhe atë që mbetet për t'u përfunduar dhe në periudhën e ardhshme që do të përfundojë. Pra, në parim po flas për punë përfundimtare dhe të mbaruara, jo për punë të supozuara që janë detyrimi dhe kompetenca jonë. Punët e supozuara janë në fushën e aktiviteteve planifikuese, dhe punët e përfunduara janë në kontekstin e raportimit dhe komunikimit me qytetarët në kohën e duhur për të marrë informacion në lidhje me atë që është përfunduar dhe është e arritshme, ndërsa tjetra është planifikuar ajo vijon të punohet. Pra, ky është parimi i punës dhe kështu do të duhet të mësohemi të gjithë të mos presim që gjërat dhe aktivitetet e supozuara hipotetike të shpallen para kohe.
Elizabeta Veljanovska Najdeska
foto: Frosina Naskoviq
Video Asllan Vishko dhe Andrej Brankoviq