Bruksel, 21 korrik 2021 (MIA) - Belgjika, shteti në të cilin janë selitë e BE-së dhe NATO-s, ka një sistem politik jofunksional për një kohë të gjatë dhe është mbajtësi i rekordeve botërore për kohën më të gjatë të nevojshme për formimin e një qeverie prej mbi 500 ditësh dhe herët a vonë ajo mund të pushojë së ekzistuari, vlerëson sot në analizën e tij portali “Politiko” në analizën e publikuar sot në ditën kur Belgjika e shënon Festën e saj kombëtare.

Autorja e analizës, Barbara Moens, thekson se tensionet në rritje midis rajonit verior të Flandrias, ku gjuha e folur mbizotëruese është holandishtja, dhe rajonit jugor të Uallonisë, ku flitet gjuha frënge, kërcënojnë të shkaktojnë një krizë shumë më të madhe.

Tensionet politike po rriten më tej përpara zgjedhjeve parlamentare të caktuara për në qershor të vitit 2024, në të cilat, sipas sondazheve aktuale, partia e ekstremit të djathtë Interesti flaman (VB), e cila mbron pavarësinë e rajonit të Flanderias, pritet të fitojë shumicën e votave.

Kreu aktual i VB-së, 37-vjeçari Tom Van Griken, thekson se nuk do të devijojë nga planet e tij për pavarësi nëse partia e tij fiton zgjedhjet. 

“Ne besojmë se Belgjika përfaqëson një martesë të detyruar. Nëse dikush dëshiron një divorc, ne do të flasim për të si të rritur... Duhet të arrijmë në një ndarje miqësore. Nëse ata nuk duan të flasin në tavolinë me ne, do ta bëjmë në mënyrë të njëanshme”, tha Van Griken për “Politiko”.

Por ideja e pavarësisë së Flanderis nuk është e vetmja kartë që VB-ja po luan në përpjekjet e saj për të fituar mbështetje nga votuesit. Partia premton, ndër të tjera, të kufizojë fluksin e emigrantëve, të përshpejtojë rritjen e ngadaltë ekonomike dhe të ulë inflacionin.

Sipas një sondazhi të fundit, flamandët e konsiderojnë problemin kryesor të vendit të tyre çështjen e migrimit, duke pasur parasysh se Belgjika është një nga vendet evropiane me numrin më të madh të azilkërkuesve.

Trajtimi i migracionit është premtimi që ka kontribuar në rritjen e popullaritetit dhe mbështetjen e shumë partive dhe lëvizjeve të ekstremit të djathtë dhe populist në Evropë.

Profesori në Universitetin në Gent, Nikolas Buteka, vlerëson se pikërisht tema e migrimit është arsyeja kryesore e rritjes së popullaritetit të VB-së.

"VB-ja përdor temën e migracionit, të cilën shumë votues flamandë e konsiderojnë shumë të rëndësishme. Kjo është arsyeja kryesore e suksesit të tyre”, tha Buteka për “Politiko”.

Lideri i Aleancës së Re Flamane Nacionaliste (N-VA), Bart De Uever, nga ana tjetër, beson se aktualisht ka një tendencë të "shqetësimit të madh" mes qytetarëve, të cilët ndihen "të braktisur ekonomikisht nga elitat e tyre" në të gjithë Evropën.

“Dhe pa marrë parasysh sa e padrejtë mendoni se është, e djathta ekstreme po përfiton prej saj”, tha De Uever për “Politiko”, partia e të cilit është e dyta në popullaritet në Flandria pas VB-së.

Sondazhet tregojnë se çështja kryesore që prek votuesit e mundshëm të VB-së është çështja e migrimit, e ndjekur nga taksat e larta dhe situata ekonomike, ndërsa tema e "reformave të shtetit belg" është shumë më pak e rëndësishme për ta.

“Belgjika u krijua në një mënyrë kaotike të paplanifikuar. A mund të vijë rastësisht rënia e vendit, si pasojë e dëshirës së votuesve thjesht për t'u marrë me migracionin?, pyet autori i analizës.

Megjithatë, kreu i VB-së Van Grieken thotë se askush nuk mund të mos e vërejë angazhimin e partisë së tij ndaj pavarësisë flamande.

"Nuk është se njerëzit nuk e dinë. Kjo është pika e parë e programit tonë. E di që dikush që është kundër pavarësisë nuk do të votojë për partinë time“, tha Van Grieken.

Synimi kryesor i Van Grieken është që partia e tij të fitojë shumicën e vendeve në Parlamentin Rajonal të Flandrias në zgjedhjet e qershorit, gjë që do t'i jepte atij privilegjin të jetë i pari që do të përpiqet të formojë një qeveri të re rajonale. N-VA e De Uever, e cila i ka rrënjët në lëvizjen secesioniste flamande, do të ishte një partner ideal koalicioni.

Sipas planit të Van Grieken, një qeveri e tillë flamande do të miratonte një "Deklaratë të sovranitetit të Flandrias", duke i detyruar partitë frankofone të "negociojnë fundin e Belgjikës siç është tani".

Megjithatë, sipas analizës së Politiko, edhe nëse VB-ja fiton, realizimi i planit të Van Grieken nuk do të jetë i lehtë.

"Brenda N-VA-së ka një ndarje të ashpër nëse duhet të formohet një qeveri me interesin flamand. Një veprim i tillë do të shkelte rregullin dhjetëvjeçar të establishmentit politik belg për të mos krijuar koalicion me ekstremin e djathtë, thekson portali.

Sipas autorit të analizës, edhe nëse N-VA vendos të bëjë një koalicion me të djathtën ekstreme, nuk ka gjasa që partitë frankofone, të paktën fillimisht, të bien dakord për negociata për ndarjen e shtetit dhe miratimi eventual i "Deklaratës së Sovranitetit të Flandrias" do të krijonte paqëndrueshmëri politike shtesë në Belgjikë, e cila mund të përfitonte për shkakun e pavarësisë flamane.

Koalicioni aktual i qeverisë federale prej shtatë partish i kryeministrit belg Aleksandre De Kro u formua në tetor të vitit 2020 pas rreth 500 ditësh negociatash dhe konsultimesh pas zgjedhjeve të majit 2019.

De Kro që atëherë është përpjekur të ruajë unitetin midis partive në pushtet për çështjet kryesore, por nëse trendi i rënies së popullaritetit të partive të moderuara vazhdon, kjo mund të komplikojë më tej përpjekjet për të formuar qeverinë e ardhshme federale të Belgjikës.

Sipas analistit politik Ivan De Vader, ajo që do të ndodhë në nivel federal është shumë më "shpërthyese" sesa lëvizjet e qeverisë së ardhshme të mundshme separatiste të Flanders.

“Për mua, ajo që do të ndodhë në nivel federal është shumë më shpërthyese, sepse ekziston rreziku i bllokimit të plotë të institucioneve politike... Është shumë më e rrezikshme për mbijetesën e Belgjikës sesa ideja që Flanders të shpallë pavarësinë”, shton De Wader për “Politiko”. 

Sipas Van Grieken, është kriza politike në nivel federal që është arsyeja e ngritjes së partisë së tij.

Belgjika nuk po shpërbëhet sepse ka një parti kombëtare flamande. Partia Kombëtare Flamane ekziston sepse Belgjika nuk funksionon, shton Van Grieken.

Foto: Arkivi i MIA-s