Shkup, 5 dhjetor 2023 (MIA) - Dhuna ndaj grave dhe vajzave është ndër shkeljet më të zakonshme të të drejtave të njeriut. Kjo nuk guxon të jetë çështje private dhe duhet të ketë përgjigje të duhur penale juridike. Prandaj është e nevojshme që aktivitetet tona të përfshijnë kriminalizimin e veprave të dhunës ndaj grave dhe vajzave, tha ministri i Drejtësisë Krenar Lloga, në Konferencën Rajonale “Të bashkuar kundër dhunës – Mjaft” që u mbajt në Prishtinë.

Në nivel global, të dhënat tregojnë se më shumë se pesë gra ose vajza janë viktima të vrasjeve çdo orë nga dikush në familjen e tyre. Pothuaj çdo e treta grua është ekspozuar ndaj dhunës fizike dhe/ose seksuale të paktën një herë në jetën e saj.
86% e grave dhe vajzave jetojnë në vende pa mbrojtje ligjore kundër dhunës me bazë gjinore.

"Me fushatën e sivjetme Investo për parandalimin e dhunës ndaj grave dhe vajzave, po i bashkohemi 16 ditëve të aktivizmit kundër dhunës me bazë gjinore, e cila filloi më 25 nëntor, Ditën ndërkombëtare për eliminimin e dhunës ndaj grave, ndërsa do të përfundojë më 10 dhjetor, kur do të shënojmë  Ditën e të drejtave të njeriut", deklaroi Lloga.

Ministri i Drejtësisë përkujtoi se Republika e Maqedonisë ishte ndër vendet e para që në vitin 2011, nënshkroi Konventën e Stambollit, e cila hyri në fuqi në korrik të 2018-ës. Në shkurt të vitit 2023 u miratua Ligji për ndryshimin dhe plotësimin e Kodit Penal, me të cilin u bë harmonizimi me Konventën e Stambollit. Për herë të parë kriminalizohet dhuna me bazë gjinore ndaj grave, që do të thotë dhunë e drejtuar kundër gruas për shkak të përkatësisë së saj në gjininë femërore.

Vendosen vepra të reja penale: Femicidi gjegjësisht vrasja e gruas apo vajzës deri në  18 vjet, Gjymtimi i organeve gjenitale femërore, Përndjekja dhe Ngacmimi seksual. Për të parandaluar viktimizimin, viktimat e të gjitha formave të dhunës ndaj grave dhe vajzave, është e nevojshme  të marrin mbrojtje në kohë dhe gjithëpërfshirëse, përmes  shërbimeve mbështetëse dhe mbrojtëse.

"Avancimi i sistemit për qasje  në drejtësi për viktimat, është prioritet në aktivitetet programore të Ministrisë së Drejtësisë. Në këtë drejtim, dua të njoftoj se në vitin 2022  është miratuar Ligji për pagesën e kompensimit në të holla  për viktimat nga veprat penale të dhunshme", tha Lloga.

Hulumtimi i OSBE-së mbi dhunën ndaj grave në Maqedoninë e Veriut e vitit 2019, tregoi ndër të tjera, se 45 për qind e grave kanë përjetuar dhunë psikologjike, fizike dhe/ose seksuale të kryer nga një partner aktual ose ish-partner intim.

"Një pjesë e konsiderueshme e grave në Maqedoninë e Veriut ose 37 për qind treguan se miqtë e tyre do të pajtoheshin që gruaja duhet ta dëgjojë bashkëshortin e saj. Pothuajse gjysma besojnë se dhuna në familje është çështje private dhe duhet trajtuar brenda familjes, ndërsa 32 për qind konsiderojnë se është e rëndësishme që burri t'i tregojë partneres së tij se kush është shefi. Këto besime tradicionale paraqesin një sfidë të rëndësishme për luftën kundër dhunës ndaj grave në Maqedoninë e Veriut", qëndron në kumtesën e Ministrisë së Drejtësisë. bsh/

Foto: Ministria e Drejtësisë