Shkup, 5 mars 2024 (MIA) - Barazia në ofrimin e produkteve dhe shërbimeve për nevojat e Aleancës, rritja e pjesëmarrjes në tregun e NATO-s dhe bashkimi i aftësive industriale nga të gjitha vendet janë pjesë e rekomandimeve të NATO-s – Dita Industriale e mbajtur në Shkup, në të cilën marrin pjesë përfaqësues të lartë të dy agjencive të Aleancës, Agjencisë së Mbështetjes dhe Furnizimit të NATO-s (NSPA) dhe Agjencisë së Komunikimit dhe Informacioneve të NATO-s (NCIA), si dhe përfaqësues të odave ekonomike, kompanive të shumta maqedonase dhe përfaqësues të bashkësisë akademike.

Sipas ministres së Mbrojtjes, Sllavjanka Petrovska, anëtarësimi në NATO, përveç sigurisë, ka edhe një dimension tjetër, që është mundësia që kompanitë maqedonase të konkurrojnë në mënyrë të barabartë me të gjitha kompanitë e tjera në shtetet anëtare në ofrimin e produkteve dhe shërbimeve për nevojat e Aleancës.

"Është një treg i rëndësishëm prej rreth 5 miliardë euro në vit që nuk mund ta humbasim. Ne duhet të jemi ambiciozë, të konkurrojmë me cilësi dhe kapacitet dhe të dëshmojmë se kompanitë maqedonase, si teknologjikisht ashtu edhe në zhvillim, mund të përmbushin kërkesat dhe të jenë konkurrente me kompanitë në vendet aleate", tha ajo.

Shtoi se ishte e gëzon fakti që çdo vit një numër gjithnjë e më i madh i kompanive në Republikën e Maqedonisë së Veriut shprehën interes për të hyrë në regjistrin e operatorëve ekonomikë dhe për të marrë vërtetim të përmbushjes së kushteve për pjesëmarrje në procedurat për nevojat e NATO-s dhe vendeve anëtare.

"Sfida jonë e ardhshme e përbashkët është rritja e pjesëmarrjes në tregun e NATO-s. Ministria e Mbrojtjes është partner që është i gatshëm të ndihmojë kompanitë të hyjnë në këtë treg", tha ajo.

Menaxherja e përgjithshme e Agjencisë së Mbështetjes dhe Furnizimit të NATO-s (NSPA) Stejsi Kamings theksoi se ato janë lidhja midis aleatëve të NATO-s, vetë Aleancës dhe industrive.

"Vitin e kaluar, Sekretari i përgjithshëm tha se pa industri nuk ka zbrapsje dhe as mbrojtje. Bashkimi i aftësive të industrisë nga të gjitha vendet e Aleancës për të avancuar teknologjinë, mbështetjen dhe përparimin e Aleancës është thelbësore", tha ajo. 

Shtoi se po konsiderojnë gjeneratën e ardhshme të sistemeve të mbrojtjes, dhe mbështetjen duke ofruar mbështetje në drejtim të gjërave të tilla si energjia, energjia elektrike, ushqimi dhe gjithçka që nevojitet nga forcat për të mbajtur stërvitjet dhe qëndrimin e zmbrapsjes dhe mbrojtjes.

"Në vitin 2023 kemi lidhur kontrata me vlerë 10.6 miliardë euro. Ne respektojmë konkurrencën që ekziston në të gjitha vendet anëtare të NATO-s sepse mendojmë se është mënyra më e mirë për të marrë produktet dhe rezultatet më të mira për Aleancën, me çmimin më të mirë", tha ajo.

Shefja e furnizimeve në Agjencinë e Komunikimit dhe Informacionit të NATO-s (NCIA), Xhenifer Apton, theksoi se vendi ynë ka ende potencial të pahulumtuar për sa i përket aftësive industriale për të mbështetur Aleancën.

"Megjithëse Agjencia jonë ende nuk ka nënshkruar një marrëveshje me industritë e Maqedonisë së Veriut, ne jemi optimistë se kjo së shpejti do të ndryshojë dhe kjo është një nga arsyet që unë jam këtu sot. Mezi pres të kontaktoj me kompani të ndryshme dhe ju të diskutoni mundësitë e biznesit gjatë konferencës sime dhe në takimet dypalëshe të planifikuara për më vonë gjatë ditës", tha ajo.

Ajo shtoi se megjithëse NATO nuk është mjedisi më i lehtë i biznesit, por, siç tha ai, Agjencia është këtu për mbështetje.

"NATO mbështetet në inovacionin dhe teknologjinë më të fundit nga e gjithë Aleanca për të qëndruar përpara kundërshtarëve dhe për të ndihmuar NATO-n të përfundojë avantazhin e saj teknologjik. Për ta bërë këtë, ne kemi nevojë për udhëheqjen dhe mbështetjen e vendeve tona, dhe më shumë se kurrë, ne kemi nevojë për ju, ekspertët, inovatorët dhe sipërmarrësit nga baza industriale", tha ajo.

Sipas saj, industria luan rol shumë të rëndësishëm në parandalimin dhe mbrojtjen tonë të besueshme dhe qëllimi i tyre është të inkurajojnë industrinë tonë dhe organizatat jofitimprurëse për të mësuar dhe eksploruar mundësitë që NATO ka për punën dhe ekspertizën e tyre.

Zëvendëskryeministri për Çështje Ekonomike, Fatmir Bytyqi theksoi se kjo ngjarje ishte e një rëndësie të veçantë, duke marrë parasysh se kompanitë vendase sot do të kenë mundësi të kuptojnë më mirë proceset, rregullat dhe rregulloret për furnizimin e tenderëve në këtë Aleancë.

"Kjo nënvizon angazhimin tonë për thellimin e lidhjeve politike dhe të sigurisë me NATO-n, por gjithashtu sinjalizon gatishmërinë tonë për zgjerimin e këtyre lidhjeve në fushën e ekonomisë. NATO është sigurisht shumë më tepër se një Aleancë politike dhe e sigurisë. Ajo përmban gjithashtu një rrjet ekonomik mundësish, shfrytëzimi i të cilave varet në masën më të madhe nga vetja jonë. Para kompanive vendore, ka hapësirë për të marrë pjesë në procedurat e tenderit të vlerësuara në miliarda euro", tha zëvendëskryeministri.

Ai shtoi se ishte i kënaqur që tashmë kishim shembuj të kompanive nga vendet anëtare të NATO-s që donin të investonin në Maqedoninë e Veriut.

"Përfitimet me siguri do të jenë në shumë anë. Më shumë investime do të thotë më shumë vende të reja pune, por edhe kompanitë maqedonase pjesë e zinxhirëve të furnizimit të NATO-s. Ai u bëri thirrje pronarëve dhe drejtuesve të kompanive vendore që të mos përmbahen dhe të mos kenë frikë, por të përfitojnë me vendosmëri nga mundësia që NATO ofron për zhvillimin e bizneseve dhe natyrisht ne si Qeveri jemi këtu për t'ju ndihmuar", tha ai.

Me anëtarësimin e Maqedonisë së Veriut në NATO, u hap mundësia që kompanitë maqedonase të marrin pjesë në tregun e NATO-s me vlerë rreth 5 miliardë euro në vit. Për të mbështetur kompanitë në procesin e marrjes së certifikatave të nevojshme për pjesëmarrje në tendera në tregun e NATO-s, Ministria krijoi një Qendër për Mbështetjen e Kompanive. Kjo Qendër përdoret për të regjistruar operatorët ekonomikë dhe për të marrë konfirmimin e përmbushjes së kushteve për pjesëmarrje në procedurat e furnizimit për nevojat e NATO-s dhe shteteve anëtare. Çdo vit pas anëtarësimit në NATO, ka një rritje të interesit të kompanive maqedonase për të hyrë në regjistrat e operatorëve ekonomikë. Nëse në vitin 2021, janë regjistruar 8 kompani, dhe në vitin 2022 – 11, vitin e kaluar 2023 - 21 kompani janë regjistruar në këtë regjistër, ndërsa vetëm në dy muajt e parë të këtij viti numri i kompanive është 4. Gjithsej 44 kompani janë regjistruar në regjistrat e operatorëve ekonomikë deri më tani.