Shkup, 3 shtator 2025 (MIA) - Strategjia e parë për Bashkëpunim midis Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH) dhe Republikës së Maqedonisë së Veriut, 2026 - 2030, u promovua sot pasdite në Shkup.

Ministri i Shëndetësisë Azir Aliu u tha të pranishmëve se bëhet fjalë për një dokument që përfaqëson një udhërrëfyes për të ardhmen e sistemit të kujdesit shëndetësor në vendin tonë.

“Do të doja të shpreh mirënjohjen time të sinqertë për Dr. Akim Aliun dhe ekipin e Zyrës së OBSH-së në vend për mbështetjen dhe partneritetin e tyre të vazhdueshëm. Mirënjohje edhe për të gjithë mbi 140 palët e interesuara nga 11 ministri, institucione publike dhe shoqëria civile, të cilët morën pjesë aktive në këtë proces të përcaktimit të një udhërrëfyesi për të ardhmen e sistemit tonë të kujdesit shëndetësor. Dua të theksoj se për herë të parë një strategji e tillë është plotësisht në përputhje me Strategjinë tonë Kombëtare për Zhvillim, me detyrimet e procesit të anëtarësimit në Bashkimin Evropian dhe me Kornizën e Zhvillimit të Qëndrueshëm të Kombeve të Bashkuara”, tha Aliu. 

Ministri tha gjithashtu se deri më tani është arritur përparim i rëndësishëm. - Vendi ynë është një pionier rajonal në miratimin e një Plani Kombëtar të Veprimit për Sigurinë Shëndetësore, dhe në të njëjtën kohë, po regjistrohet një ulje e ndjeshme e shkallës së vdekshmërisë tek foshnjat me lindje të parakohshme, që nënkupton jetë të shpëtuara. Gjithashtu përballemi me sfida, veçanërisht në fushën e trajtimit të sëmundjeve kronike që janë vazhdimisht në rritje, si dhe një rritje të vazhdueshme të shkallës së vaksinimit të popullsisë, shtoi Aliu. 

Në periudhën e ardhshme, ai njoftoi se do të jenë të përkushtuar për forcimin dhe thellimin e mëtejshëm të partneriteteve me Organizatën Botërore të Shëndetësisë dhe UNICEF-in, me fokus të veçantë në vaksinim, si dhe me UNFPA-në në fushën e përmirësimit të kujdesit shëndetësor të nënave dhe fëmijëve.

“Ministria e Shëndetësisë vazhdon të punojë në mënyrë aktive në prioritetet kryesore: procesin e digjitalizimit, transparencën dhe llogaridhënien ndaj qytetarëve dhe një sistem të drejtë shëndetësor që funksionon në interes të qytetarëve, në të cilin shëndeti nuk do të jetë privilegj. Siç e përmenda, në të ardhmen kemi edhe zbatimin e Planit Kombëtar të Veprimit për Sigurinë Shëndetësore të miratuar, me qëllim përgatitjen për pandemitë e ardhshme, investimet e shtuara dhe racionale në punonjësit e kujdesit shëndetësor dhe reformat në sektorin e financimit për një ulje të vazhdueshme të pagesave direkte nga xhepi i qytetarëve”, shtoi Aliu.

Është veçanërisht e rëndësishme, shtoi ai, që kjo strategji të adresojë edhe kompetencat e institucioneve të tjera përveç kujdesit shëndetësor, i cili është nxitësi i të gjithë procesit, duke marrë parasysh se një qasje multidisiplinare është çelësi për përmirësimin e përgjithshëm të sistemit.

Përfaqësuesi i OBSH-së në Maqedoninë e Veriut, Dr. Akim Ali, tha se kishte disa sfida për vendin. Megjithatë, ai theksoi para të pranishmëve se sheh se ekziston një dëshirë midis autoriteteve që reformat e nevojshme të jenë në krye të agjendës.

 

Ministrja e Energjisë, Minierave dhe Burimeve Minerale, Sanja Bozhinovska, tha se kjo strategji ishte e veçantë sepse nuk kufizohet vetëm në sektorin e shëndetësisë.

“Sot po flasim për të ardhmen e çdo qytetari, për cilësinë e ajrit që thithim, për botën që do t'ua lëmë brezave të ardhshëm”, theksoi Bozhinovska.

Ndër të tjera, ajo tha se strategjia vjen në një kohë kur e gjithë bota po përballet me një sfidë të dyfishtë - krizën klimatike dhe nevojën për zgjidhje të qëndrueshme të energjisë.

Ministrja e Arsimit dhe Shkencës Vesna Janevska tha se shëndeti është baza e zhvillimit të qëndrueshëm të çdo vendi.

“Kjo strategji përcakton prioritetet tona shëndetësore, për zbatimin e të cilave do të punojmë së bashku me Organizatën Botërore të Shëndetësisë, duke përdorur kapacitetet e saj të ekspertëve dhe mekanizmat e mbështetjes teknike, si dhe të gjitha vitet e kaluara, për të cilat jemi shumë mirënjohës”, tha Janevska.

Qëllimi ynë, shtoi ajo, është të ndërtojmë një sistem shëndetësor elastik, të bazuar në akses të barabartë, parandalim, transformim digjital dhe burime njerëzore kompetente.

“Arsimi është dhe do të jetë edhe më shumë, një faktor aktiv në ndërtimin e një sistemi shëndetësor të përshtatur për qytetarët tanë. Përmes investimeve strategjike në edukimin shëndetësor, siç janë përmirësimi i kurrikulave, modernizimi i laboratorëve dhe trajnimit praktik, mbështetja e edukimit të vazhdueshëm të profesionistëve të kujdesit shëndetësor dhe bashkëpunimi me universitetet dhe institucionet e kujdesit shëndetësor, sistemi arsimor ka detyrimin të përgatisë breza me njohuritë, aftësitë dhe qëndrimet e nevojshme për të njohur, kuptuar dhe përballuar në mënyrë efektive sfidat e kujdesit shëndetësor”, tha Janevska. 

Arsimi ka një rol thelbësor në zhvillimin e një sistemi, siç theksoi ministrja, që kujdeset për të gjithë dhe nuk lë askënd pas dore.

“Shkolla formon vlera të barazisë, zhvillon një ndjenjë kujdesi për personat vunerabël dhe krijon kapacitet për njohjen dhe parandalimin e dhunës, neglizhencës dhe lëndimeve, që është një nga prioritetet në Strategji”, shtoi ajo.

Janevska theksoi se kjo strategji është gjithashtu një hap drejt së ardhmes sonë evropiane.

“Do të punojmë për zbatimin e saj së bashku me Ministrinë e Shëndetësisë, sepse vetëm së bashku mund të ndërtojmë një sistem shëndetësor që ndjek protokollet, por bazohet në vlera të tilla si humaniteti, drejtësia dhe kujdesi”, theksoi Janevska.

 

Ministri i Politikës Sociale, Demografisë dhe Rinisë, Fatmir Limani, tha se sot po flasim për një angazhim të përbashkët për të ndërtuar një shoqëri në të cilën shëndeti dhe mbrojtja sociale shkojnë dorë për dore.

“ Si Ministri, kontribuam në mënyrë aktive në krijimin e Strategjisë për Bashkëpunim me OBSH-në. Sepse besojmë në zgjidhje konkrete, të integruara, ndërsektoriale. Politikat tona synojnë luftimin e varfërisë dhe përjashtimit social, me një qëllim të qartë: askush nuk duhet të lihet pas dore”, theksoi Limani.

Ai theksoi se viktimat e dhunës nuk duhet të lihen vetëm, ato duhet të marrin mbështetje sistemike, profesionale dhe dinjitoze.

“Kjo është arsyeja pse ne këmbëngulim: psikoterapia dhe kujdesi psikosocial duhet të bëhen pjesë e sistemit shëndetësor”, theksoi Limani.

Ai tha gjithashtu se kujdesi për të moshuarit dhe personat me aftësi të kufizuara është një çështje dinjiteti, prandaj, shtoi ai, ata avokojnë për zhvillimin e standardeve për kujdesin e integruar shëndetësor dhe social. 

 “Jo vetëm për akomodimin, por edhe për kujdesin e rregullt mjekësor, mbështetjen psikosociale, kujdesin afatgjatë, madje edhe shëndetin oral”, theksoi Limani.

Politika demografike, theksoi ai, duhet të përqendrohet te familjet dhe të rinjtë.

“Duke përmirësuar aksesin në shërbimet e riprodhimit të asistuar, veçanërisht për kategoritë vulnerabël, si dhe përmes masave për të ulur vdekshmërinë foshnjore”, shtoi Limani.

Shëndeti, siç tha ai, është një përparësi në Strategjinë e të Rinjve.

“Ne do të punojmë për të përmirësuar shëndetin mendor, ndërgjegjësimin për shëndetin dhe për të promovuar një mjedis të shëndetshëm. Me fokus në mbulimin me vaksinim të të rinjve dhe edukim shëndetësor midis atyre që kujdesen për ta”, theksoi Limani.

Ai tha se po zbatojnë politika për njerëzit, "për nënën që kujdeset vetëm për fëmijët e saj, për pensionisten në një fshat rural, për një të re që lufton me ankthin, për gruan që është çliruar nga dhuna".

“Me këtë strategji, ne jo vetëm që po artikulojmë prioritetet tona kombëtare, por po krijojmë një aleancë ndërkombëtare për drejtësi, shëndetësi dhe barazi”, beson Ministri i Politikës Sociale, Demografisë dhe Rinisë.

Foto dhe video: MIA