Shkup, 3 korrik 2025 (MIA) - Prokurori Publik i Republikës, Lupço Kocevski, sot, në emër të deputetëve të Komisionit Parlamentar për Financim dhe Buxhet, kërkoi që nga ribalanci i buxhetit të ndahen para për ekspertizat e lëndëve Onkologji dhe Puls, si dhe për digjitalizimin e këtij institucioni, vazhdimin e licencave të softuerëve dhe pagesën e shtesave për punonjësit, të cilat, tha ai, u takojnë atyre në përputhje me Marrëveshjen Kolektive.

"Të gjitha këto janë aktivitete që duhet të parashikohen dhe të sigurohen para nga shteti. Meqenëse mjetet minimale janë të përcaktuara në 0,4 përqind të buxhetit të shtetit, theksoj se ligji përcakton nga buxheti i përgjithshëm i shtetit, jo nga të ardhurat buxhetore, dhe përsëri këtë vit na u ndanë vetëm gjysma e parave të parashikuara me ligj. Në fakt, ndryshe nga viti i kaluar, kur me ribalancin u shkurtuan mjetet tona, sot jam këtu para jush për të shprehur mirënjohjen time që të paktën mjetet e Prokurorisë nuk janë shkurtuar shtesë", tha Kocevski.

Ai nga foltorja në seancën e komisionit parlamentar theksoi se rreth 14,5 milionë eurot e miratuara, edhe pas ribalancimit, nuk do të jenë të mjaftueshme për të arritur, siç tha ai, as funksionet themelore të prokurorisë për realizimin e detyrimeve nga agjenda e reformave, dhe këtu do të filloj hap pas hapi.

"Ju të gjithë jeni të vetëdijshëm se shpenzimet e Prokurorisë bazuar në ekspertizat u rritën ndjeshëm vitin e kaluar. Për rastin e Onkologjisë, u përgatitën dy ekspertiza të gjera dhe të kushtueshme të ekspertëve jashtë vendit. Tragjedia në Koçan, të gjitha shpenzimet për analizën e provave të gjera, për autopsitë, për veprimet hetimore, për mendimet komplekse shumëinstitucionale të ekspertëve kanë rënë në ngarkesë të Prokurorisë, dhe disa raste të tjera janë në proces, në të cilat, për shkak të mungesës së ekspertëve, ekspertizat do të duhet të kërkohen jashtë vendit, dhe institucionet e huaja tashmë kërkojnë garanci paraprake se puna e bërë do t'u paguhet atyre në kohë. Kjo është diku rreth 400.000 euro në total për këto ekspertiza. Duke marrë parasysh se nëse nuk paguhen, ekspertët nuk do të marrin pjesë në seancat publike, dhe kështu procedura mund të rrezikohet", tha Kocevski.

Lidhur me personelin e Prokurorisë Publike, Kocevski theksoi se situata është më e keqe se vitin e kaluar, pasi po përballen me një largim të madh të personelit, të cilin nuk mund ta zëvendësojnë, sepse siç tha Kocevski, nuk kanë miratim nga Ministria e Financave për asnjë punësim, dhe kjo është për të tretin vit radhazi.

"Edhe pse plotësimi i Prokurorisë me personel është një nga detyrimet nga agjenda e reformës, veçanërisht forcimi i kapaciteteve të Prokurorisë Themelore Publike për Krimin e Organizuar, mostërheqja e parave nga Plani i Rritjes mbi këtë bazë nuk mund të bjerë mbi Prokurorinë Publike. Ne vazhdimisht kërkojmë punësim dhe para për pagesën e shtesave të përcaktuara me ligj, për të motivuar shërbimin e prokurorisë publike. Por as kjo nuk po miratohet. Lidhur me punësimin, duhet të theksoj një fakt, gjatë ditës së sotme deri në Prokurorinë Publike të Republikës së Maqedonisë së Veriut dhe PTHP për Krim të Organizuar dhe Korrupsion u  dorëzuan letra, duke informuar për një konkludim nga një seancë qeveritare, ku thuhet se në buxhetin e Prokurorisë Publike ka hapësirë ​​fiskale për punësim të parashikuar si detyrim nga agjenda e reformave. Por, se prokuroria nuk ka paraqitur një Plan vjetor për punësim për vitin 2025, tha Kocevski.

Ai vuri në dukje se ky konkludim është informacion i pasaktë nga Ministria e Financave, duke pasur parasysh, siç thotë, se Prokuroria Publike ka paraqitur një plan të tillë për vitin 2025 në përputhje me afatet ligjore në vitin 2024.

Ai theksoi se buxheti nuk i lejon ata të përmbushin edhe detyrimet e tyre për pagat, në përputhje me Marrëveshjen Kolektive aktuale, që do të thotë se ata do të përballen me padi.

"Prokuroria Publike është i vetmi institucion shtetëror që nuk ka marrë pothuajse aspak mjete për forcimin e besimit institucional dhe aktiviteteve që do të rrisin transparencën, dhe pikërisht për këtë arsye na kërkohet vazhdimisht të japim rezultate. Çështja e digjitalizimit është veçanërisht kritike", tha Kocevski.

Ai theksoi se mbi gjashtë milionë euro janë siguruar përmes fondeve të BE-së për digjitalizim, pajisje dhe sisteme për disa institucione të rëndësishme shtetërore, nga të cilat konkretisht për Prokurorinë Publike, janë siguruar para për një sistem të ri për menaxhimin elektronik të lëndëve, i cili do të zëvendësojë sistemin e vjetër jofunksional.

"Kushti ishte bashkëfinancim prej një milion euro nga shteti, para që as nuk janë parashikuar me këtë ribalanc dhe që rrezikojnë dështimin e tenderit ndërkombëtar dhe humbjen e parave nga IPA", tha Kocevski.

Ai vuri në dukje se Shqipëria ka një buxhet total prej 8,4 miliardë euro, nga të cilat 34 milionë euro janë për prokurorinë, që është mbi 0,4 për qind, e njëjta gjë është edhe në Malin e Zi, i cili ka një buxhet prej 3,2 miliardë euro, dhe ndan 14,5 milionë euro për prokurorinë, ose siç tha Kocevski kjo është 0,45 për qind. Serbia, e cila ka një buxhet prej 27 miliardë euro, ndan 95,2 milionë euro prej tyre për prokurorinë.

Prokurori Publik theksoi se çdo denar i investuar në drejtësi nuk është i kotë, dhe siç tha ai, drejtësia duhet të jetë përparësi kryesore, por jo vetëm deklarativisht, por duhet të shihet edhe përmes ndarjes së burimeve.

"Prokuroria aktualisht po bën përpjekje maksimale me mjete të kufizuara për të arritur ndjekje penale efikase. Rezultatet e punës sonë janë të matshme, vitin e kaluar patëm një rritje të numrit të procedurave me rreth 10 pë rqind, dhe këtë vit trendi deri më tani ka qenë përsëri në rritje. Kemi të bëjmë me raste komplekse, rezultatin e të cilave e pret i gjithë opinioni", thotë Kocevski.

Ai përmbylli se pa burime lufta kundër krimit të organizuar është e pabarabartë.

Pas fjalimit të tij në seancën e sotme të Komisionit për financim dhe buxhet vazhdoi debati për ribalancin e propozuar. ls/

Foto: MIA