29 tetor 2023

Rojters

Presidenti i SHBA-së Xho Bajden dhe ekipi i tij e kanë ndryshuar ndjeshëm tonin në ditët e fundit kur folën për konfliktin midis Izraelit dhe Hamasit dhe sulmet e Izraelit në Rripin e Gazës, nga mbështetja e pakushtëzuar për Izraelin tek theksimi i nevojës për të mbrojtur jetët e civilëve palestinezë përpara një pushtim tokësor të pritshëm izraelit.

Bajden nuk e ka ndryshuar besimin e tij themelor se Izraeli ka të drejtën dhe përgjegjësinë për të mbrojtur veten pas një sulmi nga një grup militant palestinez më 7 tetor që vrau 1,400 civilë në zonat kufitare, thanë ndihmësit e tij.

Por rritja e shpejtë e numrit të vdekjeve në Rripin e Gazës, vështirësia e lirimit të pengjeve të Hamasit dhe protesta në rritje nga kombet arabe, aleatët evropianë dhe disa amerikanë në vend kanë detyruar ekipin e presidentit t'u bashkohet thirrjeve për një pushimë humanitare në sulmet izraelite dhe ofrimin e ndihmës për palestinezët, thanë disa burime të administratës.

Një zyrtar i Shtëpisë së Bardhë tha se ndryshimi i tonit u bazua tek "faktet në terren" në Gazë, ku situata humanitare po përkeqësohet, si dhe në "bisedat me vendet në mbarë botën".

Ka pasur tensione në Shtëpinë e Bardhë mes Bidenit dhe aleatëve të tij se çfarë qëndrimi duhet të mbajnë Shtetet e Bashkuara për konfliktin në Lindjen e Mesme, tha një ish-zyrtar që është në komunikim me atë aktual. Ai tha se kishte ndodhur një "lloj evolucioni", nga mbështetja e plotë për Izraelin tek futja e nuancave në performancën e lidershipit amerikan.

Qeveria nuk priste që numri i viktimave palestineze të rritej kaq shpejt, tha një zyrtar amerikan në kushte anonimiteti. Autoritetet lokale pretendojnë se tani ka më shumë se shtatë mijë prej tyre.

"Unë mendoj se korniza ka ndryshuar qartë, në përgjigje të rrethanave në ndryshim dhe asaj që duket të jetë një fatkeqësi edhe më e madhe e afërt nëse izraelitët lëvizin në Gaza me një fushatë të madhe," tha Aron Dejvid Miller, ekspert i Lindjes së Mesme në Fondin Karnegi për paqen ndërkombëtare.

Bajden (80), ka evoluar duke u nisur nga kandidatura sfiduese për rizgjedhje në vitin 2024, kërcënimeve nga disa mbështetës të mundshëm për të mbajtur votat e tyre për shkak të mungesës së mbështetjes për palestinezët dhe një paralajmërimi nga ish-presidenti Barak Obama se aksionet e Izraelit mund të kenë një efekt të kundërt.

Zyrtarët izraelitë dhe mbështetësit e tyre amerikanë kanë shprehur privatisht shqetësimin se sa më shumë që kalon kohë nga mizoritë e 7 tetorit të kryera nga Hamasi, aq më shumë fokusi i botës do të jetë te vdekja dhe shkatërrimi nga sulmi izraelit në Gaza.

Bashkëpunëtorët e Bajdenit po u bëjnë thirrje homologëve të tyre izraelitë që të marrin më shumë kohë për të menduar me kujdes për strategjinë e tyre të daljes përpara një pushtimi të plotë tokësor, tha një prej burimeve amerikane.

Zyrtarët amerikanë paralajmëruan se rregullimi i një strategjie të tillë "në fluturim", siç bën shpesh SHBA-ja në fazat e hershme të luftës në Irak, do të ishte një gabim, shtoi burimi.

Këshilltarët ushtarakë amerikanë të dërguar në rajon po u bëjnë thirrje homologëve të tyre izraelitë që të jenë të kujdesshëm pasi çdo forcë sulmuese do të përballet me terrene të vështira dhe një valë tunelesh dhe ndërtesash të mbushura me të shtëna armësh që mund të rrisin viktimat midis ushtarëve dhe civilëve izraelitë në Gaza, citoi një prej burimeve amerikane që ka informacione të sakta lidhur me bisedimet.

Në komente të rralla mbi krizën aktive të politikës së jashtme, Obama, paraardhësi demokrat dhe ish-shefi i shtabit të Bajdenit, paralajmëroi këtë javë se ndërprerja e ushqimit dhe ujit nga Izraeli në Gaza mund t’i "përforcojë qëndrimet palestineze për breza ma rradhë".

Shtëpia e Bardhë nuk iu përgjigj pyetjes nëse administrata u koordinua me paraardhësin demokrat të Bajdenit.

Presioni mbi liderët arabë

Kur militantët e Hamasit nga Gaza sulmuan Izraelin jugor më 7 tetor, Bajdeni ofroi mbështetjen e tij të plotë për Izraelin, duke thënë se i tha kryeministrit izraelit Benjamin Netanjahu se “Izraeli ka të drejtë të mbrojë veten dhe popullin e tij. "

Ai nuk e përmendi popullin palestinez.

Duke folur me gazetarët përpara se të nisej për në Lindjen e Mesme më 11 tetor, Sekretari amerikan i Shtetit, Entoni Blinken, tha se qëllimi kryesor i udhëtimit të tij ishte të tregonte solidaritet të fortë me Izraelin, duke përfshirë sigurimin e tij me të gjitha pajisjet ushtarake që i nevojiteshin për t'u mbrojtur.

Nuk është përmendur fare ndihma humanitare

Gjatë udhëtimit gjashtë-ditor të Blinken, u rrit numri i të vdekurve në Gazë nga sulmet ajrore izraelite si dhe shqetësimet për ushqimin dhe ujin u rritën. Çdo lider arab me të cilin u takua në rajon i bëri presion Blinkenit që të gjente urgjentisht një zgjidhje për situatën e përkeqësuar me shpejtësi në Gaza.

Blinkeni I stransmetoi shqetësimet e udhëheqësve arabë, ndërsa të tjerë folën drejtpërdrejt me presidentin e SHBA-së.

Protestat intensive anti-izraelite që pasuan javën e kaluar në një spital palestinez, për të cilin Shtetet e Bashkuara dhe Izraeli fajësuan militantët palestinezë, alarmuan gjithashtu zyrtarët amerikanë.

Protestat ishin përkujtues të rreziqeve të përshkallëzimit, gjatë çdo sulmi tokësor, thanë zyrtarët amerikanë, pasi ato tregojnë se si kundërshtarët e Izraelit mund të përpiqen të përdorin dezinformimin për të nxitur trazira.

Pushim humanitar

Ndryshimi më i shpejtë në politikën e SHBA-së erdhi këtë javë, për të mbështetur përfundimin e sulmeve të Izraelit në Gaza për të lejuar të futeshin ndihma dhe njerëzit të largoheshin.

I pyetur më 23 tetor në lidhje me kërkesat ndërkombëtare për një pushim humanitare, zëdhënësi i sigurisë së Shtëpisë së Bardhë, Xhon Kirbi tha se Shtetet e Bashkuara donin të siguroheshin që "Izraeli të ketë mjetet që i nevojiten për të mbrojtur veten dhe për të ndjekur Hamasin dhe se ndihma humanitare vazhdon të futet".

Një ditë më vonë, Kirbi dhe Blinken u angazhuan publikisht lidhur me këtë. Ndryshimi pasoi pas një lutje të Sekretarit të Përgjithshëm të KB-së, Antonio Guteresh, që të mbrohen civilët dhe thirrjeve gjithnjë e më të dëshpëruara nga organizatat e KB-së për të lejuar futjen e ndihmave.

SHBA-ja rishikoi rezolutën e KB-së, duke u fokusuar në të drejtën e Izraelit për të mbrojtur veten, për të përfshirë thirrjet për të gjitha masat, veçanërisht përfshirjen e pushimeve humanitare, për të lejuar akses të papenguar të ndihmave humanitare.

Vërejtjet e Bajdenit të mërkurën janë në kontrast me ato të 7 tetorit dhe tregojnë një drejtim të ri. “Izraeli duhet të bëjë gjithçka në fuqinë e tij, sado e vështirë, për të mbrojtur civilët e pafajshëm”, tha Bajdeni në një konferencë shtypi.

Ai gjithashtu bëri kritika të rralla ndaj "kolonëve ekstremistë" të Izraelit në Bregun Perëndimor, duke i akuzuar ata për hedhjen e benzinës në zjarr dhe bëri thirrje për një "përpjekje të përqendruar" pasi të përfundojë kriza, për të punuar drejt një marrëveshjeje sipas së cilës Izraeli dhe shteti i ri palestinez do të ekzistonin përkrah njëri-tjetrit në paqe.

Por Bajden shprehu gjithashtu skepticizëm rreth vlerësimeve palestineze të numrit të të vdekurve dhe mbështetjes së vazhdueshme për Izraelin. Ai tha në konferencën për shtyp se "nuk ka besim" në shifrat që palestinezët përdorin për të vdekurit në Gazë.