Shkup, 25 qershor 2025 (MIA) - Kryeministri Hristijan Mickoski sot e vlerësoi letrën e presidentit bullgar Rumen Radev drejtuar krerëve të institucioneve evropiane dhe vendeve anëtare të BE-së në lidhje me raportin e raportuesit për Maqedoninë, Tomas Vajc, i cili u miratua dje në Komitetin e Punëve të Jashtme të Parlamentit Evropian (AFET), si dhe deklaratën e ish-kryeministrit bullgar Bojko Borisov se dje nuk ndodhi asgjë fatale, si deklarata për përdorim të brendshëm.

”Këto janë deklarata të politikanëve bullgarë për përdorim të brendshëm. Dhe kjo është e kuptueshme. Më pyetët nëse është një fitore e vogël. Jo, për mua është një zhgënjim i madh. Sepse dje pamë se si në kryeqytetin e Evropës, në Bruksel, pati një përpjekje nga disa eurodeputetë për të krijuar një komb të ri dhe një gjuhë të re në shekullin e 21-të në Evropë. Ajo që ata vetë e akuzojnë Rusinë se po bën në Ukrainë duke mohuar identitetin e ukrainasve, gjuhën, dje disa parlamentarë evropianë u përpoqën t'ia bënin këtij populli të vogël maqedonas, të krijonin një komb modern maqedonas që përdor një gjuhë moderne maqedonase. Në fazën e parë, nuk kaloi, tha Mickoski sot, duke iu përgjigjur pyetjes së një gazetari për të komentuar letrën e Radevit, deklaratën e Borisovit, pas një vizite në Klinikën Universitare për Sëmundjet e Fëmijëve në Shkup.

Kryeministri theksoi se ajo që gëzoi më shumë ishte që qytetarët arritën të shihnin se as identiteti nuk është konkretizuar dheas gjuha nuk është konkretizuar, për të cilën, siç tha ai, "mashtrues të caktuar në politikë na kanë bindur për tre vitet e fundit, pavarësisht nëse janë nga këtu apo nga jashtë vendit".

“Gjithçka që thamë që nga fillimi u konfirmua dje në pak minuta. Problemi nuk janë bullgarët në Kushtetutë, problemi është diçka tjetër, identiteti maqedonas dhe gjuha amtare maqedonase. Ky është thelbi i problemit”, theksoi Mickoski.

Ai shtoi se pala maqedonase nuk kërkon asnjë ndryshim, por vetëm që Bullgaria të respektojë atë që është fakt, atë që ka nënshkruar, pra Rezolutën për Mbrojtjen e të Drejtave të Njeriut.

“Çfarë nënkupton kjo? Të gjitha vendimet që vijnë nga Strasburgu, të cilat kanë të bëjnë me mbrojtjen e të drejtave të njeriut, të komunitetit maqedonas në Bullgari, njohjen e OMO Ilinden Pirin, zbatimin e këtyre vendimeve, lejimin e OMO Ilinden Pirin të funksionojë si person juridik dhe përfaqësues maqedonas në Këshillin e Ministrave për të Drejtat e Pakicave. Kaq. Nëse pakicat e tjera në Bullgari meritojnë një vend atje, atëherë meriton edhe pakica, e cila, sipas regjistrimit të vitit 1956, është padyshim pakica më e madhe me 200,000 qytetarë të regjistruar në atë që atëherë ishte Bullgaria Perëndimore”, tha Mickoski.

Lidhur me pritjet nga seanca e Parlamentit Evropian, agjenda e së cilës do të përfshijë raportin e Vejcit, dhe e cila do të mbahet midis 7 dhe 11 korrik, Mickoski tha se ata do të vazhdojnë të luftojnë.

“Ne do të luftojmë. Thashë se nuk e di nëse do të kemi sukses në seancën plenare. Nëse shumica e deputetëve bien dakord atje që ai amendament duhet të kalojë, supozoj se mund të kalojë, çfarë parashikojnë ata. Por gjëja e rëndësishme është se e patë, Evropa pa se sa hipokritë janë disa politikanë. Evropa pa se si ata politikanë thonë një gjë për të njëjtën çështje dhe thonë një gjë tjetër

për një çështje tjetër. Fatkeqësisht, kam frikë se disa nga ata politikanë mund të barazohen me politikën ruse dhe atë që politika ruse po bën në Ukrainë, domethënë, një përpjekje për të parandaluar integrimin e këtij, do të thoja, vendi të vogël brenda BE-së”, tha Mickoski.

Ai theksoi se është i bindur se ne jemi pararojë në rajon dhe se nëse do të kishim një shans për të filluar negociatat, ato do të përfundonin brenda tre deri në katër vjet, por si maqedonas, me identitet maqedonas, gjuhë maqedonase, dhe jo si maqedonas modernë të ndryshuar, me identitet modern maqedonas dhe gjuhë moderne maqedonase.

Presidenti bullgar Radev u dërgoi një letër krerëve të institucioneve evropiane dhe shteteve anëtare të BE-së pas miratimit të Raportit AFET mbi përparimin e Maqedonisë në procesin e integrimit evropian. Në tekstin e publikuar nga shërbimi presidencial i shtypit, Radev thekson se që nga fillimi rasti me atë raport shkaktoi një valë indinjate dhe kritikash në Bullgari. Ai e vlerësoi si shqetësuese faktin që PE-ja u deklarua për kategori të tilla si "identiteti" dhe "gjuha" dhe i vlerësoi rrethanat rreth përgatitjes së raportit si shqetësuese.

“Bullgaria mbetet e përkushtuar ndaj të gjitha elementeve të konsensusit evropian të vitit 2022, zbatimi i të cilit është e vetmja mundësi për integrimin evropian të fqinjit tonë jugperëndimor. Përpjekjet e deritanishme për të motivuar autoritetet në Shkup përmes lëshimeve nga ai konsensus nuk po çojnë në rezultatin e dëshiruar. Përkundrazi, autoritetet në Shkup po demonstrojnë gjithnjë e më hapur se nuk do t'i përmbahen këtij kompromisi të fituar me mund, të pranuar edhe nga RSM-ja, që do të thotë se ato në të vërtetë nuk kanë ndërmend të realizojnë integrimin evropian të vendit. Bullgaria nuk do të pranojë një zëvendësim për kompromisin evropian të fituar me mund. Të drejtat e bullgarëve në RSM-së nuk mund të jenë objekt i marrëveshjeve politike. Forcimi i besimit në institucionet evropiane, veçanërisht në kohë krize, është detyra jonë e përbashkët dhe unë mbështetem në bashkëpunimin tuaj në këtë”, shkroi Radev.

Komiteti i Punëve të Jashtme i Parlamentit Evropian dje miratoi Projekt-Raportin për vendin të përgatitur nga eurodeputeti austriak Tomas Vejc me 40 vota "pro", 19 "kundër" dhe 10 "abstenime". Pas votimit, një eurodeputet bullgar njoftoi se do të propozonte "mendimin e pakicës" si shtesë apo plotësim në Raport. Grupi parlamentar i Partisë Popullore Evropiane më parë paraqiti një amendament sipas një procedure të shkurtuar për të futur fjalën "bashkëkohor" para gjuhës dhe identitetit maqedonas në Raport, por sipas Rregullores së Punës, ai nuk u vu në votim sepse të paktën gjashtë deputetë, anëtarë të AFET-it, u shprehën kundër një propozimi të tillë.

Mickoski sqaroi dje në lidhje me amendamentet e propozuara se nuk është e vërtetë që ato u propozuan vetëm nga Partia Popullore Evropiane (PPE), por se ishte një propozim i përbashkët i katër grupeve në Parlamentin Evropian, PPE, Social Demokratëve, Liberalëve, të Gjelbërve. 

foto/video: MIA