Shkup, 28 maj 2025 (MIA) - Në Kuvend, në kuadër të seancës së 52-të, filloi debati për Projektligjin për ratifikimin e Marrëveshjes ndërmjet Qeverisë së Republikës së Maqedonisë së Veriut dhe Qeverisë së Mbretërisë së Bashkuar të Britanisë së Madhe dhe Irlandës së Veriut për partneritet për realizimin e projekteve infrastrukturore.

Zëvendësministri i Punëve të Jashtme dhe Tregtisë së Jashtme Zoran Dimitrovski, duke e prezantuar ligjin, theksoi se dokumenti është përmbyllur në Londër më 22 maj të këtij viti, bazuar në deklaratën e nënshkruar për partneritet strategjik ndërmjet RMV-së dhe Britanisë së Madhe dhe është një hap i rëndësishëm përpara në forcimin e partneritetit ndërmjet dy vendeve dhe promovimin e interesave të tyre të përbashkëta. Qëllimi i kësaj marrëveshjeje është konsolidimi dhe zhvillimi i mëtejshëm i marrëdhënieve dhe bashkëpunimit në infrastrukturën kritike, shëndetësi, teknologji dhe energji për realizimin e projekteve prioritare të infrastrukturës. Marrëveshja do t'i sigurojë vendit një linjë kredie prej pesë miliardë paund në dispozicion për projekte të mëdha shëndetësore dhe energjitike të transportit hekurudhor të infrastrukturës.

“Lista e projekteve përfshin zhvillimin e një hekurudhe moderne të mallrave dhe të shpejtë nga Tabanovca në Gjevgjeli, investimi në shëndetësi dhe ndërtimi i spitaleve të reja, përfundimi i ndërtimit të Spitalit klinik në Shtip, ndërtimi i një objekti të ri për fakultetin e mjekësisë dhe konvikt të studentëve, ndërtimi i spitalit dhe qendrës shëndetësore në Kërçovë, rindërtimi i spitalit të Tetovës dhe kapacitete për sigurinë kibernetike dhe transformimin digjital të Qeverisë së RMV-së. Lista e projekteve në të cilat do të fokusohej bashkëpunimi ndërqeveritar është bashkangjitur si Aneksi A i kësaj Marrëveshjeje. Financimi i Eksportit në Mbretërinë e Bashkuar është planifikuar të jetë një pjesë kryesore e ofertës, me një mbulim deri në pesë miliardë paund. Procedura e mëtutjeshme do të përfshijë konsulentë të jashtëm për të koordinuar financimin dhe për të kaluar në fazën e zbatimit të projektit të dakorduar”, tha Dimitrovski.

Ai shtoi se marrëveshja e propozuar për ratifikim nuk kërkon miratimin e ligjeve të reja apo ndryshimin e ligjeve ekzistuese dhe nuk do të kërkojë fonde shtesë në buxhetin e shtetit.

Deputeti Oliver Spasovski nga LSDM-ja në vërejtjet e tij procedurale hapi temën nëse është marrëveshje apo kontratë dhe për, siç tha ai, terminologjinë e ndryshme të përdorur në versionin maqedonas dhe anglisht të Marrëveshjes. Sipas tij, në një tekst thuhet se është marrëveshje sa i përket partneritetit, ndërsa në versionin anglisht thuhet marrëveshje dhe thotë se nuk mund të konsiderohet marrëveshje ndërkombëtare. Nëse shikojmë të dy versionet, tha ai, veçanërisht nëse shikojmë versionin anglisht, ky është një dokument i pavlefshëm sepse në versionin anglisht thuhet se është nënshkruar nga zëvendëspresidenti i Republikës së Maqedonisë së Veriut, qëndrim ky që nuk ekziston në rendin kushtetues të vendit, ndërsa në versionin maqedonas thuhet se është nënshkruar nga zëvendëskryeministri i RMV-së.

“Nëse kjo është një anashkalim dhe një gabim, le të shohim se çfarë mund të bëjmë, ta korrigjojmë apo jo. Në këtë mënyrë kemi nul marrëveshje, nuk mund të nënshkruani një akt të vetëm me një qëndrim që nuk ekziston”, tha Spasovski.

Zëvendësministri Dimitrovski në përgjigjen e tij tha se në këtë rast, sipas tij, gabim teknik ka ndodhur vetëm në versionin anglisht dhe se kjo mund të korrigjohet vetëm me shkëmbim të shënimeve. Ndryshe, thotë se është e qartë se zëvendëskryeministri Nikoloski ka nënshkruar në emër të Qeverisë së RMV-së.

Deputeti Mitko Trajçulleski nga LSDM-ja e akuzoi për jotransparencë në lidhje me Marrëveshjen dhe një sërë dilemash dhe paqartësish në fjalimin e tij.

“Duhet të sillemi me përgjegjësi dhe plotësisht transparente në lidhje me marrëveshjet më të mëdha dhe më të rëndësishme që me shumë gjasa do të formësojnë të ardhmen e vendit tonë si në aspektin politik ashtu edhe në atë ekonomik. Më vjen keq që Qeveria e humbi këtë mundësi”, tha Trajçulleski.

Sipas tij, marrëveshja, siç tha ai, hap mundësi për marrëveshje jotransparente dhe anashkalim të Ligjit të Prokurimit Publik. Shqetësues i veçantë, tha ai, është paragrafi 2 i nenit 2 të Marrëveshjes, ku thuhet: “do të lehtësohet njohja me subjektet e biznesit britanik për të mbështetur zbatimin e projekteve”.

“Publiku maqedonas ka të drejtë të dijë - çfarë do të thotë kjo dispozitë? A janë këta kontraktorë tashmë të kontraktuar? Nëse po, kjo është në kundërshtim të drejtpërdrejtë me Ligjin e Prokurimit Publik dhe parimin e konkurrencës. Cila është logjika atëherë që ministri i Financave të pretendojë se do të respektohet legjislacioni vendas?, theksoi deputeti i LSDM-së.

Ai vuri në dukje shumë paqartësi në nenin 3 të Marrëveshjes, ku thuhet se do të punohet për “mobilizimin e financimit për projektet prioritare të renditura në aneksin A”. Sipas tij, kjo hap një pyetje të re - nëse do të kërkohen financime shtesë për çdo projekt, me norma dhe kushte të panjohura interesi, që, siç thotë ai, paraqet një shkallë të lartë të paparashikueshmërisë dhe rrezik serioz financiar për shtetin.

“Qeveria duhet të dalë menjëherë para publikut dhe t'u përgjigjet të gjitha këtyre pyetjeve. Qytetarët meritojnë transparencë, jo marrëveshje me dyer të mbyllura”, tha Trajçullevski.

Deputeti i VMRO-DPMNE-së, Bojan Stojanoski, u përgjigj se nuk mund të bëhet fjalë për mostransparencë, sepse marrëveshja është këtu para deputetëve, për dallim nga Marrëveshja me Behtel-in dhe Enka-n, e cila nuk u prezantua në opinion sepse përmban një klauzolë rreptësisht konfidenciale.

Në kontekstin e shtatë viteve të kaluara dhe qeverisjes së qeverisë së kaluar, Stojanoski theksoi se janë shpenzuar 35 miliardë euro nga paratë e qytetarëve, nëse të gjitha buxhetet i shtohen kumulativisht, borxhi i shtetit ka qenë 100 për qind më i lartë se kontrata dhe nuk është realizuar asnjë projekt kapital. ls/

Foto: MIA