Shkup, 22 prill 2025 (MIA) - Agjencia e Komunikimeve Elektronike (AKE) njoftoi qëllimin e saj për të zhvilluar një procedurë publike tenderimi me oferta publike për një operator të ri rrjetëzimi në vend, me kërkesë të "One Makedonia Telekomunikacii”, firma që kompania hungareze e telekomunikacionit "4iG" e regjistroi në vend pasi njoftoi hyrjen e saj në tregun maqedonas të telekomunikacionit.

“Me iniciativë të vetën dhe bazuar në një kërkesë të marrë nga Shoqëria e Shërbimeve Telekomunikuese ONE MAKEDONIA TELECOMUNICACII SHKPNJ Shkup me numër 0805-1103/1 të datës 16.04.2025, Agjencia e Komunikimeve Elektronike njofton qëllimin e saj për të zhvilluar një procedurë publike tenderimi me oferta publike për dhënien e një numri të kufizuar lejesh për përdorimin e radiofrekuencave me qëllim që të mundësojë një debat publik mbi numrin e publikuar të lejeve për përdorimin e radiofrekuencave, citohet në njoftimin nga AKE.

Një letër për shprehje interesimi duhet t’i dorëzohet AKE-së deri më 16 maj të këtij viti, dhe rezultatet e seancës dëgjimore publike në përputhje me Ligjin për Komunikimet Elektronike do të përcaktojnë hapat e mëtejshëm për shpalljen e tenderit.

Nga AKE citojnë se sa i përket politikës rregullatore për përdorimin e radiofrekuencave për ofrimin e rrjeteve/shërbimeve publike të komunikimeve elektronike mobile, ata duhet të sigurojnë konkurrencë efikase dhe të qëndrueshme në çdo kohë, që nënkupton praninë e më shumë se dy operatorëve të rrjetit të rrjeteve/shërbimeve publike të komunikimeve elektronike mobile në treg. Prandaj, siç sqarojnë ata, miratimet që i nënshtrohen këtij Qëllimi do t'u lëshohen vetëm operatorëve të rinj të rrjetit, d.m.th. letrat e shprehjes së interesimit nga operatorët ekzistues të rrjetit (A1 Macedonia dhe Makedonski Telekom) nuk do të merren parasysh.

Agjencia planifikon të japë një miratim për përdorimin e radiofrekuencave në diapazonin 700 MHz, një miratim për përdorimin e radiofrekuencave në diapazonin 1800 MHz dhe një miratim për përdorimin e radiofrekuencave në diapazonin 3.x GHz. Lëndë e tenderit publik janë: 2x10 MHz në diapazonin e frekuencave 694-790 MHz, përkatësisht 703-713/758-768 MHz, 2x10 MHz në diapazonin e frekuencave 1710-1785/1805-1880 MHz, përkatësisht 1775-1785/1870-1880 MHz dhe 100 MHz në diapazonin e frekuencave 3400-3800 MHz, përkatësisht 3500-3600 MHz.

AKE propozon që shuma minimale e tarifës së njëhershme të jetë 4,200,000 euro për autorizimin A1 në diapazonin e frekuencave 700 MHz, 1,500,000 euro për autorizimin B1 për diapazonin e frekuencave 1800 MHz dhe 2,320,000 euro për autorizimin C1 për diapazonin e frekuencave 3400-3800 MHz.

Periudha e vlefshmërisë së autorizimeve për përdorimin e frekuencave radiofonike A1 dhe C1 do të jetë 12 vjet, pra deri në vitin 2037 dhe e autorizimit B1 8 vjet, deri në vitin 2033, për shkak të harmonizimit me autorizimet e lëshuara më parë të dy operatorëve të tjerë.

Operatori që merr autorizimin apo miratimin është i detyruar të ofrojë mbulimin e mëposhtëm: Deri në fund të vitit 2026, të paktën një qytet duhet të jetë i mbuluar me sinjal 5G, Deri në fund të vitit

2028, korridoret kryesore në përputhje me Marrëveshjen për Themelimin e një Komuniteti Transporti të rrjetit rrugor bazë dhe gjithëpërfshirës në vend duhet të jenë të mbuluara me sinjal 5G të pandërprerë dhe Deri në fund të vitit 2030, të gjitha qytetet në vend duhet të jenë të mbuluara me sinjal 5G të pandërprerë, dhe Deri në fund të vitit 2032, çdo qytetar duhet të ketë mundësinë të hyjë në internet nëpërmjet 5G me një shpejtësi minimale të hyrjes në internet prej të paktën 100 Mbps. Parametrat e cilësisë së shërbimeve publike të komunikimeve elektronike të ofruara duhet të jenë në përputhje me "Rregullat mbi parametrat e cilësisë së shërbimeve publike të komunikimeve elektronike të ofruara përmes një rrjeti publik radiokomunikimesh". Mbajtësi i autorizimit duhet të fillojë përdorimin e frekuencave të radios të caktuara jo më vonë se 1 vit nga data e fillimit të vlefshmërisë së autorizimit. Në zonat ku ka mbulim të dobët ose aspak mbulim, nëse mbajtësi i autorizimit planifikon të ndërtojë një vend të ri, do të duhet të konsultohet me operatorë të tjerë për investime të përbashkëta. Operatori gjithashtu do të duhet të ofrojë akses në infrastrukturën pasive bazuar në një kërkesë të arsyeshme nga operatorë të tjerë.

Siç thuhet në njoftimin e AKE-së, të gjitha palët e interesuara që dëshirojnë të përdorin radio frekuencat e publikuara dhe në kohën e shpalljes së dëgjimit publik mbi këtë qëllim, nuk zotërojnë rrjetet e tyre publike të radiokomunikimit në territorin e Maqedonisë dhe nuk posedojnë miratim për përdorimin e radiofrekuencave të destinuara për ofrimin e rrjeteve/shërbimeve publike të komunikimeve elektronike mobile në vendin tonë, duhet të dorëzojnë një letër për shprehje interesimi jo më vonë se 16.05.2025 në arkivin e Agjencisë në adresën: Agjencia e Komunikimeve Elektronike, Shëtitorja “Dimitar Vlahov” Nr. 21 1000 Shkup.

Grupi 4iG, nëpërmjet degës së tij ONE Makedonia Telekomunikacii, i dorëzoi zyrtarisht një shkresë AEK-ut më 17 dhjetor të vitit të kaluar, duke shprehur interes për të siguruar frekuencat e disponueshme radiofonike si pjesë e planit të tij për të hyrë në tregun e telekomunikacionit si një operator i ri në vend.

“Investigimi ynë i tregut tregoi mundësi të mëdha për shkak të disponueshmërisë së diapazonit të frekuencave dhe sigurisht për shkak të mbështetjes së mjedisit rregullator”, njoftoi Grupi në atë kohë, duke deklaruar se disponueshmëria e frekuencës është me rëndësi thelbësore për ndërtimin e rrjetit.

Më 18 tetor të vitit të kaluar, Grupi njoftoi se pas disa blerjeve të suksesshme në Shqipëri dhe Mal të Zi, kishte filluar përgatitjet për të hyrë në tregun e Maqedonisë së Veriut, duke themeluar degën "ONE Makedonia Telekomunikacija" dhe menaxhmenti i mëparshëm i kompanisë nënshkroi një memorandum bashkëpunimi me Qeverinë Maqedonase.

Zëvendëskryeministri dhe Ministri i Transportit, Aleksandar Nikollovski, deklaroi më pas në një deklaratë për mediat se zyrtarizimi i interesit për të hyrë në treg nga Grupi 4iG do të nënkuptonte fundin e duopolit të dy operatorëve celularë në vend dhe një ulje të çmimeve për shërbimet celulare.

Kompania hungareze 4iG sot zyrtarisht dorëzoi dokumente në Agjencinë e Komunikimeve Elektronike dhe shprehu interes për një operator të tretë celular. Tani AEK duhet ta udhëheqë procedurën. Shpresoj se do të shkojë në drejtimin e duhur dhe që më në fund ky duopol që kemi në treg, dy operatorë që tekstualisht po i zhvatin qytetarët maqedonas, do të ndahet dhe do të jemi në gjendje të kemi një operator të tretë që do të ofrojë shërbime për më pak para, tha Nikolloski.

Sipas Raportit mbi Zhvillimin e Tregut të Komunikimeve Elektronike në Tremujorin e Tretë të vitit 2024, të publikuar nga AEK më 15 të këtij muaji, numri i përgjithshëm i abonentëve aktivë të telefonisë mobile që nga tremujori i tretë i vitit 2024 arriti në 2,095,819, duke shënuar një rritje prej 9.7 për qind krahasuar me tremujorin e mëparshëm dhe 1.05 për qind krahasuar me tremujorin e tretë të vitit të kaluar.

Risia më e fundit në tregun e telefonisë mobile në vend ndodhi më 1 shkurt 2022, kur operatori hibrid virtual i telefonisë mobile M-Tel lançoi shërbimet e tij.

Të dhënat mbi pjesëmarrjen e operatorëve celularë në tregun e telefonisë mobile sipas numrit të abonentëve aktivë që nga 30 shtatori i vitit të kaluar tregojnë se A1 Maqedonia merr pjesë me 47.71 për qind, Makedonski Telekom me 46.66 për qind, Lajkmobajl ka një pjesëmarrje tregu prej 3.12 për qind, Telekabel me 1.20 për qind, MTEL me 1.21 për qind, ndërsa Green Mobile ka një pjesëmarrje tregu prej 0.10 për qind. Qasja në internet me diapazon të gjerë dhe të ngushtë nëpërmjet rrjeteve mobile (2G/3G/4G) është në dispozicion të 1,732,063 abonentëve, dhe qasja në internet me diapazon të gjerë për 544,937. Rritja tremujore e abonentëve të internetit në celular është 11.75 për qind dhe 2.3 për qind në vit.

AKE, në një analizë të tregut përkatës të thirrjeve në telefoninë mobile që publikoi në fillim të vitit të kaluar, arriti në përfundimin se nuk kishte konkurrencë në treg në telefoninë mobile. Sipas AKE, konkurrenca potenciale mund dhe duhet të krijohet, por nga perspektiva e barrierave strukturore dhe ligjore që ekzistojnë në treg, ajo është e kufizuar dhe përfaqëson një barrierë.

Foto: arkivi i MIA-s