19 qershor 2023

Dojçe Vele

Demokristianët gjermanë (CDU) duan të kthehen në pushtet dhe për ta arritur këtë duhet të arrijnë tek ata që janë të pakënaqur me punën e qeverisë aktuale. Pse nuk janë në gjendje ta bëjnë atë mjaftueshëm sa duhet?

Nëse Unioni Kristiandemokrat (CDU) vazhdon rinovimin e tij dhe bëhet sërish më tërheqës për votuesit, "atëherë qeveria aktuale federale do të përfundojë brenda fundit të vitit 2025", tha kryetari i partisë Fridrih Merc në një seancë të Komitetit Federal të CDU-së në Berlin. Në takimin, i cili në thelb është një mini kongres i partisë, ai gjithashtu bëri të ditur se fokusi i partisë do të jetë politika e orientuar drejt familjes dhe lufta kundër varfërisë së fëmijëve.

Megjithatë, kreu i CDU-së pranon se partia e tij nuk ka përfituar ende sa duhet nga pakënaqësia me koalicionin qeverisës. Gjegjësisht, pas publikimit të rezultateve të fundit të sondazhit, sipas të cilave Alternativa për Gjermaninë (AfD) ka shënuar rritje të madhe, CDU-ja duket se ka pësuar një ngërç. Pse Demokristianët, si partia më e madhe opozitare, nuk janë tërheqëse për disidentët? Është një pyetje që e mundon si udhëheqjen ashtu edhe anëtarësinë.

Një nënvariant, jo një model i kundërt

Aktualisht, njerëzit i shohin demokristianët më shumë si një nënvariant të "koalicionit të semaforëve" në pushtet (SPD-Geens-FDP) sesa si një model të kundërt. Në parti vazhdimisht flitet për atë se si vitet nën pushtetin e Angela Merkelit, kanë ende ndikim në perceptimin e partisë tek votuesit. Në fund të fundit, kush do të besojë se demokristianët do të qeverisin më mirë kur të jenë në pushtet për 16 vjet?

Kryetari i “Unionit Rinor”, i riu demokristian Johanes Uinkel thotë se partia duhet të distancohet më rreptësisht nga disa vendime të epokës së Angela Merkelit. Në të njëjtën kohë, ai thekson se vendimet për migrimin dhe revolucionin energjetik ishin të gabuara dhe thekson se nuk do të ishte bindëse nëse këto gabime nuk do të pranoheshin. Uinkel vlerëson se është alarmante për CDU-në që 80 për qind e qytetarëve nuk janë të kënaqur me punën e qeverisë aktuale, por më pak se 30 për qind e tyre do të votonin për demokristianët.

Çfarë duhet bërë me vitet e Angela Merkelit?

Shefi i partisë Fridrih Merc ende heziton të mbajë një qëndrim të qartë për vitet e Angela Merkelit në pushtet. Kur ish-kancelares iu dha çmimi më i lartë gjerman i meritës, dy muaj më parë, ai nuk donte ta uronte atë - por nuk e kritikoi publikisht sundimin e saj, pasi kuptoi se kjo do të ofendonte shumë njerëz që mbanin disa poste në parti dhe në qeveri, në atë kohë.

Merc duhet vazhdimisht të balancojë mes pjesëve më liberale dhe konservatore të partisë. Ai nuk ia del gjithmonë. Për shumëkënd tingëllojnë populiste deklaratat e tij për “turizmin social” të të huajve apo se djemtë arabë në shkollat gjermane janë “pashallarë të vegjël” që nuk njohin autoritet, sidomos

mësueset femra. Në të njëjtën kohë, ai është distancuar qartë nga Alternativa për Gjermaninë (AfD), duke e quajtur partinë, armiqësore ndaj të huajve dhe antisemiste.

Deri në çfarë mase duhet përdorur populizmi?

Edhe pse Merc është rreptësisht kundër bashkëpunimit me AfD-në, disa nga bashkëpartiakët e tij nga lindja e vendit e shohin ndryshe. Ivona Magvas është deputete nga Saksonia dhe nënkryetare e Bundestagut. Ajo beson se distanca zyrtare me Alternativën për Gjermaninë nënkupton edhe distancim në gjuhën e përdorur, pra se “populizmi i ndihmon vetëm populistët”.

Megjithatë, duket se ka dy shkolla mendimi brenda partisë. Nga ana tjetër janë ata që përkrahin retorikën e zjarrtë, të cilët flasin për "Stasi të fuqishme" dhe "tutelë të gjelbër". Vetë Merz shkaktoi polarizim me deklarata të diskutueshme. Së fundmi ai pohoi se çdo shfaqje e saktë gjinore sjell disa qindra vota për Alternativën për Gjermaninë.

"Të qëndrosh i pastër nga ana gjuhësore"

Kjo çon në pakënaqësi, dhe jo vetëm në prapaskenë. Kryeministri shtetëror i Slesvig-Holstein, Daniel Ginter i CDU-së, kritikoi publikisht Merc-in, duke u bërë thirrje demokristianëve në gazetën “Cajtung Cajtung” që të qëndrojnë "të pastër nga ana gjuhësore dhe të mos debatojnë çështje gjinore dhe çështje të tjera anësore".

Madje në parti ka mendime se kandidimi i Merk si kandidat për postin e kancelarit do të çonte në një zgjatje të kohës së tij në opozitë.

Sa larg duhet të distancohemi nga të Gjelbrit?

Kur shtrohet pyetja për rezultatet e këqija të Demokristianëve në sondazhe, dëgjohet edhe përgjigja se partia nuk ka dalë qartë nga të Gjelbrit. Mbi të gjitha, në lindje të vendit, në Brandenburg, Saksoni dhe Turingi, ku zgjedhjet do të mbahen vitin e ardhshëm, ekziston një dëshirë e fortë për të kritikuar më qartë të Gjelbrit, duke përfshirë edhe kërkesat e bëra tashmë nga kreu i parties bavareze Unioni Social-Kristian (CSU), Markus Zeder, për të përjashtuar praktikisht mundësinë e hyrjes në koalicion me të Gjelbërit.

Merk, megjithatë, nuk do ta bëjë këtë, kështu që unë do të anashkaloja një nga opsionet për të ardhur në pushtet. Kështu, të krijohet përshtypja se CDU-ja qëndron e stapisur si lepuri para gjarprit.

Rrugë e vështirë për të formuar një qeveri në lindje

Viti i ardhshëm mund të jetë vërtet i rrezikshëm për CDU-në. Në Turingi, AfD-ja mund të bëhej partia më e fortë, gjë që do të çonte në faktin se atje nuk mund të formohej asnjë qeveri, sepse askush nuk do të bënte koalicion me ta. Edhe pse do të ishte një çështje provinciale, CDU-ja do të duhej të kishte një lloj qëndrimi për të në nivel federal.

Dhe nëse tashmë po shkëputeni nga e djathta ekstreme, çfarë do të ndodhë me partitë në të majtë të Demokristianëve? Po e majta, nga radhët e së cilës është Bodo Ramelov, aktualisht kryeministër i Turingisë?

Politikanët në selinë partiake të CDU-së thonë se e gjithë kjo është ende një e ardhme e largët dhe se Alternativa për Gjermaninë nuk do të luajë një rol të madh në këtë tubim në Berlin. Në Agjendën e kongresit të partisë së vogël në Berlin janë dy tema: koncepti abstrakt i "lirisë" dhe i dyti: "paketa për të ardhmen e fëmijëve".

CDU-ja ka diskutuar për "pragmatikën e re" të saj prej muajsh. Programi i ri i partisë duhet të propozohet dhe miratohet në kongresin e madh të partisë në maj të vitit të ardhshëm. Deri atëherë, demokristianët duhet të dinë se në cilin drejtim po shkojnë.