Shkup, 3 nëntor 2025 (MIA) – Komisioni Shtetëror për Parandalimin e Korrupsionit sot, në seancën e tij të 24-të, shqyrtoi dhe miratoi Raportin mbi shqyrtimin anti-korrupsion të dispozitave të Kodit Zgjedhor, Kapitulli VI, si dhe Fushatën Zgjedhore me nëntitull "Përfaqësimi Mediatik" nga Neni 75 deri në Nenin 76-e. KSHPK-ja, Raportin, siç tha nënkryetarja Cveta Ristovska, do t'ua paraqesë institucioneve me qëllim harmonizimin e neneve të caktuara me qëllim specifikimin e përkufizimit të një pjesëmarrësi në një fushatë zgjedhore, si dhe aksesin e barabartë në reklamat politike me pagesë për të gjithë pjesëmarrësit.

Ristovska tregoi se KSHPK-ja ka identifikuar tre rreziqe rregullatore me përkufizimin aktual të procesit të reklamave politike të paguara në Kodin Zgjedhor, për shkak të terminologjisë së paqartë, e cila mund të interpretohet ndryshe.

E para i referohet nenit 75 f paragrafi 1 të Kodit Zgjedhor i cili thotë: “Gjatë fushatës zgjedhore dhe në raundin e parë dhe të dytë të votimit, transmetuesit që mbulojnë zgjedhjet mund të transmetojnë gjithsej nëntë minuta e tridhjetë sekonda kohë shtesë reklamuese për orë të programit të transmetuar në kohë reale, të destinuara ekskluzivisht për reklamim politik të paguar, nga të cilat dy partitë më të mëdha politike në pozicionin që fituan më shumë vota në zgjedhjet e fundit për deputetë në Kuvendin e Republikës së Maqedonisë mund të ndajnë maksimum katër minuta, të cilat do të shpërndahen sipas një marrëveshjeje paraprake me shkrim, dy partitë më të mëdha politike në opozitë që fituan më shumë vota në zgjedhjet e fundit për deputetë në Kuvendin e Republikës së Maqedonisë mund të ndajnë maksimumi katër minuta, të cilat do të shpërndahen sipas një marrëveshjeje paraprake me shkrim, partitë politike në Kuvendin e Republikës së Maqedonisë që nuk fituan mjaftueshëm deputetë për të formuar një grup parlamentar në zgjedhjet e fundit për deputetë mund të ndajnë një minutë, e cila do të shpërndahet sipas një marrëveshjeje paraprake me shkrim, dhe partitë politike që nuk janë të përfaqësuara në Kuvendin e Republikës së Maqedonisë ose kandidatët mund të ndajnë "tridhjetë sekonda", të cilat ndahen sipas një marrëveshjeje paraprake me shkrim.”

“Ligjvënësi përdori fjalë si "mund" dhe "maksimumi", të cilat në kontekstin e pjesës tjetër të tekstit lënë hapësirë për interpretime të ndryshme, mund nuk i referohet një detyrimi, prandaj gjatë zbatimit të ligjit mund të interpretohet ndryshe, tha Ristovska.

Ajo shtoi se termi "maksimumi katër minuta" gjithashtu çon në paqartësi, sepse siç është shkruar, paragrafi 1 përcakton kufirin e sipërm të reklamimit politik të paguar, i cili nuk duhet të tejkalohet, por kufiri i poshtëm nuk është i përcaktuar.

“Kjo hap hapësirë për subjekte të caktuara që zbatojnë ligjin ta interpretojnë atë ndryshe dhe ta zbatojnë atë në të dyja rastet”, tha Ristovska dhe theksoi se KSHPK-ja rekomandon përdorimin e një gjuhe të qartë dhe pa nënkuptime për dispozitat ligjore mbi reklamat politike të paguara nga transmetuesit në nenin 75 f paragrafi 1.

Rreziku i parë rregullator, shtoi ajo, është në një marrëdhënie të drejtpërdrejtë shkakësore me rrezikun e dytë rregullator, i cili lind për shkak të mbulimit jo të plotë të të gjithë pjesëmarrësve në fushatën zgjedhore, të cilët, nga ana tjetër, janë të listuar në nenin 2, pika 14 të Fjalorit të Kodit Zgjedhor, i cili thotë se një pjesëmarrës në një fushatë zgjedhore është një person i autorizuar nga një parti politike, koalicion ose grup votuesish që organizojnë fushatën zgjedhore.

Ristovska theksoi se ligjvënësi në nenin 2, pika 14 dhe nenin 75 f, paragrafi 1, përdori terma të ndryshëm në renditjen e pjesëmarrësve në fushatën zgjedhore, prandaj, kur bëhet fjalë për reklamat politike të paguara, nëse marrim parasysh nenin 75 f, paragrafi 1, ai nuk i mbulon të gjithë ata që përcaktohen si pjesëmarrës në Fjalor.

Prandaj, KSHPK-ja rekomandoi harmonizimin e nenit 75 f, paragrafi 1 dhe nenit 2, pika 14 me qëllim sigurimin e qëndrueshmërisë dhe trajtimit të barabartë të të gjithë pjesëmarrësve në fushatën zgjedhore.

Rreziku i tretë rregullator lidhet me mospërputhjen e përkufizimit të pjesëmarrësve në fushatë me hapësirën reklamuese në mediat elektronike (portalet e internetit), e cila përcaktohet në nenin 75 f paragrafi 12 të Kodit Zgjedhor. Neni 75 f paragrafi 12 thotë "Hapësira reklamuese në mediat elektronike (portalet e internetit) dhe mediat e shkruara të destinuara për reklamim politik të paguar shpërndahet sipas kritereve të mëposhtme: - maksimum prej 45% e hapësirës reklamuese mund t'u jepet dy partive më të mëdha politike në pozicionin që fitoi më shumë vota në zgjedhjet e fundit për anëtarë të parlamentit në Kuvendin e Republikës së Maqedonisë, - maksimum prej 45% e hapësirës reklamuese mund t'u jepet dy partive më të mëdha politike në opozitë që fituan më shumë vota në zgjedhjet e fundit për anëtarë të parlamentit në Kuvendin e Republikës së Maqedonisë, - maksimum prej 7% e hapësirës reklamuese mund t'u jepet partive politike në Kuvendin e Republikës së Maqedonisë që nuk fituan mjaftueshëm anëtarë të parlamentit për të formuar një grup parlamentar në zgjedhjet e fundit për anëtarë të parlamentit, dhe - maksimum prej 3% e hapësirës reklamuese mund t'u jepet partive politike që nuk janë të përfaqësuara në Kuvendin e Republikës së Maqedonisë ose kandidatëve." Ristovska vuri në dukje se edhe këtu, KSHPK-ja rekomandon harmonizimin e terminologjisë dhe shtoi se neni 75 f paragrafi 13 i Kodit Zgjedhor thotë: "Transmetuesit dhe mediat e shkruara dhe mediat elektronike (portalet e internetit) në Republikën e Maqedonisë janë të detyruar t'u sigurojnë të gjithë pjesëmarrësve në procesin zgjedhor akses të barabartë në reklamat politike të paguara". Ajo shtoi se ekziston një konflikt midis paragrafit 1 dhe paragrafit 13 të nenit 75 f në lidhje me kriteret për shpërndarjen e minutave dhe sekondave. 

Foto: Arkivi i MIA-s