Shkup, 6 shtator 2025 (MIA)

Elizabeta VELJANOVSKA NAJDESKA

Ministri i Brendshëm, Pançe Toshkovski konfirmon në një intervistë për MIA-n se në të ardhmen do të ketë raste të reja që lidhen me krimin dhe korrupsionin e zyrtarëve të lartë, por gjithashtu thekson se Prokuroria Publike dhe gjykatat nuk veprojnë në mënyrë të barabartë për të gjithë ata kundër të cilëve është ngritur një akuzë penale, dhe se në disa raste nuk ka asnjë hap përpara nga prokuroria.

“Absolutisht po. Ministria e Brendshme ka treguar gjatë viteve, në kuadër të Qeverisë së re, se mund të ishte vepruar ndryshe, se mund të ishin ngritur kallëzime penale kundër një funksionari të lartë nga çdo parti politike, pavarësisht nëse ai vjen nga njëra, tjetra apo një parti e tretë, nuk do të doja ta specifikoja, se mund të ishin hapur procedura, se krimet mund të ishin folur publikisht dhe të ishin konfirmuar me prova dhe fakte”, thotë Toshkovski në intervistë.

Si shembull, ai veçon rastin "Aditiv", i cili u përpunua me një aktakuzë nga Prokuroria Publike, por Ministri i Brendshëm thekson se Prokuroria Publike dhe gjykatat nuk veprojnë në mënyrë të barabartë ndaj të gjithëve kundër të cilëve është ngritur një kallëzim penal.

“Për fat të keq, pavarësisht faktit se kemi ngritur një numër të madh kallëzimesh penale, si kundër ish-ministrave, drejtorëve të institucioneve, një kallëzim penal u ngrit edhe kundër një ish-kryeministri, shohim se Prokuroria Publike dhe gjykatat nuk veprojnë në mënyrë të barabartë ndaj të gjithëve kundër të cilëve është ngritur një kallëzim penal. Koha do të tregojë nëse në këtë periudhë të ardhshme si Prokuroria Publike ashtu edhe gjykatat do të inkurajohen të veprojnë në kuadër të autorizimeve të dhëna ligjërisht, në mënyrë që të mund të shohin drejtësi procedurale, të cilën është e nevojshme ta ofrojmë si institucion, por edhe drejtësi substanciale që duhet të zbulojë të gjithë ata që kanë punuar në mënyrë të paligjshme në periudhën e kaluar dhe të mundësojë kthimin e atyre fondeve që janë shpenzuar në mënyrë të paligjshme nga persona të caktuar, pavarësisht nëse kanë qenë ministra, drejtorë apo ndonjë lloj tjetër funksionarësh në periudhën e kaluar”, tha Toshkovski.

Sipas tij, për disa nga rastet, siç është ai me zjarrin në diskotekën "Puls" në Koçan, në të cilin vdiqën 62 të rinj, Prokuroria tregoi guxim dhe vendosmëri për t'u përgjigjur në kohë dhe për të zbatuar menjëherë veprimet e nevojshme procedurale. Megjithatë, ai thekson se për disa nga rastet për të cilat Ministria e Brendshme ngriti kallëzime penale me një sasi të madhe provash, nuk ka përparim. “Do të doja ta shfrytëzoja publikisht këtë rast për të pyetur Prokurorinë Publike se deri ku ka përparuar rasti i abuzimit të autorizimeve policore në kuadër të punës së Ministrisë së Brendshme, i cili lidhej me lëshimin e paligjshëm të armëve. Ne kemi ngritur një kallëzim penal mjaft të mirë, sipas informacionit që kam, të mbështetur nga një sasi e madhe provash, kundër një numri të madh oficerësh policie që kanë vepruar në mënyrë të paligjshme në periudhën e kaluar. Por, për fat të keq, deri më sot nuk mund të konkludoj se ka pasur ndonjë lëvizje në lidhje me atë rast specifik. As nuk jemi njoftuar se kallëzimi penal është hedhur poshtë, as nuk jemi njoftuar se është shqyrtuar seriozisht nga Prokuroria Publike dhe është përpunuar me një akt përkatës brenda juridiksionit të tyre”, thotë Toshkovski.

Në intervistë, ministri i Brendshëm, duke folur për tragjedinë në Koçan, thekson se në pjesën që është kompetencë e Ministrisë së Brendshme, të gjitha urdhrat e Prokurorisë Publike janë koordinuar maksimaisht. “Tani i takon gjykatës, bazuar në të gjitha provat e mbledhura dhe të paraqitura, të ndërmarrë të gjitha ato veprime procedurale që duhet të ndërmerren nga gjykata”, tha Toshkovski.

Në kontekstin e dështimeve sistemike që u gjetën në këtë rast, Ministri i Brendshëm thotë se ne si shoqëri dhe institucione do të na duhet shumë kohë për të bërë një hap drastik përpara nga ajo që ishte. “Për gjashtë muaj, për një vit, nuk do të jemi në gjendje t'i zgjidhim problemet që ekzistojnë në këtë vend me një shkop të artë. Ato janë grumbulluar për shumë vite, thekson ai, duke deklaruar se menjëherë pas aksidentit, u bënë ndryshime të caktuara ligjore për të parandaluar aksidente të tilla në të ardhmen.

Në intervistën për MIA-n me ministrin e Brendshëm Toshkovski bisedojmë për veprimet e Ministrisë së Brendshme në fushën e zjarreve, veprimet për shtypjen dhe sekuestrimin e drogës, projektin "Qytet i Sigurt", përgatitjet e Ministrisë së Brendshme për zgjedhjet lokale të vitit 2025 etj:

Para se të bëheshit ministër i Punëve të Brendshme, ishit jurist, kishit një jetë ndryshe më të qetë. A pendoheni që u bëtë ministër?

Natyrisht që është më e vështirë për mua në aspektin e detyrimeve familjare, dhe në aspektin e detyrimeve të punës, dhe në aspektin e angazhimit tim personal, angazhimit të të gjithëve përreth meje, kjo është e pamohueshme, por që ky pozicion pune ju lejon të punoni në interes të qytetarëve tuaj, në interes të vendit tuaj, të ndihmoni vërtet në kuadër të shumë proceseve, dhe kjo është gjithashtu e pamohueshme. Pra, nëse do t'i peshoja këto dy gjëra, a pendohem, tani - jo për momentin, sepse pres vërtet që nga puna e ekipit tim, nga puna e Qeverisë, nga angazhimi i përgjithshëm që kemi pasur deri më tani, pres vërtet rezultate shumë të mira. Pres një përmirësim në jetën e qytetarëve maqedonas që është i dukshëm, dhe se si do të jenë të dukshme në periudhën e ardhshme prej një viti, me të gjitha ndryshimet që kemi bërë, me të gjitha hapat që kemi ndërmarrë. Puna jonë, mund të them lirisht, është veçanërisht e dukshme në fushën e shërbimeve administrative. Ne kemi bërë të mundur që të kemi një procedurë dinjitoze për ushtrimin e një të drejte të qytetarëve, siç është marrja e dokumenteve personale, marrja e patentës së shoferit, marrja e pasaportës, e kartës së identitetit. Mendoj se atë që trashëguam, siç janë kaosi dhe turmat, thyerja e dyerve, mungesa e aksesit në institucione, mungesa e formularëve etj., populli maqedonas e di shumë mirë situatën kaotike të përgjithshme që kishim në vend në lidhje me lëshimin e dokumenteve personale, nuk e kemi më. Tani mënyra e ushtrimit të kësaj të drejte të qytetarëve maqedonas është disi më dinjitoze, dhe në të ardhmen kemi një ide të përcaktuar që të mos ndalemi këtu, të bëjmë një hap tjetër përpara. Formularët që aktualisht prodhohen jashtë Maqedonisë, në të ardhmen të prodhohen këtu. Ky do të jetë një hap i madh përpara. Shkurt, përkundrazi, jam mirënjohës që pata këtë mundësi për të bërë një ndryshim konkretisht në Maqedoni, mbi bazën e të cilit qytetarët maqedonas do të jenë në gjendje të kenë një jetë më të mirë.

Derisa VMRO-DPMNE, partia nga e cila vini ju, ishte në opozitë, por jo vetëm në opozitë, ajo vazhdimisht fliste për krimin e organizuar dhe korrupsionin nga qeveria e mëparshme dhe nga zyrtarët që kishin qenë në pushtet në vendin tonë për një kohë të gjatë. Një pjesë e atij krimi është zbardhur, por gishti është ende i drejtuar nga Prokuroria, por edhe nga Ministria e Brendshme. A mund të presim zbardhjen dhe hedhjen dritë mbi rastet e reja që lidhen me krimin e organizuar dhe korrupsionin në periudhën e ardhshme?

Absolutisht po. Ministria e Brendshme ka treguar gjatë viteve brenda Qeverisë së re se mund të ishte vepruar ndryshe, se mund të ishin ngritur kallëzime penale kundër një zyrtari të lartë nga çdo parti politike, pavarësisht nëse ai vjen nga njëra, tjetra apo një e treta, nuk do të doja ta specifikoja, se mund të ishin hapur procedura, se mund të ishte folur publikisht për të dhe se krimet mund të ishin konfirmuar me prova dhe fakte. Nga shumat e mëdha, do të veçoja vetëm rastin “Aditiv”, i cili për fat të mirë u mbështet nga Prokuroria Publike dhe u përpunua gjithashtu me një aktakuzë nga Prokuroria Publike. Por, për fat të keq, pavarësisht faktit që ngritëm një numër të madh kallëzimesh penale, si kundër ish-ministrave, drejtorëve të institucioneve, u ngrit një kallëzim penal edhe kundër një ish-kryeministri, shohim se Prokuroria Publike dhe gjykatat nuk veprojnë në mënyrë të barabartë ndaj të gjithëve kundër të cilëve është ngritur kallëzim penal, veçanërisht ndaj ish-zyrtarëve. Megjithatë, koha do të tregojë nëse në këtë periudhë të ardhshme si Prokuroria Publike ashtu edhe gjykatat do të inkurajohen të veprojnë në kuadër të autorizimeve të dhëna me ligj, në mënyrë që të mund të shohin drejtësi procedurale, të cilën ne si institucion e kemi të nevojshme ta ofrojmë, por edhe drejtësi substanciale që duhet të zbulojë të gjithë ata që kanë punuar në mënyrë të paligjshme në periudhën e kaluar dhe të mundësojë kthimin e atyre fondeve që janë shpenzuar në mënyrë të paligjshme nga individë të caktuar, pavarësisht nëse ata kanë qenë ministra, drejtorë apo ndonjë lloj tjetër funksionarësh në periudhën e kaluar. Unë besoj se tani Prokuroria Publike po lëviz poyitivisht në pjesën e lëndëve, dhe në pjesën e lëndëve që i kemi hapur dhe i kemi përpunuar në periudhën e kaluar për të cilat Prokuroria Publike ka ngritur akuza, është radha e autoritetit kompetent që i përpunon të gjitha ato procedura, dhe ato janë gjykatat.

A mendoni se Prokuroria i përpunon rastet që ju i dorëzoni në kohën e duhur, brenda një afati kohor realist?

Duhet të theksoj se në disa nga rastet, Prokuroria me të vërtetë ka treguar guxim dhe vendosmëri për t'u përgjigjur në kohën e duhur dhe për të zbatuar menjëherë ato veprime procedurale që duhej të ishin zbatuar. Këtu do të veçoja, më lejoni të them, atë rast tragjik në Koçan që, por në pjesën e rasteve ku, si Ministri e Punëve të Brendshme, kemi ngritur kallëzime penale kundër ish-zyrtarëve me një sasi mjaft të madhe provash, kallëzime penale të argumentuara, realisht... Ka kaluar më shumë se një vit për pjesën e rasteve për të cilat kemi ngritur kallëzime penale me prova të argumentuara. Nuk shoh asnjë informacion, as ndonjë hap përpara nga Prokuroria Publike, gjë që më shqetëson vërtet për raste të caktuara, veçanërisht ato që lidhen me zyrtarë të lartë nga periudha e mëparshme. Do të doja të shfrytëzoja publikisht këtë rast për të pyetur Prokurorinë Publike se sa larg ka përparuar rasti i abuzimit të autorizimeve policore në kuadër të punës së Ministrisë së Punëve të Brendshme, i cili lidhej me lëshimin e paligjshëm të armëve. Sipas informacionit që kam, ne kemi paraqitur një kallëzim penal mjaft të mirë, të mbështetur nga një sasi e madhe provash kundër një numri të madh oficerësh policie që vepruan në mënyrë të paligjshme në periudhën e kaluar. Por, për fat të keq, deri më sot nuk mund të konkludoj se ka pasur ndonjë lëvizje në lidhje me atë rast specifik. As nuk jemi njoftuar se kallëzimi penal është rrëzuar, as nuk jemi njoftuar se është shqyrtuar seriozisht nga Zyra e Prokurorit Publik dhe është përpunuar me një akt të përshtatshëm brenda juridiksionit të tyre.

Zjarret janë ende një temë e nxehtë këto ditë. Sa persona janë arrestuar nën dyshimin për zjarrvënie gjatë periudhës së kaluar?

Vetëm në katër muajt e fundit, Ministria e Brendshme ka ndaluar mbi 40 persona. Janë ngritur kallëzime penale kundër rreth 30 prej këtyre personave. Fakti është se shumica e zjarreve, përveç atyre që ndodhën si pasojë e disa fatkeqësive natyrore, shkaktohen nga faktorë njerëzorë. Në të ardhmen, duhet të mendojmë edhe për shtrëngimin e rregulloreve që lidhen me zjarret dhe për t'i dhënë urgjencë trajtimit të atyre që sillen në mënyrë piromane dhe të çmendur ndaj mjedisit, por në mënyrë të papërgjegjshme ndaj të gjithëve ne që jetojmë në këtë Maqedoninë tonë të bukur. Numri i 40 të burgosurve dhe mbi 30 autorëve të ndjekur penalisht të krimit të shkaktimit të rrezikut të përgjithshëm, etj., që lidhen me zjarret, vërtet nuk është i vogël, por, megjithatë, besoj se duhet të veprojmë në mënyrë parandaluese në të ardhmen duke shtrënguar politikën penale në këtë fushë dhe duke i dhënë përparësi ndjekjes penale të këtij lloj krimi, në mënyrë që të veprojmë në mënyrë parandaluese kundër këtyre zjarrvënësve. Duhet ta vlerësoj punën e këtij viti, si të Drejtorisë për Mbrojtje dhe Shpëtim, ashtu edhe të të gjitha njësive territoriale të zjarrfikjes, me dijeninë se kjo punë është shumë e ndryshme, më e mirë se ajo që pashë vitin e kaluar. Këtë vit, ne jemi me të vërtetë shumë më të përgatitur në krahasim me vitin e kaluar. Do të doja të shpreh mirënjohjen time të pafundme për ato kompani me përgjegjësi shoqërore që ndihmuan në shndërrimin e atyre 40 automjeteve luftarake që i shndërruam në automjete territoriale zjarrfikëse, krijuam Njësinë Zjarrfikëse të Ndërhyrjes. Vërtet u tregua shumë funksionale dhe shumë e dobishme në terren. Do të doja të shpreh mirënjohjen time të pafundme për të gjithë zjarrfikësit, punonjësit e Ministrisë së Punëve të Brendshme dhe sigurisht punonjësit e Ministrisë së Mbrojtjes, ushtarët, të cilët, së bashku me policinë dhe zjarrfikësit dhe sigurisht popullsinë lokale, në të gjithë Maqedoninë, me guxim dhe burrëri, dolën për të luftuar zjarret. Por këtë vit kishim edhe me çfarë të përgjigjeshim, ndryshe nga vitet e kaluara. Dhe mund t'i përgëzoj vetëm për sakrificën e tyre, guximin në të ardhmen dhe mënyrën se si duhet të punojmë në këtë fushë. Dhe si Qeveri, ne jemi mjaft të përkushtuar dhe të fokusuar në vendosjen e gjërave në mënyrë sistematike, domethënë, Kryeministri e njoftoi këtë më parë, po punojmë për bashkimin e atyre dy ligjeve që rregullojnë punën e Qendrës së Menaxhimit të Krizave, nga njëra anë, dhe punën e Drejtorisë së Mbrojtjes dhe Shpëtimit, si nga aspekti i efikasitetit ashtu edhe nga aspekti i përshtatshmërisë, mendoj se është gjithashtu e nevojshme që ato dy institucione të bashkohen në një, në mënyrë që të forcohen burimet dhe në mënyrë që të kemi një organ të centralizuar që mund të luftojë në mënyrë aktive të gjitha llojet e zjarreve, veçanërisht me të gjitha këto zjarre pyjore që kemi. Fatkeqësisht, natyra është ajo që është. Nga viti në vit, temperaturat janë gjithnjë e më të larta. Këtë vit patëm një situatë shumë më të keqe, parë në aspektin e thatësisë, domethënë lagështisë së sipërfaqes së barit që kemi krahasuar me vitin e kaluar. Supozimet e ekspertëve në këtë fushë janë se do të përkeqësohet gjithnjë e më shumë nga viti në vit, na presin temperatura gjithnjë e më të larta, kështu që nuk mund të themi se vera ka mbaruar dhe tani mund të relaksohemi. Jo, përkundrazi, duhet të përqendrohemi tani, në mënyrë që të jemi sa më të gatshëm dhe me një kapacitet më të fortë për të mirëpritur verën e vitit 2026, në mënyrë që të jemi në gjendje t'i përgjigjemi më mirë të gjitha sfidave.

Z.ministër, ju e keni përmendur tashmë tragjedinë në Koçani. Është një nga tragjeditë më të mëdha, nëse jo më e madhja në Maqedoninë e Veriut. Ndodhi gjatë mandatit tuaj. A mendoni se keni bërë gjithçka që është e mundur për ta sqaruar këtë rast?

Absolutisht, tragjedia më e tmerrshme sipas mendimit tim, që ka ndodhur ndonjëherë në Maqedoni. Nga ana jonë, nga ana e Ministrisë së Punëve të Brendshme, besoj se tekstualisht u ndërmor gjithçka që mund të ndërmerrej, gjë që lidhet drejtpërdrejt ose tërthorazi me këtë tragjedi të tmerrshme. Ne ndihmuam si në pjesën e transportimit të të gjithë atyre të plagosurve që kishim. Ministria e Punëve të Brendshme, tregoi një kapacitet të fortë në pjesën e zbatimit të të gjitha atyre... çdo ambulancë që ishte aktive si nga Koçani në Shkup, ashtu edhe nga Shkupi në, nuk e di, për shembull, do të marr shembull Sofjen apo Selanikun, kudo ku të plagosurit duhej të transportoheshin, ata u ndihmuan nga Ministria e Punëve të Brendshme dhe automjetet mjekësore. Ne kemi treguar vërtet këtu se pavarësisht asaj që ndodhi, kemi kapacitetin për të reaguar në mënyrë të përshtatshme në atë fushë. Dhe në fushën e asaj që është kompetenca e Ministrisë së Brendshme nga aspekti i zbulimit të shkaqeve bazuar në atë që ndodhi, nga aspekti i zhvillimit të procedurave përkatëse penale, ndaj të gjithë atyre që janë të lidhur në një farë mënyre, drejtpërdrejt ose tërthorazi, me aksidentin e tmerrshëm që ndodhi, një tragjedi e tmerrshme, besoj se vepruam në mënyrën më të koordinuar sipas të gjitha urdhrave të dhëna nga Prokuroria Publike. Gjithçka që ishte absolutisht e nevojshme të ndërmerrej, u ndërmor nga aspekti i zbardhjes së rastit, kështu që tani rasti mbetet të zgjidhet. Për aq sa jam në dijeni, Prokuroria ka ngritur një aktakuzë përkatëse në lidhje me këtë rast, kështu që tani i mbetet gjykatës, bazuar në të gjitha provat e mbledhura dhe të paraqitura asaj, të ndërmarrë të gjitha ato veprime procedurale që duhet të ndërmerren nga gjykata.

Kanë kaluar më shumë se pesë muaj nga kjo tragjedi. Ju ishit në Koçan atëherë, ishit në vendngjarje, u takuat me ata njerëz, me prindërit e atyre fëmijëve që vdiqën atje. Ne zbuluam shumë gabime në sistem. A e kemi nxjerrë mësimin ne si sistem nga kjo tragjedi?

Ne, sipas meje, duhet të nxjerrim mësim nga kjo tragjed. Unë, mora një telefonatë për tragjedinë në fjalë rreth orës tre e gjysmë dhe në agim isha në Koçan. Në të vërtetë, kjo tragjedi i tronditi, fjalë për fjalë të gjithë qytetarët maqedonas. Dhe jo vetëm qytetarët maqedonas, mendoj se i gjithë Ballkani, e gjithë Evropa, madje edhe e gjithë bota, u trondit nga kjo tragjedi. Është e papranueshme që ne të mos nxjerrim mësimet që duhet të nxjerrim, duke pasur parasysh se, fakt është se ajo që ndodhi ishte pasojë e shumë paligjshmërive, duke filluar nga viti 2012, deri në momentin kur ndodhi tragjedia. Nuk do të doja të flisja përsëri në detaje për të gjitha ato gjëra që lidhen drejtpërdrejt me vetë tragjedinë, por fakti është, do të them, se nuk mund t'i shpëtojmë faktit se nga viti 2012 deri në vitin 2025 kemi një numër të madh paligjshmërish dhe dobësish dhe lëshimesh sistemike që ndodhën, dhe nuk pati asnjë reagim të duhur nga institucionet. Duhet ta nxjerrim këtë si mësim. Në këtë drejtim, gjëja e parë që bëmë ishte ndryshimi i Ligjit për Përdorimin e Mjeteve Piroteknike në Hapësirat e Mbyllura. Tani nuk është më e ndaluar që të përdoren mjete piroteknike në hapësirat e mbyllura. Ai Ligj mori mbështetje nga të gjithë përfaqësuesit brenda Parlamentit të Maqedonisë. Pra, jo vetëm ajo pjesë e rregullores, por duhet të mendojmë fjalë për fjalë për ndryshimin e çdo gjëje, secili nga ne, brenda kornizës së një veprimi të përditshëm që lidhet me çdo lloj kompetence. Pavarësisht nëse është Ministria e Brendshme dhe jep pëlqimin për një numër të përshtatshëm vendesh parkimi që lidhen me këtë lloj diskoteke, pavarësisht nëse është inspektorati, pavarësisht nëse është Ministria e Ekonomisë, pavarësisht nëse janë pronarët e lokaleve ata që duhet të përmbushin të gjitha ato ligjshmëri të përcaktuara në ligj. Rregullat e lojës nuk ekzistojnë ashtu kot. Ato ekzistojnë për të parandaluar, mos dhëntë Zoti, situata të ndryshme. Pra, kushdo që është i përfshirë në çdo proces duhet të ndryshojë botëkuptimin e tij për gjërat. Këtu, shohim se jo vetëm në Hungari apo në Brazil, por edhe në vendin tonë mund të ndodhin tragjedi të tilla. Duhet të fillojmë nga vetja, brenda kornizës së funksionimit të përditshëm, secili brenda zonës së vet nëse duam të ndryshojmë gjërat. As Ministria e Brendshme, as Prokuroria Publike, as gjykata, as kushdo tjetër si institucione të veçanta nuk mund të bëjë një hap në shoqëri.

Dikur thatë se kudo që të rrotulloheni, gjithçka është e kalbur. Si e shikoni nga perspektiva e sotme? Thatë shumë gjëra që lidhen me Koçanin, gjëra sistemike, thatë, gjëra që Qeveria aktuale ka ndërmarrë, ndryshime ligjore, për ta ndryshuar këtë?

Sinqerisht, do të na duhet shumë kohë, si shoqëri ashtu edhe si institucione, për të bërë një hap drastik nga ajo që ishte, në atë që duhet të jetë. Ne nuk kemi një shkop të artë për të qenë në gjendje t'i zgjidhim problemet që ekzistojnë në këtë vend në gjashtë muaj, në një vit. Ato janë grumbulluar për shumë vite. Nëse do të kishim punuar siç kemi punuar për këtë vit të kaluar, nëse do të kishim punuar kështu për 30 e ca vjet, ju garantoj se nuk do të ishim në këtë pozicion. Fatkeqësisht, kjo është situata siç është. Pak më parë, në një takim, diskutuam për Regjistrin e Automjeteve. Maqedonia ende nuk ka një regjistër automjetesh. Për herë të parë, procedura e zbatimit për Regjistrin e Automjeteve filloi në vitin 2008. Tani po i afrohemi fundit të vitit 2025. Ende nuk kemi një regjistër automjetesh. Ne nuk i ikim përgjegjësisë dhe nuk i ikim pyetjeve që bëjnë njerëzit. Por fakti është se duhet shumë punë, shumë përkushtim dhe vullnet për të arritur aty ku po përpiqemi të arrijmë. Më parë, dëgjonim vetëm fjalë bosh si vlerat e BE-së, të cilave duhej t'u ishim afruar duke ndryshuar Kushtetutën, etj. Mund t'u afrohemi vlerave të BE-së që të gjithë i duam me vullnet, me shumë punë, me shumë përpjekje dhe me shumë përkushtim. Vetëm në këtë mënyrë mund t'i kemi vërtet ato vlera të BE-së për të cilat dëgjonim vetëm në biseda të shkurtra.

Çdo ditë në buletinet e Ministrisë së Brendshme shohim raportime për njerëz të kapur me "substancë të pluhurit të bardhë". Cila është situata me drogën në vend? Ministria e Brendshme ka pasur disa veprime?

Këtu, në vitin 2025, kemi zbuluar, diku rreth tre grupe kriminale, të cilat veprojnë jo vetëm brenda Maqedonisë, por edhe jashtë Maqedonisë. Diku rreth 25 persona janë subjekt i këtyre kallëzimeve penale dhe këtyre procedurave. Me këtë, nëse marrim vetëm kokainën si substancë narkotike, për këtë vit e gjysmë që kur unë jam ministër, sekuestrimi i kokainës është afërsisht i barabartë me sekuestrimin në 6-7 vitet e mëparshme të kombinuara. Pra, në një vit, një vit e gjysmë, kemi sekuestruar 9 kilogramë kokainë, dhe kaq ka pasur ministri i mëparshëm brenda gjithë mandatit të tij. Dua të them se rezultatet janë të dukshme. Dhe, a mjafton kjo? Jo! Dhe si duhet të punojmë në atë fushë, dhe si duhet të jemi të përkushtuar, veçanërisht në luftën kundër tregtisë së paligjshme të këtij lloji të substancave psikotrope.

Dhe në të ardhmen, po shqyrtojmë, aktualisht po diskutohet, debatohet, po flasim me profesorë dhe ekspertë të fushës për disa ndryshime ligjore që Hungaria ka zbatuar tashmë, dhe ato lidhen me veprime specifike në lidhje me trajtimin e përdorimit të tjetrit nga konsumatorë të caktuar të saj, nga aspekti i trajtimit që shteti do t'u japë atyre. Domethënë, nëse ata bashkëpunojnë me shtetin dhe synojnë të ndihmojnë në zbulimin e një rrjeti autorësh, ata do të trajtoheshin si konsumatorë, siç është ligji aktual. Domethënë, ata do të trajtoheshin si shkelës të ligjit. Por, nëse nuk bashkëpunojnë me shtetin dhe nuk duan të ndihmojnë hetuesin, prokurorin etj., brenda kuadrit të procedurës së zbatimit të ligjit, ata do të trajtoheshin si autorë të një krimi. Por, megjithatë, kjo është një temë vërtet e ndjeshme. Do ta them përsëri, po diskutojmë, po flasim për temën me profesorë, me ekspertë të fushës, por po mendojmë të jemi pak më rigorozë për sa i përket zgjidhjeve ligjore që do të ofrojmë në të ardhmen, të cilat lidhen me luftën kundër trafikut të paligjshëm të drogës.

Do të doja të kthehesha tani te trafiku për një moment. Shumë vërejtje, aksidente rrugore, përplasje në rrugë… Qytetarët në rrjetet sociale po postojnë të gjitha llojet e komenteve… Ju njoftuat sistemin “Qytet i Sigurt”, i cili supozohet të fillojë më 1 janar të vitit të ardhshëm. A mund të na jepni pak më shumë detaje në lidhje me “Qytetin e Sigurt”?

Më besoni, nëse paraardhësit e mi do ta kishin zbatuar “Qytetin e Sigurt” deri tani, ju garantoj se nuk do të ishim në këtë nivel të ulët që jemi. Dhe puna në këtë projekt ka qenë duke u zhvilluar për një kohë të gjatë. Por situate është kjo që është. Tani varet nga ne ta zbatojmë atë si projekt dhe ne do ta zbatojmë. Pse? Sepse, kur flasim për një shifër prej 142 viktimash, si pasojë e aksidenteve rrugore në Maqedoni për vitin 2024, më besoni vërtet, është një ndjenjë shkatërruese që jeni Ministër i Punëve të Brendshme, dhe në të njëjtën kohë keni 142 viktima në një vit si pasojë e aksidenteve rrugore. Shumë herë në publik, disa keqdashës përpiqen të imponojnë teza të caktuara që nuk janë në interes të zbatimit të projektit "Qyteti i Sigurt", dhe nuk janë në interes të krijimit të një kulture të qarkullimit rrugor. Por është shkatërruese që Maqedonia ka shifra midis 75 dhe 80 viktimave për milion banorë në periudhën njëvjeçare, ndërsa në vendet skandinave kemi shifra që tregojnë rreth 30 viktima në vit. Pra, kemi diku rreth 40 deri në 50 vdekje më shumë për milion banorë sesa në vendet skandinave. Dhe është vërtet shkatërruese të përpiqesh të manipulosh publikun duke thënë se shteti donte të rriste buxhetin, kështu që nuk kishte çfarë të bënte, do të ndëshkonte qytetarët për shkelje rrugore. Jo, qëllimi i shtetit nuk është të rrisë buxhetin përmes shkeljeve rrugore duke zbatuar projektin "Qyteti i Sigurt". Qëllimi i shtetit nuk është vetëm të ndëshkojë ata që vrapojnë si të çmendur në rrugë. Qëllimi i shtetit është të shpëtojë të paktën një jetë njerëzore më shumë sesa kishim më pare, si rezultat I vdekjeve nga mosrespektimi i rregullave të qarkullimit. Më besoni, këto 142 viktima, secila prej tyre, janë rezultat i mosrespektimit të rregullave të qarkullimit.

A nevojiten ndryshime të mëtejshme ligjore në mënyrë që "Qyteti i Sigurt" të mund të zbatohet nga 1 janari?

Po, pra kjo është një paketë ligjesh, gjashtë ligje mendoj se lidhen me ndryshimin e legjislacionit të nevojshëm ligjor dhe rregulloreve të mëtejshme që do të duhet të ndryshojmë shtesë. Ligji për Sigurinë në qarkullimin Rrugor ka hyrë në procedurë parlamentare. Gjithashtu ka hyrë në procedurë Ligji për Kundërvajtjet, i cili lidhet drejtpërdrejt me zbatimin e "Qytetit të Sigurt" dhe një shteti të sigurt në të

ardhmen. Kodi Penal, Ligji për Ekzekutimin e Sanksioneve, Ligji për Automjetet tashmë janë ndryshuar në lidhje me gjithçka që duhej të lidhej me Qytetin e Sigurt, kështu që kemi një paketë ligjesh që duhet të ndryshohen dhe ideja e Ministrisë së Punëve të Brendshme dhe qëllimi është, së bashku me aktivitetet në terren që po ndërmerren dhe ndryshimet ligjore që do të bëhen, të fillojmë këtë projekt më 1.1. 2026. Pse 1.1. 2026? Që nga 1.1. Në vitin 2025, me ndryshimin e Rregullores për regjistrimin e automjeteve, ka filluar një proces i mbledhjes së të gjitha të dhënave dhe informacioneve të nevojshme që lidhen me pronarin e automjetit. Pra, formalisht ligjërisht, mund të fillojmë zbatimin nga 1.1. 2026, duke i informuar qytetarët se ky sistem do të funksionojë në komunikim me qytetarët përmes telefonave të tyre celularë, pra duke dërguar një mesazh në telefonat e tyre celularë në numrin e telefonit që kanë lënë në Ministrinë e Punëve të Brendshme. Shpresoj që Brenda dates 1.12.2025, do të fillojmë zbatimin aktiv të këtij sistemi të Qytetit të Sigurt. Duke përdorur tridhjetë ditët e ardhshme për të informuar qytetarët se kanë kryer një shkelje specifike të trafikut në një rrugë specifike, në mënyrë që të përgatiten, të kenë një muaj për t'u përgatitur, të kenë një periudhë fillestare prove, derisa të hyjnë zyrtarisht në fuqi ndryshimet në të gjitha ato rregullore ligjore.

Një problem tjetër që po krijohet në trafik është problemi i lëvizjes së papërshtatshme të skuterëve elektrikë. A ka vend që Ministria e Brendshme të veprojë ndryshe?

Tani, para se të hyja në zonën tuaj, pothuajse u shtypa nga një drejtues skuteri elektrik. Mendoj se ishin fëmijë, dy të mitur në një skuter. Para së gjithash, dy persona nuk lejohen të ngasin një skuter, as sipas rregulloreve aktuale. As njëri dhe as tjetri nuk kishin helmetë, as njëri dhe as tjetri nuk ishin të shënuar. Dhe tani kemi një rregullore që lidhet me menaxhimin e skuterëve, e cila për fat të keq nuk jep rezultate. Fakti është se nuk jep rezultate. Por, për ndryshimin e rregullores në këtë seksion, duhet të thellohemi pak më shumë në atë që duhet ndryshuar. Po, edhe në këtë seksion janë planifikuar ndryshime, harmonizim pjesërisht me rregulloret që janë të zbatueshme brenda Bashkimit Evropian. Por, megjithatë, këtu, nuk ndihemi mjaftueshëm të njohur me çështjet dhe ajo pjesë nuk mbulohet nga zgjidhjet aktuale ligjore. Ne kemi dhënë hapësirë për të hyrë në pak më shumë detaje në konsultim me ekspertë, në konsultim me pedagogue universitarë, për të parë në një aplikim se si zbatohet e gjithë kjo brenda vendeve të caktuara të BE-së. Dhe ne gjithashtu duhet të shtrëngojmë rregulloren në këtë drejtim në mënyrë që të gjithë qytetarët tanë të ndihen më të sigurt në rrugët e Maqedonisë kur lëvizin, si ne ashtu edhe ata që përdorin këto skuterë. Përndryshe, sipas informacionit që kam marrë nga mjekët që punojnë në klinikë, kemi të paktën 5 deri në 6 operacione në ditë për fraktura që kanë ndodhur nga rënia nga një skuter. Dhe sipas asaj që kam si informacion, në shumicën e rasteve kemi thyrje të duarve të cilat janë të vështira për t'u operuar, të vështira për t'u kthyer në pozicionin e tyre origjinal. Ne po flasim kryesisht për njerëz shumë të rinj, kryesisht të mitur që ngasin skuterë, kështu që kjo është me të vërtetë një temë serioze në të cilën duhet të përqendrohemi në të ardhmen. Le të përmirësojmë si rregulloren ashtu edhe zbatimin e saj. Ne, zakonisht jemi shum të mirë në rregullore, por pastaj zbatimi nuk shkon mirë...

Por gjithashtu të rrisim ndërgjegjësimin publik... Skuterët elektrikë nuk duhet t'u jepen të miturve.

Duhet të kuptojmë se të gjithë jemi pjesë e kësaj shoqërie. Secili prej nesh është pjesë e kësaj shoqërie dhe secili prej nesh, përveç të drejtave, ka edhe përgjegjësi. Pra, një i mitur të cilit i jepni një skuter për të ngarë, pa i siguruar një helmetë... Nuk e di, ai duhet të ketë një jelek, le të themi, për të ngarë skuterin. Një person nën një moshë të caktuar nuk lejohet të ngasë një skuter. Mendoj se ishte 14 vjeç. Thjesht, ju si prind blini një skuter elektrik për një 11-vjeçar, dhe as nuk i jepni një helmetë, as nuk i jepni një jelek dhe pastaj thoni se Zoti është fajtor. Thjesht, të gjithë duhet të përqendrohemi sa më shumë që të jetë e mundur dhe t'i përkushtohemi gjithçkaje që do të thotë parandalim. Si për veten tonë, ashtu edhe për fëmijët tanë, por edhe për shoqërinë në përgjithësi.

Kur bëhet fjalë për të moshuarit, ata përballen me mashtrime telefonike. Ministria e Punëve të Brendshme ka nisur një fushatë "Kujdes nga mashtrimet telefonike". A mendoni se një fushatë e tillë do të ketë ndonjë efekt?

Absolutisht po. Ndërgjegjësimi ngrihet në një nivel tjetër, kur Ministria e Punëve të Brendshme udhëheq në mënyrë aktive një fushatë në çdo drejtim. Sepse kjo nuk po ndodh vetëm midis fqinjëve tanë, por po ndodh edhe me ne, për fat të keq. Po, më shpesh, autorët e këtij krimi nuk janë shtetas maqedonas, në shumicën e rasteve ata nuk flasin maqedonisht pastër kur telefonojnë dhe fillojnë mashtrimin, shpesh ata telefonojnë "verbërisht", numra të zgjedhur rastësisht, por kur ndiejnë se kanë një person të moshuar në anën tjetër, atëherë, bazuar në shfrytëzimin e momentit dhe efektin që krijojnë tek të moshuarit, ata përpiqen t'i mashtrojnë ata se dikush i afërt me ta ka kryer një krim të caktuar, dhe një aksident rrugor është mënyra më e përdorur e veprimit. Por, falë fushatës sonë, kam informacion se mashtruesit, pavarësisht se janë përpjekur të mashtrojnë një viktimë specifike javën e kaluar, e dinin se në atë rast ata së pari duhet të kontaktojnë personin e tyre më të afërt ose, si alternativë, të telefonojnë Ministrinë e Punëve të Brendshme dhe të raportojnë rastin. Në të njëjtën kohë, ai u informua nga shërbimet se një ngjarje e tillë nuk kishte ndodhur dhe se të gjitha veprimet procedurale që duhej të ishin ndërmarrë kundër mashtruesve ishin ndërmarrë. Pra, a po jep rezultate fushata parandaluese? Po, po. Qytetarët tanë të moshuar informohen nëpërmjet jush, medias, dhe janë më të vetëdijshëm për gjithçka që mund t'i presë.

Zgjedhjet lokale do të mbahen më 19 tetor. Ministria e Punëve të Brendshme ka një nga rolet kryesore në organizimin e çdo zgjedhjeje në aspektin e sigurimit të vendeve, materialit të votimit që shpërndahet dhe listës së votuesve që kalon përmes jush… A po përgatitet Ministria e Punëve të Brendshme për zgjedhjet lokale?

Është formuar një aksion operativ “Zgjedhjet Lokale 2025”. Përgatitjet janë duke u zhvilluar në përputhje me të gjitha ato veprime standarde të procesit që po ndërmerren dhe janë nën juridiksionin e Ministrisë së Punëve të Brendshme. Gjithashtu patëm një takim me Komisionin Shtetëror të Zgjedhjeve, personalisht unë së bashku me shumicën e anëtarëve të KSHZ-së. Kryetari i KSHZ-së ishte gjithashtu atje. Diskutuam të gjitha hapat që duhet të ndërmerren nga Ministria e Punëve të Brendshme, sigurisht, dhe nga ata, si KSHZ. Ne jemi këtu së bashku, veprojmë si partnerë në gjithçka që është juridiksioni ynë dhe lidhet me zhvillimin e zgjedhjeve, kështu që vlerësoj që gjithçka që është e nevojshme po ndërmerret gjatë kësaj periudhe kohore. Dhe pres zgjedhje të qeta dhe të zhvilluara mirë, si nga Komisioni Shtetëror i Zgjedhjeve ashtu edhe nga Ministria e Brendshme.

A ka ndonjë indikacion për ndonjë skenar që lidhet me zgjedhjet?

Nga kompetenca e Ministrisë së Punëve të Brendshme, jo.

Në një kohë, ju patët një ide për futjen e oficerëve të policisë së lagjeve. Shumë qytetarë e mirëpritën këtë ide sepse me të vërtetë ka mungesë oficerësh policie në lagje.

Duhet të pranoj se nuk është ideja ime, e kam dëgjuar personalisht nga një numër i madh oficerësh policie, brenda Ministrisë së Punëve të Brendshme dhe nga një numër i madh qytetarësh. Për të qenë i sinqertë, ishte edhe një ide e ministrave para meje, por për fat të keq ata nuk arritën ta zbatonin dhe për fat të keq, qytetarët nuk e shohin atë oficer policie të rrethit ose lagjes. Epo, tani ishte thelbësore të krijoheshin kapacitete të Ministrisë që mund t'i përgjigjen kësaj lloj sfide - ndryshimi i Ligjit për Punët e Brendshme dhe ndryshimi i Ligjit për Policinë. Shumë më tepër për Ligjin për Punët e Brendshme. Ne e bëmë këtë. Hapi tjetër është një ndryshim në sistematizim. Ligji hyn në fuqi pas tetë muajsh nga tani. Me një riorganizim të mirë dhe lëvizshmëri të mirë të oficerëve të policisë brenda Ministrisë, me një numër shumë më të madh punonjësish dhe një numër shumë më të vogël menaxherësh dhe shefash, do të krijohen parakushtet e nevojshme që ne të jemi në gjendje t'i përgjigjemi në mënyrë efektive dhe të vërtetë idesë së mirë. Siç thashë, për fat të keq, ministrat para meje nuk e zbatuan atë ide të mirë të krijimit të oficerëve të policisë së lagjeve, të rretheve, një zyrtar nga Ministria e Brendshme i cili do të jetë i pranishëm brenda një territori specifik, të përcaktuar posaçërisht, dhe i cili në të njëjtën kohë do t'i njohë mirë rrethanat e qytetarëve, i cili do të jetë present dhe tek i cili, me kalimin e kohës, qytetarët do të fitojnë besim. Ne nuk po shpikim çudira me këtë. E kishim atë shumë vite më parë. Diçka që ishte vërtet një shembull pozitiv në atë kohë, dhe duam ta zbatojmë përsëri këtu, jo vetëm ndryshimet në Ligjin për Punët e Brendshme janë thelbësore për ne, por edhe përvojat që ndajmë me partnerët tanë nga Bashkimi Evropian. Le të themi se do të veçoja Slloveninë, e cila është e ngjashme me Maqedoninë për sa i përket territorit, madhësisë së territorit, e ngjashme me ne për sa i përket numrit të banorëve. Dhe ne vijmë nga një sistem shumë i ngjashëm, nëse jo i njëjti nga koha, ku me kalimin e kohës ata janë përsosur dhe përmirësuar duke zbatuar praktikat evropiane, dhe ne, për fat të keq, jemi shumë, shumë prapa. Por ata janë një shembull i mirë për ne dhe, këtu, do të shfrytëzoj këtë rast për të falënderuar si Ministrin e Punëve të Brendshme të Sllovenisë, ashtu edhe të gjithë ata ekspertë dhe profesionistë që Sllovenia na ka ofruar dhe na ka dhënë në mbështetje gjatë gjithë kësaj periudhe kohore, në mënyrë që ne të mund të reformohemi në drejtimin që duam ta bëjmë këtë ndryshim.