Shkup, 18 dhjetor 2024 (MIA) - Pesë milionë euro grant nga Banka Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim (BERZH) do të investohen në projektet për ndërtimin termocentralet fotovoltaike  "Manastir 1", "Osllomej 2", që duhet të kontribuojnë për ranszicionin energjetik të vendit.

Marrëveshjen për grantin e kanë nënshkruar drejtori i përgjithshëm i SHA EMV, Llazo Uzunçev dhe përfaqësuesi i BERZH-it, Fatih Turkmenogllu, në prani të ministres së Energjetikës, Minierave dhe Lëndëve të Para Minerale, Sanja Bozhinovska dhe euroambasadorit në vend, Mihalis Rokas.

"Me nënshkrimin e këtij granti, zbatimi i të dy projekteve hyn në fazën përfundimtare. Osllomej 2 me një prodhim mesatar vjetor prej 16 gigavat orë dhe Manastiri 1 me prodhim mesatar vjetor prej 30 gigavat orë do të rrisin portofolin e burimeve të rinovueshme në pronësi të shtetit, që do të përfaqësojë një hap tjetër drejt përmbushjes së angazhimeve strategjike në rrugën drejt tranzicionit të energjisë së gjelbër", tha Uzunçev.

Me uljen e prodhimit në termocentrale në llogari të prodhimit në termocentralet e reja fotovoltaike, siç tha ai, emetimet e dioksidit të karbonit do të reduktohen me 40 mijë tonë për kapacitetin e përgjithshëm të instaluar prej 30 megavatëve.

"Termocentralet fotovoltaike do të projektohen dhe ndërtohen nga ofertuesit më kompetentë në përputhje me standardet më të larta evropiane dhe botërore. Procedura për zgjedhjen e kontraktorit për projektim, prokurim, ndërtim, si dhe vlerësimi i ofertave do të bëhet në përputhje me rregullat dhe kushtet e BERZH-it", tha Uzunçev.

Theksoi se përfitimet nga projekti me pjesëmarrje të kompanive lokale të specializuara, të punësuara në REK Manastir dhe REK Osllomej përmes edukimit, si dhe në atë se shumë të punësuar do të përfshihen në proceset punuese me centralet e reja elektrike.

Përfaqësuesi i BERZH-it theksoi se granti për impiantet fotovoltaike në Osllomej dhe Manastir është financuar nga Fondi i përbashkët për Ballkanin Perëndimo dhe është dëshmi për mbështetjen e dekarbonizimin e vendit.

"BERZH-i paraprakisht ka akorduar 25 milionë euro për zhvillim dhe ndërtim të këtij projekti, i cili është dëshmi për mbështetje të pandërprerë të dekarbonizimit në sektorin energjetik të vendit. Ky është shembull i shkëlqyer që të sigurojë shfrytëzim alternativ dhe të qëndrueshëm të lokacioneve për minim të karbonit deri te termoelektranat e vjetra", theksoi Turkmenogllu.

Granti, tha ministrja Bozhinovska, shënon fillimin e realizimit të dy projekteve të rëndësishme që do të kontribuojnë në tranzicionin energjetik të vendit.

"Me këtë projekt, SHA EMV eruan pozitën e saj si lider në tranzicionin energjetik. Tranzicioni i energjisë është një vizion për një të ardhme që do të ketë energji të pastër, një mjedis të shëndetshëm dhe prosperitet ekonomik. Realizimi i këtyre projekteve do të zvogëlojë emetimet e dioksidit të karbonit për rreth 40.000 ton në vit, që do të mundësojë bonifikimin e 45 hektarëve tokë në kuadër të REK Manastir dhe REK Osllomej, që do të ndikojë drejtpërdrejt në një mjedis më të shëndetshëm", tha Bozhinovska.

Në përgjigje të pyetjes së një gazetari, ai vuri në dukje se në thirrje mund të marrin pjesë kompani vendase dhe të huaja.

Kushdo që i plotëson kushtet e BERZH-it është i mirëpritur, me kusht që të ketë disa standarde, kritere dhe rekomandime, tha Bozhinovska.

Sipas ambasadorit të BE-së, investimi vjen në kohën e duhur sepse siguron energji të pastër dhe të sigurt.

"Duhet t'i shfrytëzojmë këto mundësi dhe shpresojmë që ky të jetë vetëm fillimi për më shumë investime në këtë fushë. Mundësitë e investimeve janë në rritje dhe jam i sigurt se sektori privat tashmë është i gatshëm t'i shfrytëzojë këto mundësi dhe të investojë në vend. Maqedonia e Veriut ka përmbushur të gjitha detyrimet dhe nevojat e nevojshme për të realizuar mundësitë që ka me një agjendë reformash që është me të vërtetë shumë ambicioze dhe transparente, dhe herë pas here ne duhet të punojmë krah për krah për të përfituar nga këto reforma dhe natyrisht të kemi në dispozicion fondet", tha Rokas.

I pyetur se pse punëtorët e REK Osllomej nuk janë marrë ende në impiantet fotovoltaike tashmë të ndërtuara përmes partneritetit publiko-privat, drejtori Uzunçev tha se obligimi për marrjen e punëtorëve ende qëndron. mb/

Foto: printskrin