Shkup, 1 mars 2024 (MIA) - Pasi Kuvendi, me rekomandim të Avokatit të Popullit, miratoi ndryshimet në Ligjin për detyrimet dhe Ligjin për përmbarim në korrik të vitit të kaluar, u respektua dispozita që interesi penal ligjor të kufizohet në borxhin bazë dhe problemi që ekzistonte më parë, sipas Avokatit të Popullit Naser Ziberi, u mbyll në mënyrë solide. Megjithatë, sot ka reaguar se nuk është respektuar pjesa e dytë e ndryshimeve ligjore në lidhje me vjetërsinë e kërkesave ndaj debitorëve.

Ndryshimet përcaktuan një pretendim të përcaktuar nga një dokument ekzekutiv për t'u vjetruar nëse brenda pesë viteve pas vlefshmërisë së dokumentit ekzekutiv një propozim nuk i paraqitet nëpunësit përmbarimor kompetent për përmbarim ose nëse ndërkohë paraqitet një kërkesë për përmbarim, por brenda dhjetë viteve nuk arrin të ekzekutohet gjithashtu për t'u vjetruar, respektivisht afati absolut i vjetrimit të dokumentit ekzekutiv, respektivisht pretendimet e kreditorëve ndaj debitorëve.

Në një konferencë për shtyp sot, Ziberi tha se megjithëse kjo ishte përcaktuar qartë në Ligjin për marrëdhëniet obligative, ai nuk kishte rezultatet e pritura dhe vazhdonte të merrte vazhdimisht ankesa nga qytetarët që kërkonin ndihmë nga Avokati i Popullit sepse autorët refuzuan kërkesat për ndërprerjen e kërkesës ose nuk arritën në një konkluzion për ndalimin e procedurës në përputhje me ndryshimet në ligj.

"Përmbaruesit kanë refuzuar në mënyrë të përsëritur kërkesa të tilla të parashtruara nga debitorët”, tha Ziberi, duke theksuar se përgjigjet e dhëna nga përmbaruesit në këtë drejtim nuk janë të unifikuara, ato i referohen pamjaftueshmërisë ose pamundësisë për të vepruar sepse kjo çështje nuk rregullohet në vetë Ligjin për përmbarim, por në Ligjin për marrëdhëniet obligative.

Në përputhje me nenin 86 të Ligjit për përmbarimin, debitori ka të drejtë të kundërshtojë vendimin e përmbaruesit në një gjykatë primare kompetente, por, tha Ziberi, as vendimet e gjykatave nuk janë të unifikuara. Në përgjithësi, gjykatat a priori refuzojnë kundërshtimet dhe konfirmojnë konkluzionet e përmbaruesve, por ka edhe një pjesë më të vogël të gjykatave (siç është gjykata në Kumanovë dhe Manastir) që pranojnë kundërshtimet e debitorëve dhe i nxjerrin jashtë ligjit dokumentet ekzekutive ose ua kthejnë ato për ri-vendim te përmbaruesit.

Ziberi kërkoi nga gjykatat shpjegime për një veprim të tillë dhe përgjigja e tyre ishte se përmbaruesit nuk janë të detyruar të vlerësojnë vjetërsinë dhe se kjo çështje nuk rregullohet me Ligjin për përmbarim.

"Me një fjalë, ndryshimet në Ligjin për marrëdhëniet obligative në fushën e vjetërsisë de fakto nuk japin asnjë efekt për qytetarët," tha Ziberi, i cili për këtë arsye, siç tha ai, kërkoi takim me Odën e përmbaruesve. Edhe ata janë thirrur në kompetencën dhe mungesën e detyrimit sipas detyrës zyrtare për të kontrolluar vjetërsinë e dokumenteve ekzekutive dhe, siç tha ai, refuzojnë të veprojnë në lidhje me kërkesat e debitorëve për të nxjerrë një konkluzion për ndërprerjen e procedurës së përmbarimit.

Oda gjithashtu iu përgjigj Ziberit se Ministria e Drejtësisë nuk ka miratuar akt nënligjor (formular), respektivisht nuk ka ndryshuar aktin ekzistues në të cilin rregullohet forma dhe përmbajtja e urdhrave, konkluzioneve, procesverbaleve dhe veprimeve të tjera të përmbaruesve dhe se fakti që ata nuk kanë shabllon është argumenti i tyre pse nuk mund të veprojnë. Oda e informoi atë se ata i ishin drejtuar Ministrisë së Drejtësisë për këtë çështje, por Ziberi dyshoi sepse për më shumë se një muaj ata nuk i ishin përgjigjur kërkesës së tij për t'ia dërguar atë adresimin e tyre.

Vlerëson se nuk ka asnjë pengesë që përmbaruesit të arrijnë në një përfundim për të ndaluar procedurën e përmbarimit nëse plotësohen kushtet e nenit 2 dhe nenit 4 të Ligjit për marrëdhëniet obligative. Ai gjithashtu citoi një nen të Ligjit për përmbarim.

"Sipas njohurive të mia modeste për këtë fushë, mendoj se përmbaruesit nuk veprojnë sipas ndryshimeve në Ligjin për marrëdhëniet obligative jo për shkak të mungesës së formularit ose aktit nënligjor dhe jo për shkak të mungesës së normës ligjore në vetë Ligjin për përmbarimin, por për arsye të tjera. Në paragrafin 1 të nenit 93 të Ligjit për përmbarim, i cili rregullon çështjen e pezullimit të përmbarimit, thuhet me të drejtë se dokumenti ekzekutiv është shfuqizuar, ndryshuar, anuluar ose vendosur jashtë forcës ligjërisht është një bazë për ndalimin e përmbarimit ose përmbarimi ndalet nëse ndodh një nga këto elemente", tha Ziberi, duke theksuar se me ndryshimet në Ligjin për marrëdhëniet obligative, këto dokumente ekzekutive janë jashtë fuqisë sepse ka lindur afati absolut i vjetërsisë dhe se kjo është “baza ligjore që autorët të veprojnë”.

Prandaj, Ziberi konsideron se Ministria e Drejtësisë dhe Oda e përmbaruesve, me ndihmën e Avokatit të Popullit, duhet të gjejnë një zgjidhje dhe, siç tha ai, një rrugëdalje nga një situatë e tillë në të cilën “debitorët bëhen viktima të lojës ndërinstitucionale”.

Ndërkohë, komisioni parlamentar kompetent kërkon organizimin e një debati publik mbi efektet e ndryshimeve në Ligjin për marrëdhëniet obligative, duke deklaruar se “Kuvendi nuk mund të heshtë nëse një ligj i miratuar nga deputetët nuk zbatohet dhe nuk ka veprim juridik.” 

Foto: MIA