Shkup, 30 prill 2025 (MIA) – Është fakt se Korniza Negociuese krijoi një precedent dhe e bilateralizoi procesin, por ne duhet të këmbëngulim në kërkimin e një zgjidhjeje që synon përjashtimin e çështjeve bilaterale historike, të identitetit dhe ato gjuhësore nga negociatat e pranimit në BE, mos arritja e konsensus kombëtar në vitin 2022 ishte një gabim i madh. Nga ana tjetër, do të ishte jashtëzakonisht naive të besohej se ndryshimet e mundshme kushtetuese do të ishin kushti i fundit në rrugën drejt BE-së. Megjithatë, për arsye strategjike, ky vend nuk duhet të lejojë që Mali i Zi, Shqipëria dhe Moldavia të ndahen nga ne dhe të mbushin hapësirën që na përket, si historikisht, gjeografikisht dhe ekonomikisht. Plani i zhvillimit dhe në përputhje me rrethanat, Agjenda e Reformës, është një përpjekje për të mbështetur vendin dhe të gjithë Ballkanin Perëndimor që të vazhdojë në rrugën drejt BE-së, por sigurisht që nuk është një zëvendësim i mjaftueshëm për anëtarësimin e plotë. Kështu deklaruan në një analizë për MIA-n Dragan Tilev, ekspert për politikat evropiane, dhe Aleksandar Kërzhallovski, analist dhe drejtor i Qendrës së Maqedonisë për Bashkëpunim Ndërkombëtar (QMBN).

Gjithashtu me Tilevin dhe Kërzhallovskin diskutuam nëse vendi do ta humbasë edhe valën tjetër të zgjerimit në vitin 2030, për deklaratat e fundit të përfaqësuesve bullgarë në lidhje me kushtet e pranimit dhe nëse është e mundur të merren garanci se ndryshimet kushtetuese do të jenë kërkesa e fundit e Sofjes...

Është gjithnjë e më e pasigurt nëse vendi do të "kapë" valën tjetër të zgjerimit në vitin 2030

Komisioni Evropian e vlerësoi Agjendën e Reformave të vendit si më të mirën dhe mesazhi nga Brukseli është se duhen bërë reforma, por nga ana tjetër, ekziston problemi me Bullgarinë. Nëse nuk e hapim Klasterin e parë vitin e ardhshëm, ekziston rreziku që të mos i bashkohemi valës tjetër të zgjerimit, e cila përmendet për vitin 2030. Lidhur me mënyrën se si e vlerësojnë perspektivën tonë evropiane, duke marrë parasysh të gjitha këto, Tilev thotë se vendi nuk mund të përballojë të qëndrojë jashtë procesit për një vit deri në një vit e gjysmë, ndërsa Kërzhallovski, lidhur me ndryshimet kushtetuese, nuk pret që të ndodhë diçka në këtë drejtim para përfundimit të zgjedhjeve lokale në tetor, ndërsa pas kësaj, thotë ai, ndoshta gjithçka do të varet nga rezultati i zgjedhjeve dhe rikompozimi i mundshëm i atij koalicioni më pas.

Sipas Tilev, vlerësimi pozitiv i Komisionit Evropian dhe shteteve anëtare për cilësinë dhe fushëveprimin e Agjendës së Reformave është vetëm një konfirmim se kur jemi të bashkuar dhe të përqendruar, sukseset janë të mundshme.

“Por të mos harrojmë se përcaktimi i Agjendës së Reformës është vetëm hapi fillestar. Zbatimi i reformave dhe mbledhja e fondeve për realizimin e projekteve të mëdha infrastrukturore është një sfidë shumë më e madhe. Për të arritur këtë qëllim, përveç vullnetit të nevojshëm politik dhe kapaciteteve institucionale, do të duhet të sigurohen projekte të pjekura dhe vazhdimësi, pavarësisht nga çdo proces zgjedhor dhe rezultat i zgjedhjeve deri në dhe pas vitit 2028”, tha Tilev për MIA-n.

Ai thekson se Agjenda e Reformës nuk duhet të ndahet nga procesi i integrimit evropian dhe negociatat e anëtarësimit.

Duhet të kuptohet se procesi i integrimit evropian është kompleks dhe se kërkon shumë më tepër sesa Agjenda e Reformave, e cila është vetëm një pjesë e procesit të pranimit, qëllimi i të cilit është dhe duhet të mbetet anëtarësimi i plotë i vendit në Bashkimin Evropian, tha ai.

Ai thekson se Maqedonia nuk duhet të lejojë veten të mbetet jashtë procesit për një vit ose një vit e gjysmë.

“Për arsye strategjike, nuk duhet të lejojmë që Mali i Zi, Shqipëria dhe Moldavia të ndahen nga ne dhe të mbushin hapësirën që na takon, si historikisht, ashtu edhe gjeografikisht dhe ekonomikisht. Çdo politikan serioz me arsye dhe dëshirë për një të ardhme më të mirë për Maqedoninë duhet të orientohet strategjikisht drejt BE-së si projekti më i suksesshëm i paqes në histori që rezultoi gjithashtu në krijimin e ekonomisë së dytë më të fuqishme në botë”, tha ai.

Ai kujtoi se BE-ja ka marrë qartë qëndrimin se procesi i zgjerimit është me interes të lartë gjeopolitik për të ardhmen dhe sigurinë e vetë Unionit.

“Për momentin, interesi i BE-së dhe interesi ynë përputhen dhe janë gjeneratori i zgjerimit, pra i integrimit tonë në BE. A do të jetë Unioni i njëjtë pas pesë apo dhjetë vjetësh? Shumë e mundshme, jo. Unioni do të reformohet dhe do të ndryshojë, ashtu siç ne do të ndryshojmë dhe do t'i përshtatemi kushteve të reja. Por, thelbësore për ne është nëse dhe kur do t’i kapim Malin e Zi, Shqipërinë dhe Moldavinë, nëse ato do të bëhen anëtarë para nesh, domethënë nëse kemi mençurinë politike, potencialin ekonomik dhe kapacitetin administrativ për të arritur qëllimin tonë strategjik para vitit 2030”, tha Tilev, duke shtuar se ka pengesa, por problemet mund të zgjidhen vetëm nëse ka vullnet politik dhe aftësi diplomatike.

Nga ana tjetër, Krzhallovski beson se pagesa e parë e transfertës së Planit të Zhvillimit për vendin është fillim i mirë dhe në drejtimin e duhur, por nuk do të jetë e mjaftueshme për të filluar negociatat.

“Kushti (për ndryshimet kushtetuese) mbetet, dhe për aq sa mund të kuptoj unë, të gjitha përpjekjet e deritanishme për të marrë diçka nga BE-ja në atë drejtim - vonesa në efektin e ndryshimeve, ndryshimet në Kornizën Negociuese, aktet e vullnetit të mirë nga fqinjët - nuk kanë dhënë fryte (për të mos përmendur "torpedonizimin" (ngurtësimin) e të gjitha ideve dhe propozimeve të tilla nga Bullgaria). Pra, bëhet e qartë se ndryshimet kushtetuese do të duhet të bëhen në mënyrë të pashmangshme që të fillojnë negociatat, dhe nëse dhe kur do të ndodhë kjo varet nga koalicioni aktual qeverisës”, tha Kërzhallovski për MIA-n.

Ai nuk pret që të ndodhë diçka në këtë drejtim para përfundimit të zgjedhjeve lokale në tetor, ndërsa ajo që ndodh pas kësaj, thotë ai, ndoshta do të varet nga rezultati i zgjedhjeve dhe rikompozimi i mundshëm i atij koalicioni më pas.

“Sidoqoftë, nëse nuk ka lëvizje në këtë plan menjëherë pas kësaj - brenda gjysmës së parë të vitit 2026, është e sigurt se do ta humbim këtë "valë" zgjerimi, ku pranimi i Malit të Zi tashmë po bëhet i sigurt, por dhe nëse nuk është i sigurt, ka përparim të konsiderueshëm në procesin e negociatave të Shqipërisë”, vlerëson Kërzhallovski.

Korniza Negociuese krijoi një precedent dhe e bilateralizoi procesin, ishte një gabim i madh mos arritja e konsensusit kombëtar në vitin 2022

Ministri i Jashtëm bullgar, Georg Georgiev, tha se ndryshimet kushtetuese janë kushti i parë, por jo i vetmi për vendin dhe se ai nuk sheh një bilateralizim të procesit, por përkundrazi se kushtet për integrimin tonë evropian janë rezultat i të ashtuquajturit konsensus evropian. Në këtë drejtim, Tilev është i bindur se është fakt që Korniza Negociuese ka vendosur një precedent dhe ka bilateralizuar procesin, dhe se ne duhet të këmbëngulim në kërkimin e një zgjidhjeje që synon përjashtimin e çështjeve bilaterale nga negociatat e pranimit. Kërzhallovski, nga ana tjetër, vlerëson se negociatat në vitin 2022 “u zhvilluan në mënyrë katastrofike nga ana jonë” dhe një gabim i madh, thotë ai, ishte se nuk u arrit një konsensus kombëtar.

Tilev beson se është fakt që në rastin tonë, me Konkluzionet e Këshillit të BE-së të 18 korrikut 2022, si dhe me Kornizën Negociuese, ndodhi një precedent dhe bilateralizim i procesit të negociatave të pranimit, ose integrimit evropian.

“Askush nuk është i lumtur për atë padrejtësi. Por nuk ka kuptim të përpiqesh ta kthesh rrotën e historisë prapa. Procesi duhet të çohet përpara, duhet të shfrytëzohet i gjithë potenciali politik dhe akademik i vendit dhe duhet të gjendet një zgjidhje kompromisi që nuk do të ndikojë në rrënjët tona historike dhe që do t'i lërë mënjanë çështjet dypalëshe nga procesi i pranimit.

Lidhur me deklaratën e Georgievit, ai thotë se nuk komenton deklaratat e politikanëve, por kjo deklaratë, vlerëson ai, nuk është as e para me këtë ton dhe përmbajtje, as nuk do të jetë e fundit.

“Do të ishte jashtëzakonisht naive të besohej se ndryshimet e mundshme kushtetuese do të ishin kushti i fundit në rrugën drejt BE-së. Kushdo që di të paktën pak për procesin e negociatave të pranimit e di se çdo shtet anëtar mund të vendosë një kusht për çdo çështje, mund të përdorë të drejtën e vetos ose të kërkojë masa korrigjuese”, tha Tilev.

Por ajo për të cilën ne këmbëngulim dhe për të cilën duhet të vazhdojmë të kërkojmë një zgjidhje, thekson Tilev, është përjashtimi i çështjeve dypalëshe historike, të identitetit dhe gjuhës nga negociatat e pranimit, dhe sigurimi i mbrojtjes së pakicave ose komuniteteve në të dyja anët e kufirit, në përputhje me rregullat dhe standardet ndërkombëtare.

Vullneti i mirë është i nevojshëm nga të dyja palët, dialogu është i nevojshëm, por edhe pjesëmarrja e fuqishme është e nevojshme nga ana e udhëheqësve të BE-së dhe shteteve anëtare kryesore të Unionit, kryesisht Franca dhe Gjermania, si gjeneratorë të prosperitetit evropian. Vetëm në këtë mënyrë do të jemi në gjendje të rifitojmë besimin e humbur në procesin evropian, thekson Tilev.

Nga ana tjetër, Kërzhallovski beson se mund të vlerësohet se Bullgaria dhe e gjithë BE-ja, besojnë se zgjidhja u gjet/u arrit me pranimin e "Propozimit Francez" nga Qeveria jonë e atëhershme.

"Kjo tregon vetëm se sa katastrofikisht u zhvilluan negociatat nga ana jonë, dhe ata që ende sot pohojnë se "ndryshimet kushtetuese janë i vetmi kusht", siç pretendonin më parë se "ndryshimi i emrit" është i vetmi kusht ose se "vetëm Greqia është problemi", ose po mashtrojnë veten, ose janë manipulues”, vlerësoi Kërzhallovski.

Sidoqoftë, ai vlerëson se politika "përça dhe sundo" e zbatuar me mjeshtëri nga fqinjët tanë ka çuar në polarizim dhe përçarje midis nesh dhe e ka komplikuar zgjidhjen e mundshme të problemit të pranimit të Maqedonisë në BE.

“Në vend që t’i përmbahemi qëndrimeve shtetërore të dakordësuara në atë pikëpamje, dua të them me dy deklarata parlamentare, devijimi nga kjo, me Marrëveshjen e Prespës dhe më pas me “Propozimin Francez”, tani na ka vënë në një pozicion mjaft të palakmueshëm. Nuk kam dyshim se qëllimet e atyre që bënë këto lëshime dhe vendime nuk u udhëhoqën nga qëllimet më të mira për të na çuar në atë rrugë drejt BE-së, por ishte një gabim i madh të mos arrihej një konsensus kombëtar. Dhe tani pyetja është nëse një konsensus i tillë është i mundur, dhe unë besoj se është i nevojshëm, në mënyrë që të ecim përpara të bashkuar dhe të unifikuar, dhe vetëm atëherë BE-ja mund ta pranonte qëndrimin që do të harmonizohej, si një qëndrim shtetëror, dhe ndoshta të vendoste të devijonte nga disa qëndrime të vendosura aktualisht. Dhe sigurisht, ndërkohë, marrëdhëniet me fqinjët, veçanërisht me Bullgarinë, duhet të ruhen dhe forcohen”, tha Kërzhallovski.

Ekziston rreziku që BE-ja ta lërë Maqedoninë jashtë procesit

Qeveria po punon për të bindur vendet anëtare të BE-së se ky bilateralizim krijon një rrezik për ne si vend dhe për të gjithë rajonin, duke marrë parasysh ndërhyrjet e mundshme nga palët e treta. Kur u pyet nëse BE-ja do të angazhohet më shumë në rolin e ndërmjetësit për të afruar qëndrimet e dy vendeve dhe për të gjetur një zgjidhje, Tilev vlerësoi se është një rrezik i madh të lihet vendi jashtë procesit, kryesisht për shkak të zhvillimeve rajonale dhe gjeopolitikës, ndërsa Kërzhallovski beson se BE-ja është e vetëdijshme për pasojat e mundshme, por "në sytë e BE-së" Ballkani ka probleme më të mëdha se tonat.

“Lënia jashtë e Maqedonisë nga procesi është një rrezik i madh, së pari për shkak të pozicionit gjeografik të vendit në qendër të Gadishullit Ballkanik dhe si një udhëkryq i Korridoreve kryesore 10 dhe 8 të Evropës Juglindore, dhe së dyti për shkak të orekseve të lojtarëve të mëdhenj globalë, kryesisht Rusisë, por edhe Kinës, për një prani aktive dhe jo vetëm ekonomike në rajon. Zhvillimet në rajon, kryesisht në Republikën Sërpska dhe Serbi, por edhe në Kosovë, vetëm sa e theksojnë nevojën për vendime të arsyeshme politike dhe veprim të shpejtë”, thotë Tilev.

Ai vlerëson se për fuqitë e mëdha globale, për të arritur qëllimet dhe interesat e tyre dhe për të destabilizuar rajonin është vënë në rrezik.

“Edhe pse jemi anëtar i NATO-s dhe kandidat për anëtarësim në BE, për sa kohë që proceset mbeten të hapura për palët kryesore të interesuara globale, rreziku për sigurinë tonë është real”, tha ai.

Kërzhalovski, nga ana tjetër, thotë se BE-ja beson se ka gjetur zgjidhjen në rastin tonë dhe se ne jemi në lëvizje për të miratuar ndryshimet kushtetuese. BE-ja është e vetëdijshme për pasojat e mundshme, por "në sytë e BE-së" ka probleme më të mëdha në Ballkan sesa tonat,

kryesisht marrëdhëniet Serbi-Kosovë, dhe pastaj situata, veçanërisht kohët e fundit, në Bosnjë dhe Hercegovinë.

“Pra, po, ne jemi dhe do të jemi në radarin e BE-së, por jo me shumë vëmendje, as me përpjekje më serioze për të çuar përpara integrimin në BE, përveç nëse sigurisht, e çojmë përpara vetë me ndryshime kushtetuese”, thotë Kërzhallovski.

Sipas tij, Plani i Rritjes dhe, në përputhje me rrethanat, Agjenda e Reformës, është një përpjekje për të mbështetur vendin dhe të gjithë Ballkanin Perëndimor që të vazhdojë në rrugën drejt BE-së, por sigurisht që nuk është një zëvendësim i mjaftueshëm për anëtarësimin e plotë.

A është e mundur të arrihet forma e të ashtuquajturës "garanci institucionale" dhe parashikueshmëri në rrugën përpara drejt BE-së?

Lidhur me këtë çështje, Tilev beson se kjo nuk do të ishte e lehtë, por e mundur, ndërsa Kërzhallovski vlerëson se nuk është e mundur, duke marrë parasysh deklaratat e fundit të Komisioneres Evropiane për Zgjerim Marta Kos, por edhe faktin se një vend tjetër mund të vërë veton nëse nuk shihet përparim, për shembull në fushën e korrupsionit.

Sipas Tilevit, dalja është në një qëndrim proaktiv ndaj kërkimit të një zgjidhjeje, krijimit të një klime pozitive dhe krijimit të miqve dhe mbështetësve për argumentet dhe "garancitë" tona të kërkuara.

“Por do të na duhet t’i përcaktojmë “garancitë” më saktë dhe t’i artikulojmë ato më me zë të lartë. Për shembull, “garancitë” si kusht për ndryshimin e Kushtetutës mund të përkufizohen edhe në terma të, së pari, njohjes së gjuhës maqedonase nga BE-ja si një nga gjuhët zyrtare të BE-së, si pjesë e negociatave të pranimit dhe Kapitullit 34, së dyti, sigurimit nga ana e BE-së të punës së papenguar të Komisionit për Çështje Historike dhe Arsimore pa afate kohore dhe pa presione politike dhe me mbështetje të mundshme nga ekspertë ndërkombëtarë në punën e tij, së treti, garancive nga BE-ja për t’u përmbajtur nga interpretimi i njëanshëm i pjesëve të kontestuara të Marrëveshjes Dypalëshe për Fqinjësi të Mirë dhe krijimit të panevojshëm të një klime mosbesimi dhe armiqësie politike, duke përfshirë edhe fushat e historisë, arsimit dhe kulturës, së katërti, vendosjes së rregullave të përbashkëta nga ana e BE-së për monitorimin dhe eliminimin e gjuhës së urrejtjes nga të dyja palët dhe në të gjitha nivelet e shoqërisë, duke përfshirë rrjetet sociale dhe mediat digjitale, së pesti, njohjes jo-selektive të të gjitha vendimeve të Gjykatës për të Drejtat e Njeriut të Këshillit të Evropës, së gjashti, një marrëveshjeje me shkrim për përfundimin e Korridorit 8 nga të dyja palët me garanci nga BE-ja, së shtati, hapjes së pikës kufitare Klepalo nga të dyja palët me ndërmjetësimin e BE-së”, thotë Tilev.

Sipas tij, për t’i artikuluar këto ose çdo “garanci” tjetër më të mençur, duhet të shfrytëzojmë presidencën aktuale polake dhe presidencën e ardhshme daneze të Këshillit të BE-së deri në fund të vitit 2025.

Përveç të gjitha sfidave me të cilat përballet BE-ja aktualisht, ose pikërisht për shkak të këtyre sfidave, Maqedonia duhet të promovohet si faktor stabiliteti në rajonin e trazuar. Ne jemi i vetmi vend në të gjithë rajonin e gjerë me një kufi të përcaktuar dhe të demarkuar pa asnjë mosmarrëveshje territoriale, një shoqëri funksionale shumëkombëshe dhe shumëkonfesionale, me mekanizma të integruar për mbrojtjen e të drejtave të të gjitha komuniteteve ose pakicave, thekson Tilev.

Ndërkohë, shton ai, duhet të mbyllim procedurën për përcaktimin e një Udhërrëfyesi për Sundimin e Ligjit të shoqëruar nga një Plan Veprimi për Mbrojtjen e të Drejtave të Individëve që i Përkasin Minoriteteve ose Komuniteteve dhe një Udhërrëfyes për Reformën e Administratës Publike.

Është thelbësore të përcaktohet saktësisht Plani i Veprimit, me qëllim që të shmanget futja e çështjeve dypalëshe në negociatat e pranimit në fazën tjetër dhe vendosja e standardeve të përkohshme që lidhen me këto çështje. Plani i veprimit është çelësi nga i cili mund të fillojë ndërtimi i digës së "garancive" kundër presioneve dypalëshe, theksoi ai.

Kërzhallovski, nga ana tjetër, beson se është e pamundur të ofrohen garanci "institucionale".

“Mendoj se kjo nuk është e mundur, dhe vetë Komisionerja Evropiane për Zgjerimin, Marta Kos, e deklaroi këtë shprehimisht kohët e fundit. Raportuesi i Parlamentit Evropian, Tomas Ueic, po përpiqet të arrijë diçka të tillë, për shembull një deklaratë nga Parlamenti i BE-së, por pyetja e parë është nëse një gjë e tillë do të kalojë, pra do të votohet si opsion në përfundimet e raportit të tij për Maqedoninë, duke pasur parasysh amendamentet e shumta, dhe pastaj nëse do të arrihet një deklaratë e tillë, duhet të përgatitet dhe të votohet veçmas, dhe nëse do të ketë ndonjë efekt, pasi ato nuk janë të detyrueshme për shtetet anëtare. Pra, nuk ka nevojë të shqetësohemi për këtë çështje dhe të presim diçka nga BE-ja (dhe edhe nëse ka, nuk do të thotë asgjë), thekson ai.

Ai shton se duke pasur parasysh situatën e korrupsionit në vend në vitet e fundit, nuk do të habitem nëse "vetoja" e radhës në rrugën tonë të anëtarësimit në BE, edhe nëse e kapërcejmë problemin me Bullgarinë dhe ndryshimet kushtetuese, do të vijë nga Holanda, pikërisht për shkak të parametrave të dobët në lidhje me sundimin e ligjit.

Edhe nëse parimi i votimit me shumicë të kualifikuar miratohet në BE, nuk është e sigurt nëse ai do të jetë i zbatueshëm për të gjitha çështjet, përfshirë zgjerimin

Lidhur me sa realiste është të zbatohet iniciativa për të ndryshuar vendimmarrjen në BE në vend të votimit me shumicë të kualifikuar, gjë që do të eliminonte pengesat dypalëshe në negociatat me BE-në, Tilev beson se kjo është një pritje joreale, të paktën jo në të ardhmen e parashikueshme, pasi kjo ka qenë një temë për vite me radhë. Kërzhallovski, nga ana tjetër, beson se megjithëse kjo është një iniciativë realiste dhe BE-ja po punon për ta ndryshuar këtë sistem deri në vitin 2030, ende nuk është e sigurt nëse kjo do të arrihet.

“Personalisht mendoj se kjo është një pritje joreale, ose sigurisht jo në të ardhmen e parashikueshme. Fakti është se metoda e vendimmarrjes ka qenë temë debati politik dhe nga ekspertët për vite me radhë. Ndryshimet e shpejta globale kërkojnë vendime të shpejta, dhe këto janë vështirë të mundshme kur e drejta e vetos përdoret në mënyrë irracionale nga ndonjë anëtar i Bashkimit. Por është gjithashtu fakt se heqja e unanimitetit kërkon një ndryshim në Traktatin themelues të Bashkimit, i cili kërkon gjithashtu unanimitet nga të gjitha shtetet anëtare. Këtu, rrethi mbyllet, për momentin”, vlerëson Tilev.

Ai thotë se nuk ka klimë të favorshme për një ndryshim kaq themelor të Traktatit - anëtarët e vegjël kanë frikë se në këtë mënyrë do të humbasin mundësinë për të ndikuar në vendimet e mëdha politike dhe se nuk do të kenë terren për mbrojtjen e interesave të tyre kombëtare.

Në disa nga qarqet tona, po mbështetet një qëndrim për status quo-në në procesin e pranimit, pra të pritet një ndryshim në mënyrën e vendimmarrjes në Bashkim dhe ndoshta të anashkalohet vetoja e Bullgarisë, ose ndonjë vetoje e mëvonshme. Të presësh diçka që nuk do të ndodhë në të ardhmen e parashikueshme është thjesht humbje kohe në momente vendimtare politike, kur jo vetëm që procesi nuk duhet të ngadalësohet, por me çdo kusht integrimi ynë në BE duhet të përshpejtohet në mënyrë drastike, vlerëson ai.

Ai thekson se politikanët racionalë duhet ta kenë të qartë tashmë se hyrja jonë në Union, kryesisht për interesa strategjike dhe shtetërore, duhet të ndodhë para ose së bashku me fqinjët tanë nga Ballkani Perëndimor. Përndryshe, thotë ai, ndjenja e pakënaqësisë do të rritet dhe do të krijojë potencialin për frustrime të thella kombëtare.

Nga ana tjetër, Kërzhallovski thotë se parimi i shumicës së kualifikuar është aktualisht i paqartë dhe nëse do të jetë i zbatueshëm për të gjitha çështjet, a do të hyjë çështja e zgjerimit në grupin e pikave që nuk do të votohen më me konsensus.

“Pra, edhe pse është e mundur, nuk duhet të shpresojmë shumë për të, sepse sigurisht që do ta vononte procesin tonë të pranimit me 5-6 vjet, përveç nëse, siç theksova më sipër, arrijmë një konsensus kombëtar se kjo do të jetë strategjia jonë”, thekson Kërzhallovski në analizën e MIA-s.

Neda Dimova Prokiq

Foto: Frosina Naskoviq; Arkivi i MIA-s